Kişilerin huzur ve sükununu bozacak şekilde gürültü yapmak eyleminden dolayı, Tinkon Turizm Kongre ve Organizasyon Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36/2. maddesi uyarınca 5.000,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair İstanbul Sarıyer Belediye Zabıta Müdürlüğünün 08/12/2017 tarihli ve 0030 sayılı idarî yaptırım kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin İstanbul 4. Sulh Ceza Hâkimliğinin 20/04/2018 tarihli ve 2018/633 değişik iş sayılı kararına yapılan itirazın reddine dair İstanbul 5. Sulh Ceza Hâkimliğinin 15/05/2018 tarihli ve 2018/2752 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 03/12/2018 gün ve 12986 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12/12/2018 gün ve KYB-2018-99361 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, 2872 sayılı Çevre Kanunu"nun 25/2 maddesindeki "idarî yaptırım kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde idare mahkemesinde dava açılabilir. Dava açmış olmak idarece verilen cezanın tahsilini durdurmaz. İdarî para cezalarının tahsil usulü hakkında 30/03/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.“ şeklindeki düzenleme ile 2872 sayılı Kanun çerçevesinde tesis olunan idarî para cezalarına itirazın idarî yargının görevine girdiği yönündeki Uyuşmazlık Mahkemesinin 13/04/2009 tarihli ve 2008/442 Esas, 2009/92 Karar sayılı kararı karşısında idare mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerektiği cihetle, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
Mevzuatımızda “gürültü yapma veya gürültüye neden olma” fiillerinin hem 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında hem de 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bağlantılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” çerçevesinde kabahat sayıldığı ve idari yaptırıma tabi tutulduğu;
5326 sayılı Kabahatler Kanununun "Gürültü" başlıklı 36. maddesinde ve 2872 sayılı Çevre Kanunu"nun yine "Gürültü" başlıklı 14. maddesinde ve 20/1-h maddesinde idari yaptırım olarak idari para cezasının düzenlendiği; ayrıca Çevre Kanunu"nun 14. maddesine dayanılarak 04.06.2010 tarihli “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” çıkarıldığı, bu yönetmelikte Çevre Kanunu"nun belirlediği çerçeve hükümlerin içeriğinin doldurulduğu;
2872 sayılı Çevre Kanunu"nun 26.04.2006 tarihinde 5491 sayılı Kanunu"nun 14. maddesi ile değiştirilerek yürürlüğe giren ceza hükümlerinin, 31.03.2005 tarihinde yayımlanan ve 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre sonraki kanun (lex posterior) olduğu;
Bu iki ayrı düzenlemenin amacı, özü ve ruhu birlikte ele alındığında; Çevre Kanunu ve bağlantılı mevzuatında yer alan gürültü ile ilgili düzenlemelerin Kabahatler Kanunu"na göre özel kanun (lex specialis) niteliği taşıdığı, şöyle ki, ses düzeyi hakkında sınır değerin aşılıp aşılmadığının teknik araçlarla denetimi gerekmeyen komşuların neden olduğu gürültü gibi hususlarda 5326 sayılı Kanun"un 36. maddesine göre idari yaptırım uygulanabileceği;
Öte yandan çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere sebep olabileceği gürültüye hassas olan eğlence yerleri hakkında “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin 24. maddesi gereğince gürültü seviyesi ve arka plan gürültü seviyelerinin ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığının, aşılmış ise hangi ölçüde aşıldığının ancak teknik araçlarla ses ölçümü yapılarak belirlenebileceğinden bu tür mekanlarda denetimlerin teknik donanımı haiz uzman ve yetkili kurumlar tarafından yapılması gerektiği;
İstanbul Sarıyer Belediye Zabıta Müdürlüğünün 08/12/2017 tarihli ve 30 sayılı idarî yaptırım kararı ile Tinkon Turizm Kongre ve Organizasyon Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36/2. maddesi uyarınca 5.000,00 Türk lirası idarî para cezası uygulandığı, dosya kapsamında bulunan tutanaklar ve mail ihbarları uyarınca Tinkon Turizm Kongre ve Organizasyon Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından işletilen içkili lokantada çevreyi rahatsız edici düzeyde canlı müzik yayını yapıldığının belirtildiği ve bu nedenle muteriz şirket hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36/2. maddesi uyarınca idari yaptırım uygulandığı sabit ise de; anılan işletmenin eğlence yeri olması karşısında, idari yaptırımın ancak “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin 24. maddesi gereğince gürültü seviyesi ve arka plan gürültü seviyelerinin ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığının, aşılmış ise hangi ölçüde aşıldığının ancak teknik araçlarla ses ölçümü yapılarak belirlenebileceğinden, bu tür mekanlarda denetimlerin teknik donanımı haiz uzman ve yetkili kurumlar tarafından yapılması gerektiği ve yapılan tespit sonucunda 2872 sayılı Çevre Kanun"un 14 ve 20. maddeleri uyarınca idari yaptırım uygulanabileceği gözetilmeden, muteriz şirket hakkında uygulama olanağı bulunmayan 5326 sayılı Kabahatler Kanun"un 36/2. maddesi uyarınca idari yaptırım uygulanmasının hukuka uygun olup olmadığı konusunda da kanun yararına bozma yoluna gelinip gelinmeyeceğinin takdiri için dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04/03/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.