Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2921 Esas 2022/5404 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
VEK. AV. ...

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ikamet ettiği adreste kaçak elektrik kullandığı gerekçesi ile hakkında tutulan tutanaklar nedeniyle, icra takiplerinin başlatıldığını, ancak kendisinin kaçak elektrik kullanmadığını ileri sürerek; şimdilik tespit ettikleri Bakırköy 5. İcra Müdürlüğünün 2010/21040 E., Bakırköy 8. İcra Müdürlüğünün 2012/10331 E. ve Bakırköy 7. İcra Müdürlüğünün 2012/14014 Esas sayılı dosyaları nedeniyle davalı şirkete 8.042,46 TL borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı; davacının ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2005/877 E. ve ... 1. Asliye Ceza Mahkemesi 2010/1418 E. sayılı dosyaları üzerinden yapılan yargılamalar sonucunda almış olduğu mahkumiyet kararlarının bu iddiasının gerçeği yansıtmadığını ispatladığını, davacı yan aleyhine yargılama sonucu verilen mahkumiyet cezalarında kusur oranı tartışması yapılmayıp, davacının ilgili suçu işlediğinden bahisle hakkında mahkumiyet hükmü kurulduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerinin temyizi üzerine, Dairece verilen 13/02/2019 tarihli ve 2018/5033 E. 2019/1026 K. sayılı kararla; davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddedildikten sonra somut olayda Bakırköy 5. İcra Müdürlüğünün 2010/21040 Esas sayılı takip dosyasına dayanak olan 06.04.2010 tarihli tutanak ile “İdareye kaydı olmayan sayaç üzerinden sözleşmesiz elektrik kullanıldığı” Bakırköy 8. İcra Müdürlüğünün 2012/10331 Esas sayılı takip dosyasına dayanak olan 11/02/2012 tarihli tutanak ile; “Sözleşmesiz sayaçtan elektrik kullanıldığı”, Bakırköy 7. İcra Müdürlüğünün 2012/14014 Esas sayılı takip dosyasına dayanak olan 31/05/2012 tarihli tutanak ile; “İdareye kayıtlı sözleşmesi iptal olmuş sayaçtan sözleşme yapmadan cereyan kullanıldığı” tespit edildiği ve hükme esas alınan raporda davaya konu sayacın kayıt yaptığı endeks değerinin meskenin kurulu gücü ile eşit olduğu, sayaca eksik kayıt yapması için müdahale edilmediği, sayacın doğru kayıt yaptığı, sayaç ve ölçü devreleri mühürsüz olduğu halde ilgili tüzel kişilere haber verilmeden yönetmeliğin 14/c maddesine göre usulsüz elektrik tüketimi yapıldığı yönünde kanaat bildirildiği, dosya arasında bulunan “Abone bilgileri” başlıklı bilgisayar çıktısı incelendiğinde; davaya konu meskende 01/01/1920 başlangıç ve 23/09/2011 bitiş tarihli dava dışı ... ... adına abonelik kaydı olduğu, dolayısıyla fiili kullanıcı tarafından var olan bir abonelik üzerinden kendi adına abonelik sözleşmesi yaptırmadan elektrik enerjisi tüketmenin usulsüz elektrik enerjisi tüketimini, herhangi bir abonelik olmadan idareye kaydı olmayan, bir sayaç ile elektrik enerjisi tüketmenin kaçak elektrik enerjisi tüketimini oluşturduğu, mahkemece; öncelikle davaya konu olan adreste, takip konusu yapılan kaçak elektrik kullanım tutanaklarının düzenlendikleri tarihlerde herhangi bir abonelik kaydı olup olmadığı araştırılarak davacının fiilinin; usulsüz elektrik enerjisi tüketimini mi yoksa kaçak elektrik enerjisi tüketimini mi oluşturduğu hususunun uzman bir bilirkişi tarafından duraksamaya yer vermeyecek şekilde saptandıktan sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; davacı hakkında düzenlenen üç ayrı tutanak tarihinde yasal şekilde tesis edilmeyen sayaçtan geçirilmek suretiyle kaçak elektrik kullanıldığının ve bu nedenle düzenlenen faturaların mevzuata uygun olduğunun alınan bilirkişi raporu ile belirlendiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Kural olarak bozma kararına uyulmakla bozma kararında belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09/05/1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
Ne var ki, mahkemece alınan bilirkişi raporunda; kaçak elektrik tutanaklarının tutulduğu adreste tutanak tarihleri itibariyle abonelik bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapılmadan, doğrudan tüm tutanaklardaki tespitin kaçak kullanımı olduğu ve hesaplama yapılmaksızın şirket tahakkuklarının kadri maruf olduğuna dair görüş bildirilmiş olup, alınan bu rapor hüküm vermeye elverişli olmadığı gibi bozma kararına da uygun değildir. O halde mahkemece; uyulan bozma ilamında belirtilen hususlarda bilirkişiden rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bozma gereği tam olarak yerine getirilmeden, eksik inceleme ile hazırlanmış olan bilirkişi raporu esas alınarak davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
2- Bozma nedenine göre, davacı tarafın sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK’nın 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacı tarafın sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 02/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.