21. Hukuk Dairesi 2011/6593 E. , 2013/85 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, prim borcu kararı ve komisyon kararının iptaliyle, kuruma borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davalı Kurumun prim ve işsizlik sigortası priminin tahsiline yönelik 17/06/2009 tarih 13.13.1 SSK 4.19.1.00/VIII-832.19 sayılı prim borcu kararının ve 03/09/2009 tarihli ve 189 sayılı komisyon kararının iptali ve kuruma borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının, davalı kuruma, kurumun 17.06.2009/7.973.571 sayılı yazısına ve ..... Müdürlüğü"nün 03/09/2009/189 sayılı komisyon kararına konu 9119,80 TL"yi borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Kurumun süresi içerisinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsil zamanaşımı, alacağın doğduğu tarihte yürürlükte bulunan kurallara göre belirlenir.
Bu yönüyle davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 80.maddesinde 3917 sayılı Kanun"la yapılan değişiklik uyarınca, Kurumun süresi içerisinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gereği öngörülmüş; 3917 sayılı Kanun"la yapılan bu değişiklik aynı Kanun"un 8.maddesi hükmüne göre 08/12/1993 tarihinde yürürlüğe girmiş; daha sonra, 24/06/2004 tarih ve 5198 sayılı Kanun"la aynı maddede yapılan değişiklik sonucunda Kurum alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanun"un 102. maddesinin de uygulanma olanağı bulunmadığı düzenlemesi getirilmiş ve düzenleme 06/07/2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu durumda, zamanaşımı süresi bakımından 3917 sayılı Kanun"un yürürlüğe girdiği 08/12/1993 tarihinden önceki dönemle, 5198 sayılı Kanun"un yürürlüğü sonrasına ilişkin prim ve gecikme zamları yönünden Sosyal Güvenlik Kurumu’nun alacak hakkı, Borçlar Kanunu’nun 125. maddesinde öngörülen 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Giderek, zamanaşımının başlangıç tarihi ise yine Borçlar Kanunu’nun 128. maddesi gereğince alacağın muaccel olduğu tarihtir ve zamanaşımının kesilmesi ve durdurulmasına ilişkin Borçlar Kanunu’nun 132. ve ardından gelen maddeleri
de burada aynen geçerlidir. 08/12/1993 tarihinde yürürlüğe giren 3917 sayılı Kanun"un getirdiği düzenlemenin geçerli olduğu döneme ilişkin prim ve gecikme zammı alacakları yönünden ise, 6183 sayılı Kanun"un zamanaşımına ilişkin 102. ve ardından gelen maddeleri geçerlidir. Bu yönde 102. madde hükmüne göre zamanaşımı süresi 5 yıl olup, zamanaşımı süresinin başlangıcı ise alacağın vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden yılbaşıdır.
6183 sayılı Kanun"un 103. maddesinde zamanaşımını kesen haller sayılmış olup kesilmenin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren zamanaşımı yeniden işlemeye başlar.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/05/2007 tarih ve 2006/58 Esas, 2007/155 Karar sayılı kararı ile davacıya ait işyerinde işçi olarak çalışan ...isimli işçisinin 1995 yılının Aralık ayının ilk haftasından 31/07/2002 tarihine kadar geçen sigortalı çalışmalarının Kuruma bildirilmediğinin tespitine karar verildiği, bu kararın 10. Hukuk Dairesinin 15/09/2008 tarihli kararı ile onanarak kesinleştiği, Kurumun kesinleşen mahkeme kararı üzerine 1995/11-2002/7 dönemine ait prim ve işsizlik sigortası priminin tahsilini 17/06/2009 tarihli yazı ile davacıdan talep ettiği, davacının bu prim borcuna karşı Kuruma itirazda bulunduğu, 08/09/2009 tarihli Komisyon Kararı ile davacının itirazının reddedildiği, söz konusu komisyon kararının davacıya 10/09/2009 tarihinde tebliğ edildiği ve davanın süresinde 30/09/2009 tarihinde açıldığı, 06/07/2004 tarihinde yürürlüğe giren 5198 sayılı Kanun"la 506 sayılı Yasa"nın 80.maddesinde değişiklik yapılarak 5 yıl olan tahsil zamanaşımının 10 yıl olarak uygulanmaya başladığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, tahsil zamanaşımı süresi ve hangi tarihten itibaren işlemeye başlayacağı, 5510 sayılı Yasa"nın 93.maddesinde yer alan ve mahkeme kararı sonucunda doğan Kurumun prim ve diğer alacaklarında zamanaşımının kararın kesinleşme tarihinden itibaren işlemeye başlayacağına yönelik kuralın somut olaya uygulanıp uygulanmayacağı noktalarında toplanmaktadır.
5754 sayılı Yasa"nın 56. maddesi ile değişik 5510 sayılı Yasa"nın 93/2.maddesine göre " Kurumun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir. Kurumun prim ve diğer alacakları; mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise mahkeme kararının kesinleşme tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise rapor tarihinden, kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten itibaren, zamanaşımı on yıl olarak uygulanır. Bu alacaklar için 89 uncu madde gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı, 88 inci maddede belirtilen ödeme süresinin son gününü takip eden günden itibaren uygulanır."
Somut olayda, Kurum alacağının doğduğu .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/05/2007 tarih ve 2006/58 Esas, 2007/155 sayılı hizmet tespitine dair kararının 15/09/2008 tarihinde kesinleştiği, 5510 sayılı Yasa"nın 93/2. maddesine göre zamanaşımı süresi, kararın kesinleşmesinden itibaren başlayacağından, 30/09/2009 dava tarihinde tahsil zamanaşımı dolmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14/01/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.