Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/1091 Esas 2022/3913 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; 2005 yılının Mayıs ayından 20.02.2007 tarihine kadar davalıya ait takside tek şoför olarak hafta tatilleri ile bayram günleri dahil olmak üzere 07.00-22.00 saatleri arasında çalıştığını, sigorta bildiriminin yapılmadığını, iş sözleşmesinin gerekçe gösterilmeden feshedildiğini, yıllık izin kullandırılmadığını iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000 TL kıdem ve 500 TL ihbar tazminatları ile 250 TL yıllık izin, 250 TL genel tatil, 500 TL hafta tatili ve 1.000 TL fazla mesai ücretlerinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı; davacı ile aralarındaki ilişkinin hizmet sözleşmesine dayanmadığını, davacının ara sıra kendisine yardımcı olmak amacıyla taksiyi kullandığını, aralarındaki ilişkinin bağımlılık unsuru da içermediğini, işçi işveren ilişkisi olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; alınan bilirkişi raporuna göre brüt 1.725,98 TL kıdem tazminatının akdin feshi tarihi olan 20/07/2007 tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, brüt 975,04 TL ihbar tazminatının 104,99 TL'sınn dava tarihinden 870,05 TL'sinin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte, brüt 992,38 TL fazla mesai ücreti alacağının 927,25 TL'sının dava tarihinden 65,13 TL'sının ıslah tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, brüt 390,80 TL yıllık ücretli izin alacağının 250,00 TL'sınn dava tarihinden 140,08 TL'sının ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair verilen kararın davalı vekilince temyizi üzerine; Dairemizin 21/12/2020 tarihli, 2020/4905 esas - 2020/8026 karar sayılı ilamıyla "...İddianın ileri sürülüş şekline göre dava hizmet akdinin haksız olarak davalı tarafından feshedilmesi nedeniyle hak kazanılan işçilik alacakları isteğine ilişkindir. Mahkemece, yukarıda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de; tarafların tüm delilleri toplandıktan sonra 818 Sayılı BK’nun 344 ve 345. maddeleri uyarınca hizmet akdinin feshinin haklı olup olmadığı değerlendirilerek, davacının 818 Sayılı BK’na göre talepleri hakkında bir karar verilmesi gerekir...'' gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyulduğu belirtilerek; davacının davalıya ait takside çalıştığı konusunda ihtilaf bulunmamakla birlikte dinlenen tanık beyanlarından davacı ile davalı arasında bulunan iş akdinin nasıl sonlandığı, iş akdinin feshinde kimin haklı olup olmadığının belirlenemediği, davacının ücretinin ödenmesi konusunda tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu görüldüğünden davacının davasının sübut bulmadığı kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı taraf 21.06.2005 tarihinden 20.02.2007 tarihine kadar davalıya ait takside tek şoför olarak çalıştığını ve iş akdinin davalı tarafından haklı bir neden olmadan feshedildiğini iddia etmiş, davalı ise cevap dilekçesinde davacı ile aralarında işçi işveren ilişkisi olmadığını, davacının ara sıra kendisine yardım amaçlı taksiyi kullandığını savunmuşsa da, duruşmada alınan beyanında davacının akde aykırı davranmış olması, 8 saat çalışması gerekirken 5 saat çalıştığı, aracı özel işlerinde kullandığı, dikkatsizliği nedeniyle aracı hasara uğrattığı gerekçesiyle iş akdini feshettiğini kabul etmiş ancak feshe gerekçe olarak ileri sürdüğü hususları ispat edememiştir. Hal böyle olunca taraflar arasındaki hizmet akdinin davalı tarafından haklı bir neden olmadan feshedildiği kabul edilerek sözleşmenin feshi tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı BK.’nun 345/1. maddesi’nde yer alan, "Muhik sebepler bir tarafın akte riayet etmemesinden ibaret olduğu taktirde, bir taraf diğer tarafa onun akit ile müstehak iken mahrum kaldığı feri menfaatler de nazara alınmak üzere, tam bir tazminat itasıyla mükellef olur." hükmü ve yine anılan maddenin 2. fıkrasındaki; "bundan başka hakim vaktinden evvel feshin mali neticelerini, hali ve mahalli adeti gözönünde tutarak taktir eder." hükmü uyarınca davacının muhik tazminat almaya hak kazandığı ve BK.’nun 340./II. maddesine göre davalının haklı bir neden olmadan sözleşmeyi feshedebilmesi için iki haftalık bir ihbar süresi öngörülmesine rağmen davalının bu süreye de riayet etmediği anlaşıldığından davacının 2 haftalık ücreti karşılığı ihbar tazminatı alması gerektiği kabul edilerek bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
3-Dosya kapsamından davacının davalı yanında 21.06.2005-20.02.2007 tarihleri arasında en son günlük 20 TL ücretle çalıştığı sabit olup, fazla çalışma ve yıllık izin ücreti alacaklarının belirlenmesi için 818 sayılı BK’nun 329. maddesinde yer alan fazla çalışmayla ilgili; " Sözleşme ile kararlaştırılmış ya da mutad olan çalışmanın ölçüsüne oranla bir fazla çalışma zorunlu oluyorsa, işçi bunu yapmaya gücü yeterse ve üzerine almayı reddetme dürüstlük kuralına bir aykırılık ifade ederse, fazla çalışmayı kabul etmek zorundadır. İşçi, bu fazla çalışma için kararlaştırılan ücrete oran kurularak ve özel durumlar gözönüne alınarak takdir edilmesi gereken ek ücreti talep hakkına sahiptir." şeklindeki düzenleme ve BK.’nun 334. maddesinde yer alan; " İşveren işçiye mutat serbest saatler ya da günler vermekle yükümlüdür. İşveren feshi ihbar yapılmasından sonra başka bir iş aranması için işçiye uygun bir zaman vermek zorundadır. Bu durumlarda, işverenin çıkarlarını olabildiği kadar gözetmek gerekmektedir." hüküm uyarınca davacı tanığı ...’ın beyanına göre davacının haftanın 6 günü, günlük 10 saat çalışma, 1 saat ara dinlenmesi yaparak çalıştığı kabul edilerek fazla çalışma ücreti hesaplanmalı ve yıllık izin kullandığı davalı tarafından ispatlanamadığı için çalışma süresi dikkate alındığında 14 günlük izin hakkı karşılığında yıllık izin ücreti hesaplanarak bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedeni yapılmıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK'nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 21/04/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.