Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/1645 Esas 2022/2726 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
VEK. AV. ...

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın .kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

YARGITAY KARARI

Davacı, kurumları ile davalı arasında 23/03/2012 tarihli İstihdam Garantili Eğitim Hizmetleri Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme ile davalı kurumun 20 kişiye kurs vereceği ve eğitim sonunda sınav yaparak kursiyerlere bilgisayar bakım onarımcısı belgesi vereceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin 23. Maddesine göre kursiyerlerin en az %20 si kadarının sınavı takip eden tarihten itibaren 6 ay içerisinde ve 3 aydan az olmamak üzere kurs süresi kadar davalı firma bünyesinden farklı bir firmada istihdam edilmesinin ve yapılan sınav sonucunda 20 kursiyerden yalnızca %10'unu istihdam edilmesinin kararlaştırıldığını, davalının ise 4 kişi istihdam ettiğini, bunun üzerine davalıya istihdam ihtarının yapıldığını, davalının ihtara uymadığını ve istihdam ettiği 4 kişiyi de en az 3 aylık süre dolmadan işten çıkardığını, böylelikle sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle sözleşmenin feshi ile 19.712,16 TL borç ihtarının yapıldığını, ödemenin yapılmaması nedeni ile belirtilen miktarın davalıdan yasal faizi ile tahsilini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada; davanın kısmen kabulü ile 14.398,91 TL’nin 19/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalının sözleşmeyi ihlal etmesi nedeniyle sözleşmeyi feshederek, davalı tarafa eğitim için ödenmiş olan meblağı talep etmektedir. Davalı, sözleşmenin asli edimini yerine getirdiğini, yan edimin yerine getirilmemesi nedeni ile sözleşmenin feshedilemeyeceğini, ihlal edilen yükümlülük oranında bedel indirimi yapılabileceğini, ayrıca sınav sonrasında kursiyerlerin farklı bir kurumda istihdam edilmesinin ve en fazla %10'unun kurs veren bünyesinde istihdam edileceğinin sözleşme şartı olmadığını, Genel Müdürlüğün 02/08/2012 tarihli yazısında bu şartların yazdığını belirterek davanın reddini dilemiştir
Somut olayda ; sözleşmenin 23. Maddesinde düzenlenen "(1) kursiyerlerin en az %20 sinin, sınavı takip eden tarihten itibaren altı ay içerisinde 3 aydan az olmamak üzere kurs süresi kadar istihdamda kalması zorunludur." hükmü düzenlenmiştir. Buna göre davalı firma, eğitim verdiği 20 kursiyerden 4'ünü kurs bitiminde, kendi bünyesinde istihdam ettirmiştir. Ancak sözleşmede belirtilen istihdam zorunluluğu için gereken en az 3 aylık süre dolmadan kursiyerlerin, iş akitleri sonlanmıştır.
Mahkeme ilk kararında; davalı ... yerinin sözleşme hükümlerine göre toplam 4 kursiyerin sözleşmede belirtilen 90 günlük süre bitmeden işten çıkışını vermek sureti ile taraflar arasında imzalanan sözleşmenin “yasaklılık hükümleri” başlıklı 34. maddesinin 3. bendinde yer alan; “istihdam yükümlülüğünün hiç yerine getirilmemesi halinde-kursiyer zaruri giderleri ile sigorta prim giderleri hariç- ilgili kurs için yapılan tüm giderler yüklenicilerden geri alınır” hükmüne aykırı hareket ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş davalının temyiz üzerine bozma ilamında ; sözleşmenin bir kısmının yerine getirildiği anlaşılmasına rağmen, sözleşmenin 34/4. Maddesindeki "istihdam yükümlülüğünün kısmen yerine getirilmemesi halinde istihdam edilmeyen her bir kursiyer için, -kursiyer zaruri gideri ile sigorta prim giderleri hariç toplam kurs giderinin mezun kursiyer sayısına bölünmesi ile bulunan- kişi başı ortalama birim maliyet yüklenicilerden geri alınır ve/veya varsa bunların alacaklarından mahsup edilir. Bloke tutarı irad kaydedilir. Yüklenici hakkında bir yıl süresince yasaklılık hükümleri uygulanır."düzenlemesi ile yukarıda geçen 34/3 maddesi birlikte değerlendirilmeyerek ve bu hususta yapılan itirazlar ile ilgili ek rapor alınmayarak eksik inceleme ile karar verildiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Bozma ilamına uyan mahkemece hükme esas alınan raporda; davalı kuruma ödenen toplam miktarın davalı kurumda istihdam edilen kursiyer sayısına bölünerek her bir kursiyer için bulunan günlük maliyetin istihdam edilmeyen süre ile çarpımı sonucu alacak miktarı hesaplanmıştır.
Ancak; sözleşmenin 34/4. maddesindeki "istihdam yükümlülüğünün kısmen yerine getirilmemesi halinde istihdam edilmeyen her bir kursiyer için, -kursiyer zaruri gideri ile sigorta prim giderleri hariç toplam kurs giderinin mezun kursiyer sayısına bölünmesi ile bulunan- kişi başı ortalama birim maliyet yüklenicilerden geri alınır ve/veya varsa bunların alacaklarından mahsup edilir. Bloke tutarı irad kaydedilir. Yüklenici hakkında bir yıl süresince yasaklılık hükümleri uygulanır." hükmü yanlış yorumlanmıştır.
Bu durumda, bozma kararında belirtilen biçimde işlem yapılmadığı ve sözleşmenin 34/3 ve 34/4 maddesinin hatalı değerlendirildiğinin anlaşılmasına göre yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
2- Bozma sebebine göre davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte bozma sebebine göre davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 6100 sayılı HMK'nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nin 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 24/03/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.