3. Hukuk Dairesi 2020/3998 E. , 2020/8339 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davalı ..."ın lisansüstü eğitim amacıyla yurtdışına gönderilmesi sırasında imzalanan yüklenme senedinde ... ve ..."ın müşterek borçlu olduklarını, davalı ..."ın mecburi hizmet yükümlülüğünü eksik ifa ederek 15.03.2007 tarihinde memurluktan istifa etmesi nedeniyle yapılan harcamaların yüklenme senedine istinaden tahsili için yapılan ihbara müteakip davalı ..."ın 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan ve 2008/193 Esas sayılı dava dosyasında görülen menfii tespit davasını açtığını ,yapılan yargılama sonunda verilen karar göz önüne alınarak davalıların sorumlu oldukları 72.915,83 ABD dolarının 15.03.2007 tarihinden itibaren kamu bankalarınca ABD dolarına uygulanacak en yüksek faizi ve 54.353,28 TL"nin 15.03.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."ın kefalet senedindeki sorumlulukları göz önüne alınarak davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili davanın reddini dilemiş, diğer davalılar davaya herhangi bir cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü 72.915,83 USD’nin dava tarihine kadar işlemiş olan 16.355,81 USD faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, mecburi hizmet yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeniyle eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasıdır. Davacı söz konusu alacak davasını açmadan önce davalı ... 05.05.2008 tarihinde geçici görevlendirme ve eğitim amaçlı olarak yurtdışına gönderilmesinden dolayı davacı idareye borçlu olmadığının tespitini istemiştir. Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesi 25.01.2012 tarihinde 2008/193 Esas, 2012/25 Karar numaralı dosyasında, davacı idarece talep edilen yurt içi aylıklarından oluşan TL harcamalarına ilişkin toplam 27.843,20 TL ve bu miktarın bir katından oluşan cezai şart nedeniyle borçlu bulunmadıklarının tespitine, yurtdışında ödenen aylıklar dışında kalan harcırah niteliğindeki ödemeler nedeniyle 32.000 Dolar borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini istemiş.Mahkemece, davacının harçlandırdığı miktar gözetilerek, davacının Türk Lirası cinsinden yurt içi aylıklarından borçlu bulunduğu 27.176,64 TL"lik kısım ile yurt dışı harcamaları olarak
32.000 USD"nin karşılığı olan 44.481 TL"nin toplamı 71.657,64 TL"den davacının borçlu olduğu açıklanarak, davanın kısmen kabulü ile davacıdan istenen 72.324,20 TL"den 666,56 TL"lik kısımdan borçlu bulunmadığının tespiti ile bu miktar yönünden davanın kabulüne, 71.657,64 TL yönünden borçlu bulunduğundan bu miktardan borçlu olduğunun tespiti ile 71.657,64 TL yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Söz konusu karara karşı ... vekili temyiz isteminde bulunmuş, Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 25.09.2012 tarih 2012/6093 Esas, 2012/10049 Karar numaralı ilamı ile kararın onanmasına karar verilmiş, onama ilamına karşı ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuş, 11.02.2013 tarih 2012/14287 Esas,2013/1605 karar numaralı ilamla karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir. Karar Yargıtay denetiminden geçerek 25.09.2012 tarihinde kesinleşmiştir.
Davacının talep ettiği USD alacağı ve yurtiçi aylığının 27.176,64 TL"lik kısmı kesinleşmiş olmasına rağmen Mahkemece;""davalı ..."un davacı adına yurtdışında bulunduğu sürede yapılan harcamalarla ilgili olarak sorumlu olduğu miktarın tespitine dair kesinleşen Ankara 7.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/193 esas sayılı dosyasında verilen karar içeriği gözönüne alınarak yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen 29/09/2014 tarihli bilirkişi raporundaki değerlendirme ve hesaplamalara kısmen itibarla, davalı ... için yurtdışında bulunduğu sürece yapılan Dolar bazındaki harcamalarla ilgili olarak davacının davalı ... için yapılan giderler karşılığı 72.915,83 USD"nin dava tarihine kadar işlemiş faizi ile birlikte tahsili talebinin kabulüne karar vermek gerektiği ancak davalı ..."a yurtdışında bulunduğu süre içinde yurtiçi aylık ödemeleri karşılığı yapılan istem ile yurtdışı aylık ödemelerinden dolayı sözleşmenin ihlali halinde uygulanacak cezai şartın davalıdan tahsili hususunun yüklenme senedi kapsamında kabule şayan olmadığı anlaşılmakla davalı ..."a yurtiçi aylıkları nedeniyle yapılan ödemeler ve cezai şart nedeniyle talep edilen tutara yönelik istemin yerinde olmadığı hususu ile davalılar ... ve ... imzasını içeren kefalet senedinde parasal limit bulunmadığından kefillerin davalı ..."un sorumlu tutulduğu alacağın tamamından sorumlu tutulmaları gerektiği"" gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bu durumda Mahkemece, Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesi 25.01.2012 tarihli 2008/193 Esas, 2012/25 Karar numaralı kararının dikkate almaksızın davalı ...’ın yurtiçi aylığından sorumlu olmayacağı kanaatiyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
2- Bozma sebebine göre davacının diğer temyiz itirazlarının, davalı ...’ın ise tüm temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte bozma sebebine davacının diğer temyiz itirazlarının, davalı ...’ın ise tüm temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/12/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.