Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2243 Esas 2022/3267 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde, davalılardan ... vd. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

YARGITAY KARARI

Davacı; davalıların murisi ...'na ait taşınmazı 03/05/2005 başlangıç tarihli ve on yıl süreli kira sözleşmesi ile düğün salonu olarak işletmek üzere kiraladığını fakat belediye tarafından taşınmazın iskan ruhsatı olmadığından işletme ruhsatı verilmediğini, taşınmazı düğün salonu olarak işletmek için bir kısım zorunlu ve faydalı masraflar yaptığını, taşınmazı 08/06/2010 tarihinde tahliye ettiğini ve Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/56 Değişik iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile 2005 yılı dikkate alınarak tespit edilen bedelin 2012 yılı değerinin 61.821,89 TL olduğunun belirlendiğini ileri sürerek; tespit edilen bu bedelin kira sözleşmesinin sona erme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar; taşınmazın 2002 yılında davacıya kahvehane olarak kiralandığını, 2005 yılında yapılan sözleşmenin o tarihte 90 yaşının üstünde bulunan murisin yaşlılığından faydalanarak sözleşmeye düğün salonu yazıldığını, taşınmazın tahliye sırasında kullanılamayacak bir şekilde teslim edildiğini, taşınmaza değerini artıracak bir tadilat yapılmadığını, ayrıca davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, aksi halde Ankara 25.İcra Müdürlüğünün 2008/10003 Esas sayılı dosyasındaki alacağın takas-mahsup edilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece; davanın reddine dair verilen hüküm, davacı tarafın temyizi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 03/11/2015 tarihli ve 2014/13031 Esas 2015/9347 Karar sayılı kararıyla; "Mahkemece, konusunda uzman bilirkişiler aracılığı ile mahallinde inceleme yapılarak bilirkişiler tarafından, davacı kiracı tarafından yaptırıldığı ileri sürülen faydalı masraflardan sökülüp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenen imalatların nelerden ibaret olduğu ayrıntılı ve tereddüte yer vermeyecek şekilde tespit edilerek, bu imalatların imal tarihleri, taşınmazın kiracı tarafından kullanıldığı süre, yıpranma durumları, faydalı, zorunlu ya da lüks imalat olup olmadıkları ayrıntılı olarak belirlenerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; 3/01/2020 tarihli kök ve 20/05/2021 tarihli ek bilirkişi raporlarında davacı kiracının vekaletsiz iş görme hükümlerine göre talep edebileceği miktarın 25.459,92TL,bu tutarın dava tarihine kadar işlemiş faizi ile birlikte 34.127,11TL olduğunun bildirildiği, davalı tarafın kira sözleşmesi uyarınca 2005-2008 tarihleri arasında ödenmeyen ve eksik ödenen toplamda 15.500TL asıl alacak, 987,51 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 16.487,51TL üzerinden davacı aleyhine başlatmış olduğu takibin kesinleşmiş olduğu, davalılar vekilinin takas-mahsup defi gözönünde bulundurularak yapılan hesaplama sonucunda davacının davalılardan 8.667,19TL alacaklı olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 8.667,19TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş; karar, davalılardan ... vd. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan TBK'nın 117. maddesinde; muaccel bir borcun borçlusunun alacaklının ihtarıyla temerrüde düşeceği hükme bağlanmıştır. Muaccel hale gelmiş bir borçtan dolayı alacaklının herhangi bir ihtarı yok ise, anılan kanun maddesi uyarınca faize ancak dava veya takip tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekir.
Somut olayda, bozma kararı doğrultusunda dosyaya kazandırılan ve hükme esas alınan bilirkişi heyeti raporunda; kiralananda, sökülerek götürülmesi ve başka yerde kullanılması mümkün olmayan, sökülürken zarar görebilecek faydalı ve zorunlu imalatların 2005 yılı serbest piyasa fiyat ve rayiç bedellerine göre tutarı, yıpranma payı oranı %6 düşülerek 25.863,67TL olduğu belirlendikten sonra; kira sözleşmesinin sona erdiği 08/06/2010 tarihi ile davanın açıldığı 20/12/2013 tarihi arasında geçen sürenin işlemiş faiz tutarı olan 8.263,44TL de eklenerek, davacının işlemiş faiz dahil alacak miktarının 34.127,11TL olduğu bildirilmiştir. Ne var ki, dava tarihinden önce davalıların usulünce temerrüte düşürdüğü yönünde davacı tarafından bir iddia ileri sürülmediği gibi dosyaya bu yönde bir belge de sunulmamıştır.
Hal böyle olunca mahkemece; bilirkişi raporu ile belirlenen 25.863,67TL alacaktan, davalıların takas-mahsup yapılmasını istediği alacak miktarı düşülerek belirlenen alacağın tahsiline karar verilmesi gerekirken, belirlenen alacağa işlemiş faizi dahil eden bilirkişi görüşü esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün HUMK'nın 428. maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 06/04/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.