MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA


Davacı, iş kazası sonucu malüliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme bozmaya uyurak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.Hükmün davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
1- Davalılar ... ve ...(...) vekilinin temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına dair 07/03/2019 tarihli ek kararın temyizi bakımından yapılan incelemede;Temyiz olunan karar, 6100 sayılı HMK"nın 366. maddesi yollaması ile HMK"nın 344. maddesi uyarınca temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına ilişkindir.Mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası"nın 434/3. maddesi, temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamının ödeneceğini, bunların eksik olduğunun tespiti halinde, kararı veren hakim veya mahkemenin başkanı tarafından verilecek yedi günlük kesin süre içersinde tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususunun temyiz edene yazılı olarak bildirileceğini ve verilen süre içerisinde harç ve giderlerin tamamlanmadığının anlaşılması halinde, kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verileceği hükme bağlamıştır.Somut olayda, temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına ilişkin karara yöneltilen temyiz dilekçesi süresinde ise de, adı geçen davalıların vekilinin eksik yatırılan temyiz harcını tamamlaması için bir haftalık kesin süre verilen muhtırayı, 25/02/2019 tarihinde tebliğ almasına rağmen, eksik harcı tamamlamadığı anlaşılmakla, Yerel Mahkemenin 07/03/2019 tarihli temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına dair kararının doğru olduğu anlaşılmakla; yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan ek kararın ONANMASINA,
2- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere, hükmün uyulan önceki Yargıtay bozma ilamına uygun biçimde verilmiş olmasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça ve yasaca cevaz bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
3- Dava, iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararların giderilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece maddi tazminat talebinin kabulüne, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; Dairemizin 09/06/2016 tarihli kararı ile mahkemenin 28/10/2014 tarihli kararının kazalının yargılama sırasında % 20 kusur oranını benimsemiş olmasına ve bu durumun davalılar yaraına usuli kazanılmış hak oluşturmasına rağmen % 10 kazalı kusurunun hükme esas alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle bozulduğu, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek bozma ilamı sonrasında güncel asgari ücretin de dikkate alınması ile birlikte tanzim edilen hesap raporuna göre hükmün gerekçesinde zararın 315.875,46 TL olduğu ancak bozma öncesi karar davacı tarafça temyiz edilmediğinden bu hususun davalılar yararına kazanılmış hak olduğu anlaşıldığından maddi tazminat talebinin bozma öncesi karardaki gibi kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.Karar tarihinde yürürlükte olan 6100 sayılı HMK"da (ayrıca mülga 1086 sayılı HUMK içeriğinde) “usulü kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrarı sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Usulü müktesep hak, anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulü kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usulü kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).Kazanılmış haklar “Hukuk Devleti” kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasa"nın 2.maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usulü kazanılmış hak” olgusunun, bir çok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile geliştirilmiş istisnaları bulunmaktadır. Örneğin Mahkemenin bozmaya uymasından sonra yeni bir içtihadı birleştirme kararı (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK) ya da geçmişe etkili yeni bir kanun çıkması karşısında, Yargıtay bozma ilamına uyulmuş olmakla oluşan usulü kazanılmış hak hukukça değer taşımayacaktır.Usulü kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.( HGK.nun 12.07.2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03.12.2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.) Zira usulü kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09.05.1960 T., 21/9; 04.02.1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı) Somut olayda Mahkemece, Dairemiz bozma ilamlarına uyulmuş ve yargılamaya devam edilmiş olup, bozma ilamı dışında kalan hususlar yönünden yeniden hesap raporu alınmış, yukarıda ifade edilen usulü müktesep haklara riayet edilmeden karar verilmiştir.Yapılacak iş; 14/04/2014 tarihli hesap raporundaki verilerin göz önünde bulundurulması, işlemiş devrenin bu raporda kabul edilen tarihten ileri çekilmemesi ve bu rapordan sonra yürürlüğe giren asgari ücretteki farkların rapora yansıtılmaması suretiyle % 20 karşıt kusurun esas alınması suretiyle zararın belirlenerek (bozma ilamının davalı ... yararına olduğu gözetilerek kazanılmış haklar göz ardı edilmeksizin) sonucuna göre karar vermektir.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."e iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ..."e yükletilmesine, 03/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.