Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2803 Esas 2022/5184 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 25. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ......


Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen maden bulucusu olduğunun tespiti davasının kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında davanın kısmen kabulüne yönelik verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; Maden Kanunu gereğince buluculuk hakkı sahibi ... ...'ın varisi olduğunu, murisi ... ...'ın Artvin İli, Borçka İlçesi hudutları dahilindeki madeni bulduğunu, buluculuk hakkına sahip iken davalı idare tarafından ruhsat iptali nedeni ile buluculuk hakkının sona erdiği gerekçesiyle buluculuk hakkının olmadığının bildirildiğini, Maden Kanunu'nun 14. maddesinde "...ileride herhangi bir sebeple ruhsatın düşmüş olması halinde dahi buluculuk hakkı baki kalacaktır." denildiğini, Yasa Koyucunun buluculuk hakkı ile ruhsat sahibi olmayı birbirinden ayırdığını, ruhsat iptalinin buluculuk hakkına tesir etmediğinin kesin olarak belirlendiğini, murisi ... ...'ın Artvin İli, Borçka İlçesi hudutları dahilinde de evvelce sicil:93 sayısı ile kaydedilmiş olan maden sahasının bulucusu olduğunu, davalı idarece işletme ruhsatının feshedildiğinden bahisle maden sahasının yeniden aramaya açıldığını ileri sürerek; murisi ... ...'ın Artvin İli, Borçka İlçesi hudutları dahilinde ve evvelce sicil:93 sayısı ile kaydedilmiş olan maden sahasının bulucusu olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kısmen kabulüne, davacınun murisinin Artvin İli Borçka İlçesi hudutlarında 20/03/1963 yürürlük tarihli eski sicil 93, yeni sicil ... ruhsat sayılı manganez madeninin bulucusu olduğu, çinko, pirit, gümüş, altın, bakır madenlerinin bulucusu olmadığının tespitine karar verilmiş; karara karşı, taraf vekillerince istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, dava kısmen reddedildiği halde davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, davalı vekilin bu yöne ilişkin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden davanın kısmen kabulü ile davacı murisinin Artvin İli Borçka İlçesi hudutları dahilinde 20/03/1963 yürürlük tarihli eski sicil 93, yeni sicil ... ruhsat sayılı manganez madeninin bulucusu olduğunun tespitine, çinko, pirit, gümüş, altın ve bakır madenlerinin bulucusu olduğunun tespiti talebinin reddine karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Her ne kadar, bölge adliye mahkemesince davacının murisinin Artvin İli Borçka İlçesi hudutları dahilinde 20/03/1963 yürürlük tarihli eski sicil 93, yeni sicil ... ruhsat sayılı manganez madeninin bulucusu olduğunun tespitine, çinko, pirit, gümüş, altın ve bakır madenlerinin bulucusu olduğunun tespiti talebinin reddine, şeklinde hüküm kurulmuş ise de; hükmün gerekçesinde davacının murisi adına düzenlenen 93 numaralı ruhsat sahasının iddia edildiği gibi 41466 numaralı saha ile birleştirilmediği belirtilerek hüküm ile gerekçe arasında çelişki yaratılmıştır. Hal böyle olunca, bölge adliye mahkemesince; davacının murisinin eski 93 sicil numaralı maden sahasını 20/03/1963 -26/11/1973 tarihleri arasında işlettiği gözetilerek MİGEM’den tüm bilgi ve belgeler ile haritalar getirtildikten sonra mahallinde keşif yapılmak suretiyle davacının murisinin işlettiği eski 93 sicil numaralı sahaya ilişkin bölgenin tereddüte mahal vermeyecek şekilde tespit edilmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme neticesinde, hüküm ile gerekçe arasında çelişki yaratacak şekilde karar verilmiş olması, doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm temyiz itirazlarının reddine; ikinci bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nın 371. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, dosyanın 373/2 maddesi uyarınca kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 30/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.