Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/1416 Esas 2022/3052 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; tarımsal sulama abonesi olduğunu ve kaçak kullanımı olmadığı halde davalı şirket tarafından kaçak ve kaçak ek tüketim faturası olarak 53.995,90 TL borç çıkartıldığını; ancak, hakkında açılan ceza davasından da beraat ettiğini ileri sürerek; davalı tarafından düzenlenen faturalardan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, 26/05/2015 tarihinde ödeme yaparak davayı istirdat davasına dönüştürmüştür.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; 53.995,90 TL borçtan davacının 45.846,02 TL'den borçlu olmadığının tespitine dair verilen karar, davalı vekilince temyizi üzerine; Dairece verilen, 09/05/2018 tarih ve 2016/17900 E. ve 2018/4923 K. sayılı kararı ile; hükme esas alınan rapordaki hesaplamanın kaçak tahakkukunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve 622 sayılı kurul kararına uygun olmadığı, bu sebeple yönetmelik ve kurul kararına uygun yeni heyetten rapor alınması gerektiği gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece; yargılama sırasında ödeme yapıldığı gerekçesi ile istirdat davasına dönüşen davada 42.947,64 TL’nin davalıdan tahsiline dair verilen karar, taraf vekillerinin temyizi üzerine, Dairece verilen, 20/01/2020 tarihli ve 2019/4483 E. - 2020/356 K. sayılı kararla; bozma nedenine göre davacının temyiz itirazları incelenmeksizin, mahkemenin bozmaya uyması ile hüküm lehine bozulan taraf için usuli kazanılmış hak oluştuğu ve artık mahkemenin bozma gereği işlem yapmakla yükümlü olduğu, ancak hükme esas alınan bilirkişi rapor incelendiğinde bozma ilamına uygun olmadığı, bu sebeple bozmaya uygun bilirkişi raporu alınması gerektiği gerekçesi ile yeniden bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; davanın kısmen kabulü ile, 46.938,70 TL’nin davacının ilk ödeme tarihi olan 26/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Taraflardan yalnız birinin temyizi halinde, Yargıtay, hükmü temyiz edenin aleyhine bozamaz (Aleyhe bozma yasağı). Bundan başka, taraflardan yalnız birinin hükmü temyiz etmesi halinde, Yargıtayın (temyiz eden tarafın lehine olarak) verdiği bozma kararına uyan yerel mahkeme de artık, temyiz eden tarafın, önceki (bozulan) karara oranla daha aleyhine olan bir hüküm veremez. Buna da "aleyhe hüküm verme yasağı" denir. Taraflardan yalnız birinin temyizi üzerine verilen bozma kararına uyan mahkemenin temyiz eden tarafın, önceki (bozulan) karara oranla daha aleyhine olan bir hüküm vermemesi ilkesi, usule ilişkin kazanılmış hak müessesesi ile de yakından ilgilidir (Prof.Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt ;5, 2001, s; 4732 -4737).
Somut olayda, mahkemece; ilk kararda davacının menfi tespit istemi yönünden 45.846,02 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm sadece davalı tarafından temyiz edilmiş, ilk karar davalı lehine bozulmuştur. Bozma kararının, hükmü temyiz etmeyen davacı lehine sonuç doğurması düşünülemez.O halde, mahkemece; son kararında önceki kararda tespit hükmü kurulan ve davacı tarafından temyiz edilmeyen 45.846,02 TL’yi aşmayacak şekilde istirdat hükmü kurulması gerektiği gözetilmeksizin, 46.938,70 TL’nin istirdatına karar verilmiş olması, usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7 maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “46.938,70 TL” rakamının çıkartılarak yerine “45.846,02TL” rakamının yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.