Danıştay 9. Daire 2018/1781 Esas 2021/2864 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/1781
Karar No : 2021/2864

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

2- (DAVACI) ... İnşaat Taahhüt ve Tic. Ltd. Şti.

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca kendi payına düşen bağımsız bölümlerin satışından elde edilen hasılatın kayıt ve beyan dışı bırakıldığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca 2010/Ekim-Aralık dönemi geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., … sayılı kararıyla; vergi ziyaı cezalı 2010 yılı kurumlar vergisine karşı açılan davanın Mahkemenin ...tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla reddedildiği, bu nedenle dava konusu vergi ziyaı cezalı geçici vergi tarhiyatında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Vergi ziyaı cezası yönünden; ... Vergi Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:... sayılı kararına karşı yapılan davacının istinaf başvurusu Bölge İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:… sayılı kararıyla kabul edilerek, mahkeme kararının kaldırılıp davanın kabulüne karar verildiği, matrahı yönünden bağlı olduğu kurumlar vergisinin kaldırılmış olması nedeniyle mahsup dönemi geçtiği için aslı aranmayan geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasında da hukuka uyarlık bulunmadığı, geçici vergi (aslı) yönünden; geçici vergiye ilişkin ihbarnamenin "Yapılan Tarhiyatın/Kesilen Cezanın Nedeni" kısmında; "mahsup dönemi geçmiş Geçici Vergi aslı Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 120. maddesi gereğince tahakkuk ettirilmeyecek olup normal vade tarihinden mahsup tarihine kadar geçen süre için sistemde gecikme faizi hesaplanabilmesi için ihbarnamede zorunlu olarak yer almaktadır." şeklindeki açıklamaya yer verildiği, mahsup döneminin geçmiş olması sebebiyle geçici vergi aslının tahakkuk ettirilmeyeceği belirtilmesine rağmen geçici vergi aslının da dava konusu edildiği anlaşıldığından, davanın geçici vergi aslına ilişkin kısmı yönünden davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle geçici vergi aslı yönünden istinaf başvurusunun yazılı gerekçeyle reddine, vergi ziyaı cezası yönünden istinaf başvurusunun kabul ederek bu kısım bakımından vergi mahkemesi kararını kaldırıp davanın kabulüne, cezanın kaldırılmasına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :

DAVALI İDARENİN İDDİALARI : Vergi inceleme raporunda kayıt ve beyan dışı bırakılan hasılata ilişkin bilgilerin detaylıca açıklandığı, istinaf başvurusunun kısmen gerekçeli reddine rağmen vekalet ücretine hükmedilmediği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Dava dilekçesinin davanın konusu ile talep ve sonuç kısmında sadece kurumlar geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının terkinin istenildiği, davanın konusu ve özeti kısmında ise geçici verginin yasa gereği yazıldığı tahakkuktan terkin edildiğinin belirtildiği, bu yüzden dava konusunun sadece vergi ziyaı cezası olduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Davacının temyiz isteminin kabulü, davalının temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT : 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Taleple Bağlılık İlkesi" başlıklı 26. maddesinin 1. fıkrasında: "Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmına yönelik davalı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacının, Bölge idare Mahkemesi kararının geçici vergi (aslı) kısmına ilişkin temyiz istemine gelince;
Dava dilekçesinin incelenmesinden; davanın konusu, davanın özeti ile sonuç ve talep kısmında sadece aslı aranmayan geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının dava konusu edildiği anlaşıldığından, taleple bağlılık ilkesi uyarınca davacının talebi aşılarak geçici vergi aslına ilişkin olarak davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararına yönelik davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunu "bu kısım açısından davanın incelenmeksizin reddi gerektiği" gerekçesiyle reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine, davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:...sayılı kararının geçici vergiye (aslı) ilişkin kısmının BOZULMASINA, vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Konya Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 21/04/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.