Danıştay 2. Daire 2021/5990 Esas 2021/1391 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5990
Karar No : 2021/1391


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… kararın bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 13/02/2020 günlü, E:2015/2399; K:2020/521 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, … Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahat Bürosunun 28/01/2008 günlü, Kabahat Defteri No:…, Karar No:… sayılı idari yaptırım kararı ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3/9. maddesi uyarınca verilen 662.013,00 TL para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … günlü, … sayılı ödeme emrinin ve bu işlem dayanak alınarak … günlü, … sayılı yazı gereği davacı malları üzerinde uygulanan haciz işleminin iptalleri istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu ödeme emri işlemi yönünden değerlendirme yapıldığında; davaya konu işlemin 31/10/2011 tarihinde ilanen tebliğini izleyen 30 günü takip eden 7 gün içerisinde dava açılması gerekirken, bu sürelerin aşılmasından sonra 11/02/2013 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmadığı, dava konusu … tarih ve … sayılı yazı gereği davacı malları üzerinde uygulanan haciz işlemi yönünden değerlendirme yapıldığında ise; davacı adına düzenlenen ödeme emrindeki borcun dayanağı olan idari para cezasına karşı dava açıldığı ve açılan davanın reddedildiği, dolayısıyla kamu alacağının kesinleştiği anlaşıldığından kesinleşen kamu alacağının tahsili amacıyla tesis edilen haciz işleminde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava konusu … tarih ve ..sayılı ödeme emrinin iptaline ilişkin istemin süre yönünden reddine, … tarih ve … sayılı yazı gereği davacı malları üzerinde uygulanan haciz işlemi yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine, Danıştay Onuncu Dairesi'nin 13/02/2020 günlü, E:2015/2399; K:2020/521 sayılı kararıyla; yargılama süreci devam ettiği sırada dava konusu ödeme emri işleminin ve bu ödeme emrine istinaden yapılan banka ve tapu hacizlerinin davalı idare tarafından iptal edilmesi ve anılan para cezasının tahsili amacıyla yeni bir ödeme emri düzenlenmesi sebebiyle bu davada İdare Mahkemesince yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden anılan karar bozulmuştur.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; dava konusu işlem hukuka uygun olduğundan, Mahkeme kararının bozulmasına ilişkin kararın usul ve kanuna aykırı olduğu ileri sürülerek anılan Daire kararının düzeltilerek kaldırılması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma kararının kaldırılarak, davacının temyiz isteminin kısmen kabul edilerek, Mahkeme kararının, davacının malları üzerinde uygulanan haciz işleminin iptal isteminin reddine yönelik kısmının bozulması; ödeme emrinin iptaline ilişkin istemin süre yönünden reddine yönelik kısmının ise onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme istemin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 13/02/2020 günlü, E:2015/2399; K:2020/521 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden, İstanbul Gümrük Muhafaza Başmüdürlüğünce …Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan ihbar üzerine başlatılan soruşturma neticesinde davacı hakkında 5607 sayılı “Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3/9. maddesi uyarınca …Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve Kabahat No:…, Karar No:… sayılı kararı ile 662.013,00 TL idari para cezası uygulandığı, anılan para cezasının tahsili amacıyla dava konusu 05/07/2021 günlü ödeme emrinin düzenlenmesi ve davacı hakkında haciz işlemlerinin uygulanması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 8. maddesinde; “Hilafına bir hüküm bulunmadıkça bu kanunda yazılı müddetlerin hesaplanmasında ve tebliğlerin yapılmasında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur.” hükmüne, dava konusu ödeme emrinin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 55. maddesinin birinci fıkrasında; “Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir ödeme emri ile tebliğ olunur.” hükmüne, 58. maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde dava açılabileceğine, 62. maddesinde; “Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tesbit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince haczolunur.” hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 103. maddesinde; “Aşağıda yazılı hallerde tebliğ ilan yoluyla yapılır.
1. Muhatabın adresi hiç bilinmezse;
2. Muhatabın bilinen adresi yanlış veya değişmiş olur ve bu yüzden gönderilmiş olan mektup geri gelirse;
3. Başkaca sebeplerden dolayı posta ile tebliğ yapılmasına imkan bulunmazsa...” düzenlemesine, 106. maddesinde ise; “...İlan tarihinden başlıyarak bir ay içinde ne vergi dairesine müracaat yapmış ve ne de adresini bildirmiş olanlara bir ayın sonunda tebliğ yapılmış sayılır.” hükmü yer almıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun "İdarî para cezası" başlıklı 17. maddesinin 3. fıkrasında, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri tarafından verilen idarî para cezalarının ilgili kanunlarında 1/6/2005 tarihinden sonra belirlenen oranın dışındaki kısmı ile Cumhuriyet başsavcılıkları ve mahkemeler tarafından verilen idarî para cezalarının Genel Bütçeye gelir kaydedileceği hükmüne yer verilmiş, 4. fıkrasında Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idarî para cezalarına ilişkin kesinleşen kararların, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairelerine gönderileceği hükme bağlanmış, 27. maddesinin 1. fıkrasında, idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde sulh ceza mahkemesine başvurulabileceği, bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idari yaptırım kararının kesinleşeceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
1- … günlü, … sayılı ödeme emrinin iptali istemi yönünden:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür. Temyizen incelenen kararın süre yönünden reddine ilişkin anılan kısmı, usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
2- Dava konusu ödeme emri dayanak alınarak davacı malları üzerinde uygulanan haciz işleminin iptali istemi yönünden:
Yukarıda aktarılan kanun hükmüne göre genel bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idari para cezalarına ilişkin kesinleşen kararlara konu alacağın ödeme emri ile tahsil edilmesi gerekmektedir.
Dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan idari para cezasına yapılan itirazın, … Asliye Ceza Mahkemesinin 15/02/2013 tarihli kararı ile kesin olarak reddine karar verilmesine karşılık, ödeme emrinin bu tarihten evvel 05/07/2011 tarihinde düzenlendiği hususu göz önüne alındığında, idari para cezası kesinleşmeden ödeme emri düzenlendiğinin anlaşıldığı, başka bir ifadeyle ödeme emri düzenlenme tarihi itibariyle takip edilebilir hale gelmiş bir amme alacağının varlığından söz edilemeyeceğinden, bahsi geçen ödeme emrine dayanılarak, … tarih ve … sayılı yazı gereği davacı malları üzerinde uygulanan haciz işlemi yönünden davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, …Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahat Bürosunun … tarih ve Kabahat Defteri No:…, Karar No:… sayılı idari yaptırım kararı ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3/9. maddesi uyarınca verilen 662.013,00 TL para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen işbu davada dava konusu … tarih ve … sayılı ödeme emrinin davalı idare tarafından iptali üzerine anılan para cezasının tahsili için … tarih ve … sayılı ödeme emrinin tesis edildiği, bu işleme karşı açılan davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, anılan karara karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile reddedilmesi üzerine temyiz yoluna başvurulması sonucu Danıştay Onuncu Dairesinin 13/02/2020 günlü, E:2018/5532, K:2020/522 sayılı kararı ile istinaf mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz talebinin kısmen kabulüyle, … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dava konusu ödeme emrine dayanak alınarak davacı malları üzerinde uygulanan haciz işleminin iptali isteminin reddine yönelik kısmının BOZULMASINA,
2. Mahkeme kararının, … günlü, … sayılı ödeme emrinin iptali isteminin süre yönünden reddine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 20/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.