Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/3209 Esas 2022/5338 Karar Sayılı İlamı

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 17. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ :



Taraflar arasındaki cezai şart ve kesinti işleminin iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I


Davacı şirket vekili, şirket bünyesinde faaliyet gösteren... Hastanesi hakkında davalı kurumun 11/08/2014 tarihli inceleme raporu ile 76.144,89 TL yersiz ödemenin iadesi ve 21.000,00 TL cezai şart işlemini gerçekleştirdiğini, işleme hangi verilerin esas alındığının tespit edilemediğini, işlemin yerinde olmadığını ve sözleşmeye aykırılık teşkil ettiğini ileri sürerek toplamda 97.144,89 TL'den borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı kurum vekili cezai şart ve kesinti işleminin hukuka uygun olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince, 17.01.2017 havale tarihli bilirkişi kurulu asıl ve belirtilen rapora davacı vekili ve davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine alınan 19.06.2017 havale tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda belirtildiği üzere, davacı tarafça yapılan tıbbi uygulamaların bir kısmının, davacı ve davalı taraf arasında düzenlenen sözleşmeye, SUT'a ve tıbbi gereklere ve hasta menfaatlerine uygun olduğu, bu durumda, davacı tarafa uygulanan 13.000,00 TL cezai şart ve 58.548,09 TL yersiz ödendiği belirtilen miktarın tahsili işleminin hukuki dayanağının bulunmadığı gerekçesiyle SGK Başkanlığı ... Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezinin 09.02.2016 tarih, 48907673-16/115-12445008/799547 sayılı yazıları ile davacı tarafa uygulanan 13.000,00 TL cezai şart ve 58.548,09 TL yersiz ödendiği belirtilen miktarın tahsili işleminin iptaline karar verilmiş, karara karşı davacı ve davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, her ne kadar kurum yazısında 21.000,00TL cezai şarttan bahsedilmişse de, bir hastanın mükerrer yazılması sonucunda sehven 21.000,00TL yazıldığı, gerçekte uygulanan cezai şartın 19.000,00TL olduğunun açık ve net olması karşısında tarafların istinaf sebepleri yerinde görülmediği gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1/b/1 maddesi gereğince esastan reddine dair verilen karar, davalının temyizi üzerine Dairemizce verilen 17/03/2021 tarihli ve 2021/1420 E. 2021/2852 K. sayılı ilamla; "Hükme esas alınan 19/06/2017 tarihli bilirkişi raporunda; kesinti nedenleri teker teker incelenmiş, davalı kurumun davacı hastaneye uygulamış olduğu cezai işlem ve fatura kesinti işleminin 58.548,09 TL anapara, 13.858,77 TL faiz olmak üzere 72.406,86 TL'sinin yersiz olduğu belirtilmiştir. Yapılan incelemede, bilirkişilerce yersiz ödeme bedelinin içerisinde 13.000,00 TL cezai şartın da yer aldığı, bu şekilde toplamda 58.548,09 TL yersiz ödeme bedelinin hesaplandığı anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince ise, hem 13.000,00 TL cezai şart bedelinin hem de 58.548,09 TL yersiz ödemenin iadesi işleminin iptaline karar verilmiş, böylece raporda belirlenen yersiz ödeme bedelinden daha fazlasına hükmedilmiştir. Ayrıca, hükme esas alınan rapora davalı tarafından hesaplama hatalarının yapıldığı gerekçesiyle itiraz edilmiştir. Bu durumda mahkemece, davalının itirazları yönünden önceki bilirkişilerden ek rapor alınarak haksız uygulanan cezai şart ve yersiz ödeme miktarının hesaplanıp açıkça belirtilmesi, tereddütsüz belirlenen bu bedele göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmediği," gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece, alınan 11.01.2022 tarihli bilirkişi ek raporu dikkate alınarak davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile, SGK Başkanlığı ... Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezinin 09.02.2016 tarih, 48907673-16/115-12445008/799547 sayılı yazıları ile davacı tarafa uygulanan 44.199,82 TL kesinti işleminin iptaline, davacı tarafın fazlaya ilişkin isteminin reddine, karar verilmiş; karar, davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Uyuşmazlık, davacı sağlık hizmet sunucusunun bir kısım faturalarının SUT'a aykırı olması, davacı tarafından hastalara yönlendirme yapılması, bazı malzemelerin TİTUBB'a kayıtlı olmaması iddiasıyla davacı hakkında uygulanan cezai şart ve yersiz ödemenin iadesi işleminin iptaline ilişkindir.
Bilirkişi raporu kural olarak hâkimi bağlamaz. Hâkim, raporu serbestçe takdir eder. Hâkim, raporu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir. Bilirkişi raporları arasındaki çelişki varsa hâkim çelişkiyi gidermeden karar veremez.
Yargılama sırasında bozma kararı doğrultusunda alınan 16/11/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda, davalı kurumca, davacı hastaneye uygulanmış kesinti bedelinden 31.945,07 TL kesinti tutarının ve 6.000,00 TL cezai işlemin yerinde olduğu, 44.199,82 TL kesinti bedelinin ve 13.000,00 TL cezai işlemin yersiz olduğu belirtilmiş, taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda alınan 11/01/2022 havale tarihli bilirkişi ek raporunun gerekçesinde ise, dava dosyasında 26 hastaya ait davalı kurum müfettişliğine verilen ifade örneğinin yer aldığı, bu ifadelerden genel olarak, hasta veya hasta yakınlarının davacı hastanede anjiyolarına karar verildikten sonra anjiyo işleminin diğer hastanelerinde yapıldığı söylenerek aynı hastaneye ait araçla ... Hastanesine götürüldüklerinin bildirildiği, hasta ifadelerine göre, 2016 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Özel Sağlık Hizmet Sözleşmesi 7.5.3. maddesine aykırı hareket edildiği için sözleşmenin 11.20. maddesine göre tesis edilmiş olan 26x500= 13.000,00 TL cezai işlemin yerinde olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiş, sonuç ve kanaat kısmında ise, davalı kurumca, davacı hastaneye uygulanmış olan kesinti bedelinden, 31.945,07 TL kesinti tutarının ve 19.000,00 TL cezai işlemin yerinde olduğu, 44.199,82 TL kesinti bedelinin yersiz olduğu açıklanmıştır. Alınan raporlar birbirleri ile çelişmekle birlikte, son alınan 11/01/2022 havale tarihli bilirkişi ek raporunun gerekçe ve sonuç kısmının da kendi içerisinde uyumsuz olup çelişkiler içerdiği sabittir. Davacı ve davalı vekili bu rapora itiraz etmiştir. Mahkemece, hükme esas alınan 11/01/2022 havale tarihli bilirkişi ek raporuna hangi gerekçe ile üstünlük tanındığı açıklanmaksızın karar verilmiş ise de; raporlar arasındaki çelişki giderilmeden itiraza uğrayan bilirkişi raporuna göre karar verilmiş olması doğru değildir.
Hâl böyle olunca, mahkemece; öncelikle tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, raporlar arasındaki çelişkiyi giderecek, karşılaştırmalı, tarafların itirazlarını karşılayan, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli şekilde bilirkişiden rapor alınması ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre, tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen kararın BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.