MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı vekili, sınırlarını belirttikleri tapulama harici bırakılan yaklaşık 40.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, hakkında imar ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davacı adına tescili istemiyle dava açmış, yargılama sırasında davasını tescil ile birlikte muhdesatların aidiyetinin tespiti olarak ıslah etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile, fen bilirkişisinin 14.03.2012 havale tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen 27.833.08 metrekare yüzölçümündeki bölümünün tarım arazisi vasfıyla, (C2) olarak gösterilen 3.268.82 metrekare yüzölçümündeki bölümünün bağ vasfıyla, (D2) olarak gösterilen 3.116.18 metrekare yüzölçümündeki bölümünün bahçe vasfıyla davacı adına tapuya tesciline, (B) harfi ile gösterilen 133.72 metrekare (D1) ile gösterilen 3.995.21 metrekare ve (C1) ile gösterilen 2.492.75 metrekare yüzölçümündeki bölümleri üzerinde davacının mülkiyet hakkı kazandığının tespitine karar verilmiş; hüküm, davalılar Hazine ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazın tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, kamu yararına tahsis edilen, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan veya yasalar gereğince devlete intikal eden yerlerle ilgisinin olmadığı, davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmaz, Kadastro Müdürlüğünden gönderilen cevaba göre 766 sayılı kanunun 2. maddesi gereğince tarıma elverişli olmayan sahipsiz yerlerden olması sebebiyle tespit dışı bırakılmıştır. Davacı vekili, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetlik hukuki nedenlerine dayanarak tescil isteğinde bulunmuştur. Böyle bir yerin emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesine müteakip, kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi suretiyle 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddeleri hükümlerine göre kazanılması mümkündür.Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait (1985, 1990 ve 1995 yılları) stereoskopik hava fotoğraflarının dosya arasına konulması ve bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. Diğer yandan, bölgede baraj yapımından dolayı kamulaştırmanın yapıldığı belirlendiği halde, kamulaştırma evrakları getirtilmemiş, kamulaştırmanın yapıldığı tarih itibariyle kamulaştırma alanında kalan taşınmaz bölümü açısından davacı lehine zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştirilip gerçekleştirlmediği düşünülmemiştir. Ayrıca ... 10. Bölge Müdürlüğünden gönderilen cevap ve ekli haritada çekişmeli taşınmazın bitişiğinde bulunan ve kamulaştırma sahası içinde kalan bölüm üzerinde başkaca davalar açıldığının anlaşılmasına rağmen söz konusu dava dosyaları getirtilip akıbetleri incelenmemiştir. Hal böyle olunca, öncelikle, Kadastro Müdürlüğünden çekişmeli taşınmaz hakkında başkaca dava açılıp açılmadığı sorulmalı, açılmış ise söz konusu dosya getirtilerek aynı yer hakkında çifte tapu oluşup oluşmadığı denetlenmeli, ... Müdürlüğünden baraj kamulaştırmasına ait evraklar istenilmeli, dava konusu taşınmazın bitişiğinde bulunan taşınmazlar hakkında açılan dava dosyaları getirtilerek haklarında inceleme tutanağı düzenlenmeli, hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Bundan sonra, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporuyla denetlenmeli, kamulaştırma sahası içinde kalan bölüm açısından kamulaştırma tarihi itibariyle mülkiyet hakkının doğup doğmadığı hususu göz önünde bulundurulmalı, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 03.04.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.