Davacılar ... ve ... ile davalı ... arasındaki dava hakkında, Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 26.04.2012 gün ve 2010/706-2012/249 sayılı hüküm, Dairemizin 25.09.2013 gün ve 2012/13817-2013/12817 sayılı kararı ile onanmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü;
- K A R A R -
Dosya içeriğine, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre 6100 Sayılı HMK.nin geçici 3.maddesinin 2.fıkrası delaletiyle 1086 Sayılı HUMK.nin 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiç birisine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin REDDİNE, aynı Yasanın 442. maddesi uyarınca 228,00 TL para cezasının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydettirilmesine ve aşağıda dökümü yazılı 1,95 TL kalan red harcının karar düzeltme isteyen davalıdan alınmasına 27.3.2014 tarihinde Üye ..."ın karşı oyu ve oyçokluğuyla karar verildi.

-KARŞI OY-


Davalıya ZMSS poliçesi ile sigortalı araçta yolcu iken meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden çocukları Onur İnal"ın desteğinden yoksun kaldıklarını iddia eden davacılar tarafından destekten yoksun kalma tazminatı davası açılmış,Davalı davanın reddini savunmuş,
Yargılama sonucunda mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş,
Kararın davalı vekilince "desteğin araçta hatır yolcusu olduğu, olay esnasında araçta bulunan sürücü ve yolcuların içkili bulundukları" gerekçesiyle tazminattan indirim yapılmasını içeren temyiz talebi Dairece "yargılama sırasında ileri sürülmeyen hususların temyiz aşamasında dikkate alınamayacağı" nedeniyle reddedilerek yerel mahkeme kararı onanmış,
Davalı vekilinin karar düzeltme istemide sayın çoğunluk görüşü doğrultusunda aynı gerekçe ile reddedilmiştir.
Davalı vekilinin karar düzeltme isteminin reddine ilişkin sayın çoğunluk görüşüne katılamıyorum.
2918 sayılı yasanın 87.maddesinde "yaralanan veya ölen kişinin hatır için karşılıksız taşınması halinde...işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun genel hükümlere tabi bulunduğu..."
Karar tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 51/1 maddesinde "hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği..." (mülga 818 sayılı BK 43/1),
6098 sayılı yasanın 52/1 maddesinde de "zarar görenin, zararı doğuran fiile razı olması veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olması veya tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırması halinde hakimin tazminatı indirebileceği veya tamamen kaldırabileceği..." düzenlenmiştir.
TBK 51 maddesinde sözü geçen "durumun gereği" ekonomik ve sosyal olgular içinde değerlendirilebilecek geniş yorumlu bir kavramdır. Burada hakkaniyet esas alınarak zarardan bir miktarının indirilmesinin gerekip gerekmediği TMK 4 maddesi gereğince hakimin takdirine bırakılmıştır.
Hatır taşıması ve sürücünün alkollü olduğunu bilerek araca binme nedeni ile yapılacak olan indirimin hakimin takdirine tevdi edilmiş olduğundan hatır taşıması ve sürücünün alkollü olduğunun kabulü halinde, hakim tarafından yapılacak indirim nispetinde davalının tazminat borcu hiç doğmamıştır. Tazminat borcunun miktarı kuruluş anından itibaren etkilenmektedir.
Bu durumda hatır taşıması ve alkol nedeniyle yapılacak indirim def"i olmayıp teknik anlamda itirazdır. Yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re"sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
İtirazların mutlaka davalı tarafından ileri sürülmesi gerekli değildir. Hakim kendisine usulüne uygun biçimde sunulan dava malzemesinden (davacı veya davalının bildirdiği vakıalardan, yani dava dosyasından) bir itirazın varlığını öğrenirse bunu davalının ileri sürmesine gerek kalmadan kendiliğinden dikkate alacaktır.
Uyuşmazlıkta dava dosyası içeriğindeki kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar ve ekleri ile kusur bilirkişisi raporundan desteğin davalıya ZMSS"li araçta hatır için taşındığı, destek, araç sürücüsü ve araçta bulunan diğer kişilerin olaydan önce alkol aldıkları, kazanın sürücünün alkollü olduğu esnada meydana geldiği anlaşılmaktadır.
Davalının hatır ve alkol nedeniyle indirim yapılmasını yargılama sırasında açıkca ileri sürmemesi, dava dosyası içeriğinden anlaşılan hatır taşıması ve sürücünün alkollü olması nedeniyle hakimin TBK 52 maddesi gereğince tazminattan hakkaniyet ölçüsünde indirim yapmasına engel değildir.
Yerel mahkemece, hesaplanan tazminattan TBK 52 maddesi gereğince re"sen "desteğin hatır için taşınması ve sürücünün alkollü olduğunu bilerek binmesi nedeniyle" indirim yapılmalıdır.
Davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararının ortadan kaldırılması suretiyle TBK"nun 52.maddesi gereğince "desteğin hatır için taşınması ve sürücünün alkollü olduğunu bildiği halde araca binmesi" nedeniyle indirim yapılmak üzere yerel mahkeme kararının bozulması gerekirken yazılı gerekçe ile karar düzeltme isteminin reddine ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.