
Esas No: 2022/1003
Karar No: 2022/3766
Karar Tarihi: 19.04.2022
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/1003 Esas 2022/3766 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Davacı, satın aldığı zirai traktörde meydana gelen arızalar nedeniyle değişim ya da satış bedelinin iadesini istemiştir. Davalı şirketler ise traktörün ayıplı olmadığını savunarak davanın reddini talep etmişlerdir. İlk derece mahkemesi davanın rehin hakkı sahibinin muvafakati olmadığı için reddine, bölge adliye mahkemesi ise davanın dava şartı yokluğundan reddine karar vermişlerdir. Ancak Yargıtay, aracın her türlü takyidattan ari olarak iade edilecek şekilde hüküm kurulamayacağına rağmen, rehin hakkı sahibinin muvafakati sağlanması durumunda aracın misli ile değiştirilmesine karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Ayrıca, davacının tüketici kabul edilip harçtan muaf olduğuna dair kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu da vurgulamıştır. Kararda, HMK'nın 373/1 ve 373/2 maddeleri uygun şekilde açıklanmıştır.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 19. HUKUK DAİRESİ
DAVALILAR :
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ayıba karşı sorumluluk davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı tarafın istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden davanın usulden reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı ve davalılardan ... ... San. A.Ş. vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; 16/10/2017 tarihinde ... ... 2017 model ... ... kabinli ... ve ... ... tipi ön yükleyici aldığını, ilk günden itibaren çeşitli arızaların baş gösterdiğini, üç defa servise gittiğini, sıfır km olarak aldığı traktörün yetkili servis tarafından arızalarının tespit edilmiş olduğunu, bunların tamir onarımı yoluna gidildiğini ancak arızalar giderildikten sonra sıkıntıların gene devam ettiğini, tarım işi ile iştigal ettiğinden zirai traktörü aldığı iki yıldan beri işlerinin sekteye uğradığını, çoğu zaman tarım işlerini görmek için başkalarının traktörünü kiralamak zorunda kaldığını ileri sürerek; aracın ön yükleyici parça ile birlikte misli ile değiştirilmesi ya da satış bedeli olan 155.000 TL'nin satış tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ürünleri Şirketi; dava dilekçesinde belirtilen olgu ve olayları ispat külfetinin bizzat davacıya ait olduğunu, aracın ayıplı olmadığını, ayıplı ise de sorumluluğu olmadığını, sadece bayilik yaptığını üretici yahut sağlayıcı olmadığını, savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Şirketi; davacının traktörü aldıktan sonra taraflarına herhangi bir ihbarda bulunmadıklarını, her ne kadar araçta giderilmeyen arızalar olduğu belirtilmiş ise de traktördeki tüm arızaların kullanıcı hatası olmasına rağmen müşteri memnuniyeti kapsamında giderildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; dava konusu aracın dava dışı banka lehine rehinli olduğu, dain mürtehin hakkı sahibi olan bankanın ise, kendilerine ait borcun ödenmesi halinde davaya muvafakat ettiklerini bildirmiş olması nedeniyle şarta bağlı muvafakat olamayacağından davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, davacı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; işin esasına girilmeden, rehin hakkı sahibinin açılan davaya açık ve koşulsuz muvafakatinin olmaması nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğinden bahisle, istinaf başvurusu incelenmeksizin ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, ilk derece yargılaması nedeniyle davacı taraf tüketici olup harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harçların talebi halinde davacıya iadesine, istinaf kanun yolu sebebiyle davacı taraf tüketici olup harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan istinaf harçlarının talebi halinde davacıya iadesine karar verilmiş; karar, davacı ve davalılardan ... A.Ş. vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Davacının temyiz itirazlarının incelenmesinde; dava, satım sözleşmesine konu edilen traktörün ayıplı olması nedeniyle misli ile değişim olmadığı takdirde satımın feshi ve satış bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
Dosyada bulunan araç takyidat belgesinden, traktörün dava dışı Ziraat Bankası ... Erzincan Şubesi yararına rehinli olduğu anlaşılmaktadır. Ayıplı olduğu gerekçesiyle geri verilen ve bedelinin iadesine karar verilen aracın, mülkiyeti engelleyen sınırlamalardan arındırılmış olarak satıcıya teslim edilmesi gerekir. Aracın rehinli olarak geri verilmesi sonucunu doğuracak biçimde karar verilemeyecek ise de, aracın her türlü takyidattan ari olarak iade edilecek şekilde hüküm kurulması da mümkündür.
O halde bölge adliye mahkemesince; davacının verilecek süre içerisinde bahsi geçen usuli eksikliği tamamlayacağına ilişkin beyan dilekçesi de dikkate alınarak, bu yönde davacıya rehin hakkı sahibi dava dışı bankanın muvafakatini sağlaması için süre verilip, muvafakat sağlanması durumunda ise aracın her türlü takyidattan ari olarak misli ile değiştirilmesine karar verilebileceği gözetilerek işin esasının incelenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
2-Davalının hükmedilen harca yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davacının Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'da belirtilen ‘Tüketici’ tanımına girmediği, davanın genel görevli mahkemece görüldüğü, kaldı ki bu hususun ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 25/09/2019 tarihli ve 2019/70 E. 2019/66 K. sayılı kararı ile de kesinleştiği hususları dikkate alındığında, bölge adliye mahkemesince, davacı tarafın tüketici olup harçtan muaf olduğundan bahisle harç alınmasına yer olmadığına ilişkin karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
3-Bozma nedenine göre, tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca taraflar yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle tarafların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, aynı Kanun'un dosyanın 373/2 maddesi uyarınca kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 19/04/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.