4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanun"un 26. maddesine aykırı davranmak eyleminden dolayı kabahatli ... hakkında Ulaştırma, Deniz ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğünün 17/08/2017 tarihli ve UDHE-A 600019 sayılı idari para cezası karar tutanağı ile uygulanan 625,00 Türk lirası idari para cezasına yönelik başvurunun reddine dair Kilis Sulh Ceza Hakimliğinin 30/11/2017 tarihli ve 2017/2142 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 15/10/2018 gün ve 5571 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 19/10/2018 gün ve KYB-2018-84446 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize verilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
296 Seri No"lu Gelir Vergisi Genel Tebliği"nin, basit usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması başlıklı 5. maddesinde "Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2017 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanunu"nun mükerrer 257"nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür. " şeklinde yer alan,
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu"nun 46. maddesinde "Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır. Bu suretle tespit ve beyan olunan kazanç vergi tarhına esas alınır. Bu usulde vergilendirilenler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanunu"nun defter tutma hükümleri hariç, bildirme, vesikalar, muhafaza, ibraz, diğer ödevler ve ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidirler." biçiminde düzenlenen,
Anılan Kanun"un basit hududun yapısı başlıklı 51/10. maddesinde yer alan "Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri; (Ek: 3/12/1988-3505/11 md.) (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç) " şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında,
Somut olayda kabahatli Hasan Dağaçıman hakkında biletsiz yolcu taşıdığından bahisle idari para cezası düzenlenmiş ise de, kabahatlinin yolcu taşımacılığı yaptığı, bu kapsamda gün sonunda tek bir fatura düzenlemesinin yeterli olduğu, ancak istenilmesi halinde fatura veya perakende satış vesikası düzenleyebileceği, dosya içerisinde de idari para cezası karar tutanağının dışında olaya ilişkin herhangi bir belgenin yer almadığı, Kilis Sulh Ceza Hakimliği tarafından da bu konuda bir araştırma yapılmadığı, dolayısıyla kabahatliden bilet vermesi hususunda ilgili görevlilerce bir talepte bulunulup bulunulmadığı hususunun tespit edilemediğinin anlaşıldığı, bu konuda hiçbir araştırma yapılmadığı, ilgili idari para cezası karar tutanağını düzenleyen görevlilerin beyanına başvurulmadığı anlaşıldığından, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
193 sayılı Kanun"un 51/10. maddesinde yer alan "Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri; (Ek: 3/12/1988-3505/11 md.) (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç) " şeklindeki düzenleme uyarınca muterizin basit usule tabi olarak ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yaptığı, her ne kadar 4925 sayılı Kanun"un 26. maddesi ile aynı yönde düzenleme içeren 213 sayılı Kanun"un 233. maddesiyle, basit usule tabi olanlar bakımından da yaptıkları işlemlerin bedellerini yolcu taşıma biletleri ile tevsik etmeleri sorumluluğu getirilmiş ise de; gerek 215 Seri No"lu Gelir Vergisi Genel Tebliği"nde yer verilen Basit Usulde Vergilendirmede Mükelleflerce Düzenlenecek Belgeler başlıklı 3.1. maddesindeki ""15. Basit usule tabi mükellefler hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Kanununda yazılı vesikaları kullanacaklardır. Vergi Usul Kanunu"nun mükerrer 257"nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için;
- 1/1/1999 tarihinden 30/6/1999 tarihine kadar belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri,
- Düzenlenen faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine "... tarihli toplam hasılat" ibaresinin yazılması,
- Satılan emtia veya yapılan hizmet, farklı Katma Değer Vergisi oranlarına tabi ise hasılatın Katma Değer Vergisi dahil olmak üzere faturada ayrı ayrı toplamlar halinde gösterilmesi, uygun görülmüştür.
16. Ancak, bu imkandan yararlanmak isteyen mükellefler müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırlar."" yönündeki düzenlemeler gerekse 296 Seri No"lu Gelir Vergisi Genel Tebliği"nin, basit usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması başlıklı 5. maddesinde "Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2017 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür. " şeklinde yer alan düzenlemeler uyarınca kabahat tarihi itibarı ile sadece talep edilmesi durumunda fatura ya da perakende satış vesikası vermek zorunda olan muterize, yolcu taşıma bileti düzenlenmediğinden bahisle idari yaptırım uygulanamayacağı anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Kilis Sulh Ceza Hakimliğinin 30/11/2017 tarihli ve 2017/2142 değişik iş sayılı kararının CMK"nin 309/4-d maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA, Ulaştırma, Deniz ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğünün 17/08/2017 tarihli ve UDHE-A 600019 sayılı idari para cezası karar tutanağı ile uygulanan 625,00 Türk lirası idari para cezasının kaldırılmasına, 04/03/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.