Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2565 Esas 2022/4834 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİ
VEK. AV. ...


Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen menfi tespit davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; 26/04/2016 tarihinde satın aldığı taşınmaz üzerinde dava dışı ... ... ...'ın kullanmış olduğu konut kredi borcunu teminat altına almak için davalı banka lehine ipotek bulunduğunu; ancak, davalı bankanın eski malik ... ... ...'ın bakiye konut kredisi borcu ile birlikte diğer borçlarını da kapsar şekilde İzmir 18. İcra Dairesinin 2018/1267 E. sayılı dosyasıyla rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığını, kendisinin sorumluluğunun, sadece ipoteğin kaynağı olan konut kredisinin ödenmeyen kısmı ile sınırlı olduğunu ileri sürerek; İzmir 18. İcra Dairesinin 2018/1267 E. sayılı dosyası kapsamında bakiye konut kredisi dışında kalan 176.600TL alacaktan borçlu olmadığının tespiti ile taşınmazı ipotekli devir alan sıfatıyla sorumlu olduğu güncel borç miktarının da ayrıca tespitine ve davalı banka aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı; aynı dava sebebi ve dava konusuna ilişkin derdest bir dava bulunduğunu; ayrıca, dava dışı ... ... ...’ın imzalanan konut kredi sözleşmesi dışında yine dava dışı bir firma ile imzalanan genel kredi sözleşmesinin müşterek borçlusu ve kefili konumunda bulunduğunu ve bu kredilerden kaynaklı riski üstlendiğini, tüm bu imzalanan kredilerin teminatı olarak da davacının satın aldığı ipotekli taşınmazın gösterildiğini, bu hususun da taşınmazın ipotek resmi senedinde tesis edilen ipoteğin ilgilinin kullandığı kullanacağı asaleten ve kefaleten tüm kredilerin teminatı olarak alındığının açıkça belirtildiğini, ipotek resmi senedindeki bu hususun haksız şart olarak da nitelendirilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kısmen kabulü ile, davacının, İzmir 18. İcra Dairesinin 2018/1267 E. sayılı icra dosyasından dava tarihi olan 16/10/2019 tarih itibariyle 169.967,76 TL borçlu olmadığının tespitine, (davacının dava tarihi itibariyle 18.399,86 TL asıl alacak, 3.416,39 TL işlemiş faiz, 170,82 TL BSMV, 2.207,98 TL icra vekalet ücreti ve 837,19 TL tahsil harcı olmak üzere toplam 25.032,24 TL borçlu olduğunun tespitine) fazlaya dair talebin reddine, davacı tarafından davadan sonra 04/06/2020 tarihinde icra dosyasına ödenen 18.399,86 TL'nin icra dairesince infazda dikkate alınmasına; ayrıca, davalının, kötü niyeti sabit olmadığından kötüniyet tazminat isteminin reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; ilk derece mahkemesinin davacının bakiye ipotek borcundan sorumlu olmakla birlikte dava dışı ipotek borçlusu ...’in imzaladığı genel kredi sözleşmesindeki kefaletinden doğan borcundan sorumlu olmadığına dair mahkeme kabulünde bir isabetsizlik bulunmadığı; ancak, davacının takip tarihi itibari ile borçlu olmadığı meblağın tespitini istediği, bu sebeple davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulü ile davacının İzmir 18. İcra Dairesi'nin 2018/1267 E. sayılı dosyasından 176.600 TL borçlu olmadığının tespiti ile davacı tarafından davadan sonra 04/06/2020 tarihinde icra dosyasına ödenen 18.399,86 TL'nin icra dairesince infazda dikkate alınmasına, ayrıca, davalının kötü niyeti sabit olmadığından kötüniyet tazminat isteminin reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Somut olayda; ilk derece mahkemesince, davacının, icra dosyası borcundan dolayı dava tarihi itibari ile 169.967,76 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş ve karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince ise; davalı vekilinin istinaf başvurusu kabul edilerek, davacının takip tarihi itibariyle 176.600 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Davacı tarafından ilk derece mahkemesi kararına itiraz edilmemekle kabul edilen miktar bakımından davalı lehine usuli kazanılmış hak doğmuştur.
O halde bölge adliye mahkemesince; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken, taleple bağlı kalınması gerektiği gerekçe gösterilerek, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne karar verilerek aleyhine olacak şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK'nın 370/2. maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (B-1-a) bendinde yer alan "176.000,00 TL" rakamının çıkartılarak yerine "169.967,76 TL" rakamının yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 18/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.