Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/1113 Esas 2022/4640 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ :


Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafın istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden davanın kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalının imzalanan rödovans sözleşmesinden kaynaklanan bedelleri ödemediğini, alacak miktarının ise ekli rödovans cetvelleri ile sabit olduğunu, işbu belgelere dayanarak davalı şirket aleyhine 10/03/2011 tarihinde icra takibi başlattığını, davalı şirket tarafından borca kısmi itirazda bulunulması nedeniyle takibin durduğunu ileri sürerek; davalının borca kısmi itirazının iptaline, lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davalı; öngörülemeyen nedenlerle üretim yapılamadığını ve rödovans bedellerini ödeyemediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; her ne kadar davalı tarafça 22/11/2011 tarihinde kömür ocağında vuku bulan göçük nedeniyle taahhüt ettiği üretim kotasına ulaşılamadığı iddia edilmekte ise de, kota noksanlığına ilişkin rödövans tahakkukunun, davalı tarafın beyanına göre göçükten yaklaşık 2 ay önceki dönemlere ait üretimlerle ilgili olduğu, davalı yönünden mücbir sebep hükümlerinin uygulanmayacağı gerekçesiyle, davanın kabulü ile takibe davalı tarafça yapılan itirazın reddine, 320.627,42 TL toplam alacak yönünden takibin devamına, asıl alacak olan 280.545,25 TL üzerinden % 40 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş; karar, davalı tarafça istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; toplanan delillere, dosya içeriğine, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle taraflar arasında akdedilen rödovans sözleşmesi gereğince davalının rödovans bedelini ödemediği saptanarak yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru ise de, alacak likit olmadığından davacı tarafça talep edilen icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde % 40 icra inkar tazminatına hükmedilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne ve itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş; karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalının temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- İcra ve İflas Kanunu'nun 67. maddesinin ikinci fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması gerekir. Burada borçlunun kötü niyetli itiraz etmiş bulunması yasal koşullardan değildir. İnkar tazminatı, aleyhinde yapılan icra kovuşturmasına itiraz edip duran ve işin itirazla çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı öngörülmüş bir yaptırımdır. Bunlardan ayrı, alacağın likit ve belli olması gerekir. Daha geniş bir açıklama ile borçlu tarafından alacağın gerçek miktarı belli, sabit ve belirlenmek için bütün unsurlarının bilinmesi mümkün nitelikle olması yeterlidir. Borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise, alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. Öte yandan, alacağın muhakkak bir belgeye bağlı olması da şart değildir.
Açıklanan yasal kuralların ışığında takip konusu rödovans alacağı değerlendirildiğinde, alacak sözleşmeden kaynaklandığından, borçlu ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilecek konumda olduğundan alacağın likit ve muayyen nitelikte olduğunun kabulü ile icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekir.
Hal böyle olunca bölge adliye mahkemesince; kabul edilen asıl alacak üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde icra inkar tazminatı talebinin reddedilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK'nın 370/2. maddesi gereğidir.
SONUÇ:Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 3. bendinde bulunan "...Alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine," ifadesinin çıkartılarak yerine “Asıl alacak olan 280.545,25 TL üzerinden % 40 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,” ifadesinin yazılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 16.426 TL bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.