MAHKEMESİ : Bakırköy 3. İş Mahkemesi
TARİHİ : 16/05/2013
NUMARASI : 2006/3192-2013/336

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 15/07/2003-10/06/2005 tarihleri arası davalı nezdinde çalıştığının tespiti ile sigorta primine esas ücretin belirlenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, yazılı olduğu şekilde istemin kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik araştırma ve inceleme sonucu varılmıştır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş ictihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/8. ve 506 sayılı Kanunun 79/10. maddeleri olan bu tür davalarda çalışma olgusu hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına davalı işveren tarafından herhangi bir bildirim yapılmadığı, işyerinin 13/10/2003 tarihinde 506 sayılı Yasa kapsamına alındığı, vergi kaydının 22/07/2003 tarihinde başladığı, 2003/3. dönem-2006/10. aylar arası dönem bordrolarının getirtildiği, davacı tarafından gösterilen ve aynı zamanda kısmi bordro tanıkları olan D.. Ç.. ile İ.. Ç.. beyanlarında davacının çalışıp çalışmadığını bilmediklerini, imalat bölümünde çalışanların asgari ücret aldığı, diğer Kısmi bordro tanığı M.. S.. ise, kendisinin 2003/8.-2005/3. aylar arası çalıştığını, davacının ise kendisinden 2-3 ay sonra başladığını, hamurkar yardımcısı olarak çalıştığını, aldığı ücreti bilmediğini beyan ettikleri, davacı tarafından gösterilen diğer tanıkların ise, fiili çalışma ve süresiyle ilgili net bilgilerinin bulunmadığı, alınan bilirkişi raporunda davacının 22/07/2003-10/06/2005 tarihleri arası çalıştığı kanaatinin ortaya konulduğu, fırıncılar odası yazısında aylık maaşın genelde asgari ücret düzeyinde olup, çalışma süresine göre değiştiğinin belirtildiği, davacı talebinde en son aylık ücretinin 550 TL civarında olduğunu belirttiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, uyuşmazlık konusu dönemi kapsayacak biçimde bordro tanıklarının gerektiğinde komşu işyeri tanıklarının resen tespit edilip dinlenmediği, kısmi bordro tanığı beyanında, davacının kendisinden 2-3 ay sonra çalışmaya başladığını belirtmiş olup bu hususun araştırılmadığı, sigorta primine esas ücretin net bir şekilde belirtilmediği dolayısıyla davacının çalışma olgusu ve ücreti yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmeden sonuca gidildiği görülmektedir.
Yapılacak iş;
1-) öncelikle dosyadaki dönem bordrolarından uyuşmazlık konusu dönemi kapsayacak şekilde bordro tanıklarını resen tespit edip dinlemek, gerekirse Kurum, vergi idaresi, belediye ve emniyet müdürlüğü gibi kamu kurumları aracılığıyla tespit edilecek komşu işyerlerinin işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarının beyanlarına başvurmak, kısmi bordro tanığının beyanında belirttiği davacının kendisinden 2-3 ay sonra çalışmaya başladığı hususunu araştırmak ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip;
2-) hamurkar yardımcısı olarak çalıştığı belirtilen davacının sigorta primine esas ücret talebine gelince, yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, gerektiğinde işverenin bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, tüm deliller birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacı ve davalı A.O."a iadesine
13/10/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.