MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ

Taraflar arasında görülen tapu iptali davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar birkısım davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 18.02.2020 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalılar vekili Avukat gelmedi. Temyiz edilen davacılar vekili Avukat ... geldiler duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanları ...ın 36575 Ada 4 Parseldeki 14 numaralı bağımsız bölümü eşi ..."a vekaletname vermek suretiyle davalı ..."e devrettiğini, satışın mal kaçırmak amaçlı ve muvazalı olduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının miras payları oranında iptaline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar, taşınmazın 66.000,00 TL bedelle davalı ..."e devredildiğini, karşılığının nakden alındığını, mirasbırakanın ihtiyacı nedeniyle taşınmazı sattığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davalılar ... ve ... yönünden husumet yokluğundan davanın reddine, diğer davalılar yönünden temlikin mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakanın 14.01.2014 tarihinde öldüğü, geride davacı oğlu ..., 2005 yılında ölen oğlu Haydar’dan olma torunları davacılar ... ve ... ile davalı oğlu ... eşi ... ve dava dışı çocuklar..,..,...,...ve ...’in mirasçı olarak kaldığı, davalı ...’in ...’ın eşi, davalı ...’ın da Haydar’ın kayınbiraderi olduğu, mirasbırakanın 02.08.2012 tarihli vekaletname ile eşi ...’yi vekil tayin ettiği, davalı ...’nin anılan vekaletname ile mirasbırakanın maliki olduğu dava konusu 36575 ada 4 parseldeki 14 numaralı bağımsız bölümü 07.08.2012 tarihinde davalı ...’a satış suretiyle devrettiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu"nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Somut olaya gelince; dinlenen davacı tanıkları, mirasbırakanın davacılar ile arasında bir sorun ya da husumet olduğuna dair beyanda bulunmamış ve davacılar tarafından mirasbırakanın mal kaçırmasını gerektirir somut bir olgu ortaya koyulamamış olup salt bedeller arasındaki oransızlık tek başına muvazaanın kanıtı değildir. Kaldı ki, mirasbırakanın terekesinde taşınmazları bulunmaktadır. Mal kaçırma kastı ile hareket etmiş olsaydı mirasbırakanın bu taşınmazlarını da temlik edebileceği açıktır.
Hâl böyle olunca, davalılar ... ve ... yönünden de davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir.
Bir kısım davalılar vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 18/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.