Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, davacının yaşlılık aylığının iptaline yönelik Kurum işleminin iptali ve ödenmeyen aylıklarının tahsili istemlerine ilişkindir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
01.03.2011 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yaşlılık aylığı almakta olan davacının, dava dışı ... Müh. Elek. San. Tic. Ltd. Şti adına tescilli 1112977.07 sicil numaralı işyerinden 09.02.2009-30.04.2010 tarihleri arasında yapılan bildirimlerinin fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesi ile iptali sonrası, tahsis şartlarının ortadan kalkması nedeni ile yaşlılık aylığının başlangıçtan itibaren iptal edilmesi üzerine iş bu dava açılmıştır.
Dosya kapsamına göre; davacının iptal edilen çalışmalarının bildirilmiş olduğu dava dışı ... Müh. Elek. San. Tic. Ltd. Şti adına tescilli 1112977.07 sicil numaralı işyerinin, ... İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş - ... İnş. Tic. San. Ltd. Şti. iş ortaklığı ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında imzalanmış sözleşmeye istinaden ... ilinde bulunan ... Toki İnşaatının yapımına ilişkin inşaat işi işyeri olduğu, yüklenici firma olan ... İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş - ... İnş. Tic. San. Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına sunulmuş herhangi bir resmi alt yüklenici veya taşeron firmanın bulunmadığı, ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/249-578 sayılı ilamı ile ... İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş"nin iflasına karar verilmesi nedeniyle sözleşmenin Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 19.01.2009 tarihinde feshedildiği, 14.04.2009 tarihinde tekrar ihale edilen ve ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti"nin uhdesinde kalan iş için, anılan şirket ile 06.05.2009 tarihinde sözleşme imzalandığı, 07.05.2009 tarihinde yer tesliminin yapıldığı, 05.02.2010 tarihinde işin geçici kabul tutanağının ve 09.05.2011 tarihinde de kesin kabul tutanağının onaylandığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinde, bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların sigortalı sayılacağı belirtilmiş, 11. maddesinde, sigortalı sayılanların maddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler “işyeri”, 12. maddesinde, 4/1(a) maddesine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan Kurum ve kuruluşlar “işveren” olarak tanımlanmıştır. Zorunlu sigortalılık niteliği, işveren ile çalışan arasında hizmet akdi (iş sözleşmesi) ilişkisinin kurulması ve çalışmaya/çalıştırılmaya başlanması ile kazanılmakta, yazılı olarak düzenlenen veya sözlü olarak kararlaştırılan akitle birlikte, sigortalılığın oluşumu yönünden eylemli (fiili = gerçek) çalışma olgusunun varlığı da gerekmektedir.
Diğer taraftan anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin olarak 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesine dayalı bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Yukarıdaki yasal düzenlemeler ve açıklamalar ışığında dava irdelendiğinde, mahkemece, davacının hizmetlerinin bildirildiği asıl işverenin iflas etmesi üzerine sözleşmesinin Toki İdaresi tarafından 19.01.2009 tarihinde feshedilmiş olması ve bu fesihten sonra işyerinin 2009 Mayıs döneminde ihaleyi alan başka bir yükleniciye teslim edilmiş olması karşısında davacının bu inşaat işyerinde fiilen çalışmasının mümkün olamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; mahkemece, davacının ... Toki İnşaatının asansör yapım işinde nakliye elemanı olarak çalıştığı ve ana firma olan ... İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş"nin iflas etmesine rağmen asansör yapım işinin ... Müh. Elek. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından tamamlandığı yönündeki davacı tanıklarının iddiaları araştırılmalı, bu kapsamda, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından sözleşmenin feshedilmesi sonrasında işin ihale edildiği ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti"nce yapılan ve teslim edilen işlere ilişkin belgeler getirtilmeli, işin ihale edildiği ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ... Müh. Elek. San. Tic. Ltd. Şti. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi veya başkaca bir ilişki bulunup bulunmadığı araştırılmalı, iptale konu dönemde ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti"nden bildirimi yapılan bordrolu çalışanlar resen tespit edilerek bilgi ve görgülerine başvurulmak suretiyle davacının çalışmalarının fiili olup olmadığı tespit edilmeli, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacıya iadesine, 19.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.