Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2790 Esas 2022/4699 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 25. HUKUK DAİRESİ
VEK. AV. ...
DAVALILAR :



Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinini istinaf başvurusunun reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, dava dışı ... San. Tic. AŞ.'den 5 adet faturaya istinaden almış olduğu toplam 105 adet menkul malın, ... şirket statüsündeki davalıların, ... ... şantiyesinde zilyetliklerinde bulunduğunu, 105 adet menkul malın davalılar tarafından teslim edilmediği gibi menkul malları kullanan davalıların kira bedeli de ödemediğini ileri sürerek; menkul malların aynen teslimi ile 02.01.2018 tarihinden bu yana haksız olarak menkul malları kullanan davalılardan şimdilik 1.000 TL'nin avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar; ... ... Ortaklığına ait şantiyede iş kapsamında çalışan taşeron şirketlere ait sayısız taşınır mal bulunduğunu, ne ... AŞ. ne de davacı UTN İnşaat AŞ. ile akdi bir ilişki ve hukuki bağlarının bulunmadığını, davaya dayanak faturaların tamamında "Not: VUK. 230/5 maddesine göre malzemeler iş yerimizde teslim edildiğinden dolayı sevk irsaliyesi düzenlenmemiştir." kaydının yer aldığını, buna göre malların davacıya teslim edildiğinin tartışmasız olup dava konusu malzemelerin teslimi veya tespiti yapılmadan malların lokasyonu veya zilyetliğine ilişkin tutanak tutulmadan 1.318.310,72 TL bedel ödemek suretiyle satın alınmasının ticari yaşamın olağan akışına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine ilişkin karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre davacının aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacının, yemin deliline yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Dava, dava dışı şirketten satın alınan menkul malların davalılar nezdinde olup teslim edilmediği belirtilerek malların aynen teslimi, olmadığı takdirde bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Yemin delili, HMK'nın 225 ve devamındaki maddelerde düzenlenmiş olup, yemin kesin delil niteliğindedir. Bir vakıayı ispat yükü kendisine düşen taraf, o vakıayı başka delillerle ispat edemezse, diğer tarafa yemin teklifinde bulunabilir. Yemin deliline dayanan taraf, iddia veya savunmasının diğer delillerle ispatlanmamış olması nedeniyle bu delile sıra gelmiş olduğunu başka türlü bilemeyeceğinden; mahkeme, ispat yükü üzerine düşen tarafın, iddiasını yazılı delillerle ispat edemediği kanaatine vardığı takdirde, ispat yükü üzerine düşen tarafa, yemin teklif etme hakkı bulunduğunu hatırlatmakla yükümlü olup, mahkemece tüm deliller toplanıp değerlendirilmeden karar verilemez. Bununla birlikte, iddia veya savunmasını ispat edemeyen tarafa yemin teklif etme hakkının hatırlatılabilmesi için, yemin deliline açıkça dayanılmış olması da zorunludur.
Somut olayda; davacı taraf, davaya konu malların maliki olduğunu ve menkul malların davalılarda olduğunu ispat edememiştir. Mahkemece, davacının iddiasını ispatlayamadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de; davacı delil listesinde açıkça "yemin" deliline de dayanmış olmakla "yemin" delili ile iddiasını kanıtlayabilir. Bu itibarla; mahkemece, davacıya yemin teklif etme hakkı hatırlatılmadan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca, işbu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılmasına, aynı Kanunun 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 17/05//2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.