Danıştay 6. Daire 2019/14860 Esas 2021/5835 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14860
Karar No : 2021/5835

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Kayseri İli, Talas İlçesi, ... Mahallesi, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazdaki mevcut yapı üzerine ruhsatsız ilave kat yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 18.807,03 TL para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Talas Belediye Encümeni kararı ile anılan cezanın tahsili amacıyla Talas Belediye Başkanlığı Mali Hizmetleri Müdürlüğü tarafından düzenlenen ... günlü, ... sayılı ödeme emrinin (imar para cezasına ilişkin kısmının) iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu işlemlerin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 25/01/2018 tarih ve E:2015/5293, K:2018/164 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak, temyize konu karar ile, idarece geri alındığı anlaşılan para cezası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dayanağı kalmayan ödeme emrinin ise iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından; dava konusu işlemlerin mevzuata uygun olarak tesis edildiği, davanın açılmasına davacının sebep olduğu, bu hususta idareye atfedilebilecek bir kusur bulunmadığı, davanın konusuz kalmasının nedeninin yasal düzenlemeden kaynaklandığı, aleyhlerine yargılama giderine hükmedilmesinde ve vekalet ücreti verilmemesinde hukuka uyarlık olmadığı ileri sürülerek, temyize konu kararın vekalet ücretine ve yargılama giderine ilişkin kısmının bozulması gerektiği iddia edilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının vekalet ücreti ve yargılama gideri yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Kayseri İli, Talas İlçesi, Reşadiye Mahallesi, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazdaki mevcut yapı üzerine ruhsatsız ilave kat yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 18.807,03 TL para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Talas Belediye Encümeni kararı ile anılan cezanın tahsili amacıyla Talas Belediye Başkanlığı Mali Hizmetleri Müdürlüğü tarafından ... günlü, ... sayılı ödeme emrinin tesis edilmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanununun 31/1. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 323. maddesinin (ğ) bendinde vekalet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, 326. maddesinin 1. fıkrasında, kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, 2. fıkrasında da, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkemenin yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı, 331. maddesinde ise; davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ederek hüküm altına alacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun "Avukatlık Ücreti" başlıklı 164. maddesinde; avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, 168. maddesinin son fıkrasında ise; avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
02/01/2019 günlü, 30643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin davanın konusuz kalması, feragat, kabul ve sulhte ücret başlıklı 6. maddesinde; anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunacağı kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; Kayseri İli, Talas İlçesi, ... Mahallesi, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazdaki mevcut yapı üzerine ruhsatsız ilave kat yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 18.807,03 TL para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Talas Belediye Encümeni kararı ile anılan cezanın tahsili amacıyla Talas Belediye Başkanlığı Mali Hizmetleri Müdürlüğü tarafından ... günlü, ... sayılı ödeme emrine karşı açılan davada; İdare Mahkemesi tarafından, yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve dosyadaki diğer bilgi belgelerin birlikte değerlendirilmesi sonucu, söz konusu yapının ruhsatsız olduğu, ancak kapalı alan hesabına dahil edilemeyecek balkon/teras kısmı için para cezasının ayrı olarak hesaplanması gerekirken, bu kısmın da kapalı alana dahil edilerek verilen para cezasının ve idari para cezası henüz kesinleşmeden düzenlenmesi nedeniyle ödeme emrinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle anılan işlemlerin iptaline karar verildiği, ancak kararın temyiz edilmesi sonucu, her ne kadar bilirkişi raporunda dava konusu yapının balkon/teras kısmının diğer kapalı alanlardan farklı olduğu ve bu kısım için 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendi uyarınca para cezasının hesaplanması gerektiği belirtilse de, anılan Kanun uyarınca söz konusu kısımdaki mevzuata aykırılığın yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olduğu, yeniden yaptırılacak keşif ve bilirkişi incelemesi sonucuna göre karar verilmesi gerektiği, hükme esas alınabilecek nitelikte görülmeyen bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle verilen İdare Mahkemesi kararının para cezasına ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmadığı ve genel bütçeye gelir kaydedilmeyen uyuşmazlık konusu idari para cezasının tahsili için kesinleşme şartı bulunmadığından, ödeme emri hakkında verilen kararda da hukuki isabet bulunmadığı gerekçeleriyle Danıştay Ondördüncü Dairesi kararı ile bozulması üzerine, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sırasında, dava konusu encümen kararının, Talas Belediye Encümeninin ... günlü, ... sayılı kararıyla iptal edildiği anlaşıldığından, para cezası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dayanağı kalmayan ödeme emrinin iptaline, davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, davalı idare tarafından yapılan yargılama giderlerinin ise davalı idare üzerinde bırakılmasına karar verildiği ve davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmediği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan Kanun hükmü uyarınca, davanın konusuz kalması nedeniyle, esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan durumlarda, yargılama giderlerine ve bu giderler arasında sayılan vekalet ücretine davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre hükmedilmesi gerekmektedir.
Olayda; dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte uyuşmazlığa konu imalata ilişkin herhangi bir tadilat ruhsatının bulunmadığı, davalı idarenin denetim yükümlülüğünü yerine getirerek dava konusu işlemleri tesis ettiği, ilerleyen süreçte ise ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16. maddesine istinaden düzenlenen yapı kayıt belgesi nedeniyle dava konusu imar para cezasının iptal edilmesi sonucu, para cezası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dayanağı kalmayan ödeme emrinin ise iptaline karar verildiği, dolayısıyla davanın açılmasına davalı idarenin sebebiyet vermediği anlaşılmıştır.
Öte yandan; ödeme emrine ilişkin uyuşmazlık iptalle sonuçlanmış ve bu durum hukuken davacı lehine olsa da, yukarıda da belirtildiği gibi ödeme emrine dayanak olan encümen kararının yasal düzenlemeden kaynaklı olarak iptal edilmesi nedeniyle ödeme emrinin de iptal edildiği dikkate alındığında, tarafların haklılık durumunun belirlenmesinde esas alınması gereken husus, ödeme emrinin dayanağı olan imar para cezasıdır.
Bu durumda; dava konusu imar para cezasının tesis edildiği tarihte ruhsatsız olduğu sabit olan imalat nedeniyle, idarenin denetim yükümlülüğünü yerine getirmek amacıyla tesis ettiği işlemlerin iptali için açılan ve davalı idarenin açılmasına sebebiyet vermediği anlaşılan uyuşmazlıkta, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinde ve aleyhine yargılama giderine hükmedilmesinde usule uygunluk, temyize konu İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, vekalet ücretine ve yargılama giderine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.