Esas No: 2022/2772
Karar No: 2022/4149
Karar Tarihi: 26.04.2022
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2772 Esas 2022/4149 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Davacı, dul aylığı alan ve vefat eden kişinin mirasçıları olan davalılar aleyhine yersiz ödeme nedeniyle icra takibi yapmıştır. Davalılar ise yersiz ödemenin müsebbibi olarak davacıyı suçlamıştır. Mahkeme, yapılan hesaplamaya göre yersiz ödemenin kısmen haklı olduğuna karar vererek davanın kısmen kabul edilmesine ve takibin belirli bir miktar ile devam etmesine karar vermiştir. Ancak, davalıların faize ilişkin temyiz itirazları bakımından hüküm bozulmuştur. Borçlu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Temerrüt için bildirim şarttır. Kesin vade bulunmayan durumlarda ise temerrüt, icra takibi yapıldıktan sonra gerçekleşir. Bu nedenle, yanılgılı değerlendirme sonucu asıl alacağın işlemiş faizi ile tahsiline karar verilmiştir. Sonuç olarak, davacının tüm temyiz itirazları reddedilmiş, davalıların sair itirazları reddedilmiş ancak faize ilişkin hüküm bozulmuştur. Kararın dayandığı kanun maddeleri ise Türk Borçlar Kanunu'nun 117. maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 428. ve 440. maddeleridir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili ve davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; dul aylığı almakta iken vefat eden ...'nın mirasçıları olan davalılar aleyhine yersiz ödemenin tahsili için icra takibi yaptığını, davalıların takibe itiraz ettiklerini ileri sürerek; itirazın iptali ile inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar; yersiz ödemenin müsebbibinin davacı olduğunu savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece görev bozması sonrası; uyuşmazlığa konu borcun bir kısmının kurum tarafından tahsil edildiği, yapılan hesaplamaya göre bakiye asıl alacağın 3.593,75 TL, faiz alacağının 15.796,28 TL olduğu, davalıların asıl alacağa yönelik itirazlarında kısmen haklı oldukları gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptali ile takibin 3.593,75 TL asıl alacak ile 5.507,96 TL işlemiş faiz yönünden devamına, icra inkar tazminat talebinin reddine karar verilmiş; karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davacının tüm, davalıların ise aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davalıların faize ilişkin temyiz itirazları bakımından;
Temerrüt (gecikme) faizi; borçlunun, para borcunu zamanında ödememesi ve temerrüde düşmesi üzerine kanun gereği kendiliğinden işlemeye başlayan ve temerrüdün devamı müddetince varlığını sürdüren, alacaklının zararın varlığını, miktarını ve borçlunun kusurunu ispat zorunda kalmaksızın borçlunun ödemesi gereken, miktarı yasalarla belirlenmiş asgari bir tazminat türü olarak tanımlanabilir (......, Para Borçlarının İfasında Borçlunun Temerrüdü ve Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar, İst.1992, s.127 vd.).
Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş (kesin vade bulunması) veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur.
Ancak borçlunun iyi niyetli olduğu hâllerde temerrüt için bildirim şarttır. (TBK 117 nci madde) Kesin vade olmadığı gibi temerrüde düşüren ihtarname de çekilmeden icra takibi yapılmış ise takip tarihinde temerrüt gerçekleşir. (11/12/1957 tarih ve 17/29 sayılı İçihadı Birleştirme Kararı) Temerrüde esas icra takibi de bulunmuyorsa dava tarihinde temerrüt gerçekleşir.
Somut olayda; davacı tarafından, davalıların icra takibinden önce temerrüde düşürüldüğü ispat edilememiştir.
Hal böyle olunca mahkemece; davalıların icra takibinden önce temerrüde düşürülmediği dikkate alınarak, asıl alacağa icra takibinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile asıl alacağın işlemiş faizi ile tahsiline karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nın 428 inci maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 26/04/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
