Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2219 Esas 2022/5144 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, mahkemece davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı ... Belediyesinin sahibi olduğu ... içinde bulunan Ardeşen Belediyesi Parke Tesislerinin yanında yaklaşık 1.000 m2'lik alanı kiracı sıfatıyla kullandığını, bu alana 735 m2'lik kapalı alanı olan bir bina yaptığını ve 1 yılı inşaat süresi olmak üzere 7 yıl boyunca kendisinin inşa ettiği binada çalışmalarını sürdürdüğünü, yedinci yılın sonunda kendisi tarafından inşa edilen binaya, davalı ihtiyacı olduğunu ve binanın değerini ödeyeceğini taahhüt ederek binayı tahliye etmesini istediklerini, bunun üzerine 15 gün içerisinde binayı boşalttığını ve bilirkişi tayin edilerek tanıklar huzurunda binanın değerinin 290.000 -300.000TL olarak belirlendiğini, ancak davalının sadece 150.000TL ödeyerek binayı başka bir işletmeye kiralandığını ve taahhüdünü yerine getirmediğini beyan ederek binanın değerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava,04/03/2015 tarihinde Pazar (Rize) 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış, Pazar (Rize) 2. Asliye Hukuk Mahkemesince 17/04/2015 tarih ve 2015/68 E. - 2015/151 K. sayılı karar ile Sulh mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş olup, iş bu görevsizlik kararı üzerine dosya Pazar (Rize) Sulh Mahkemesi’ne gönderilmiş, mahkemece yapılan inceleme neticesinde 08/01/2016 tarihli karar ile (karşı) görevsizlik kararı verilerek dosya merci tayini için Yargıtay 20. Hukuk Dairesi'ne gönderilmiştir.
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme neticesinde, 20/09/2016 tarih ve 2016/6715 E. - 2016/8028 K. sayılı ilam ile; Pazar (Rize) Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Yargı yerinin belirlenmesi üzerine, davanın yargılaması görevli Pazar (Rize) 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yürütülmüş, 24/11/2021 tarih ve 2020/51 E. -2021/350 K. sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İş bu karara karşı, davalı vekili tarafından kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak amacıyla Dairemize gönderilmiştir.
6100 sayılı HMK'nun 373/4. maddesi; ''Yargıtay'ın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karar karşı temyiz yoluna başvurulabilir.'' hükmünü, geçici 3/2 maddesi; "Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/09/2004tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemez.'' hükmü içermektedir.
Yukarıda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktadır.
Diğer bir anlatımla, Yargıtay'ın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevi Yargıtay 20. Hukuk Dairesince merci tayini yolu ile belirlenmiş, Yargıtay dosyadan elini çekmiştir. Bu aşamadan sonra, görevli mahkeme tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp, karar verilmiştir. Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, Pazar (Rize) 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin (esasa ilişkin) kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtay'ın bir denetimi söz konusu değildir.
Bu itibarla, 24/11/2021 tarihinde verilen ve daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi ''İstinaf'' olup, görevli merciinin karar tarihi itibariyle Bölge Adliye Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine İADESİNE, 26/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.