22. Hukuk Dairesi 2015/14712 E. , 2015/17757 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, ... tarafından, davalı sendikanın işyeri/işletmede yetkili olduğu yönünde yapılan tespitin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar ... ve Türkiye Denizciler Sendikası avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili sendikanın davalı işverene ait işyerinde örgütlendiğini, toplu iş sözleşmesi bağıtlamak ve çoğunluk sendikası olduğunun tespiti için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvuru yaptığını, başvuru sonucu beklenirken dava konusu yapılan ve iptali talep olunan tespit ile Denizciler Sendikasının işyerinde çoğunluğu sağladığının tespit edildiğini, müvekkili sendikanın da aynı işkolunda faaliyet yürüttüğünü, davalı işyerinde çoğunluk tespiti için iki sendikanın da başvuru yaptığını, davalı bakanlığın her iki sendikanın da başvurularını alıp objektif ve iyi niyetli olarak değerlendirmesi gerekirken öyle yapmadığını, müvekkili sendikanın davalı işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili çoğunluk sendikası olduğunu ileri sürerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 30.01.2014 tarih ve 1849 sayılı olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili, aynı işyerinde yapılan çoğunluk tespiti başvurusuna karşı bakanlık tarafından olumsuz yanıt verildiğini belirterek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 03.02.2014 tarih ve 20163 sayılı olumsuz yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar ... ile Denizciler Sendikası vekilleri davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar ... ile Denizciler Sendikası temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, ... tarafından yapılan olumlu ve olumsuz yetki tespitinin iptaline ilişkindir.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.”
6356 sayılı Kanun"un 2/1-c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır.
Yetki tespiti ve yetki itirazı konusu 6356 sayılı Kanun"un, “Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması” başlıklı sekizinci bölümünde düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilen kanuni düzenleme karşısında, yetki tespitinin iptaline ilişkin açılacak davaların görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-ç maddesine göre de, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun"un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir.
İnceleme konusu davada, ..."nın 30.01.2014 tarih ve 1849 sayılı yetki tespitine göre, ..." ye ait işletmede davalılardan T. Denizciler Sendikası"nın yasanın aradığı gerekli çoğunluğu tespit edilmiş, bunun üzerine davacı sendika tarafından, olumlu yetki tespitinin iptali talep olunmuştur. Birleşen davada da aynı işletmeye ait olumsuz yetki tespitinin iptali talep edilmiştir.
Somut olayda, yetki tespitine konu işletme merkezi Tatvan/Bitlis adresinde bulunduğundan, işletme merkezi Bitlis Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bağlı bulunmaktadır. Şu halde, asıl ve birleşen davada, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi olan Bitlis İş Mahkemesi kesin yetkilidir. Bu itibarla, mahkemece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-ç ve 115/2. maddeleri gereğince, yetkisizlik sebebiyle asıl ve birleşen davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasının incelenerek yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
1-Davalı ..."nın temyiz isteminin feragat sebebiyle REDDİNE,
2-Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.05.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.