Danıştay 13. Daire 2020/2945 Esas 2021/1242 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/2945
Karar No:2021/1242

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Ürünleri ve Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bayilik lisansı ile faaliyet gösteren davacıya ait akaryakıt istasyonunda 18/03/2016 ve 12/07/2016 tarihlerinde yapılan denetimlerde istasyondaki otomasyon sistemi doğru ve sağlıklı çalışmadığı hâlde akaryakıt hareketine konu eylem gerçekleştirildiğinin tespit edildiği ve bu fiilin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 4. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 1240 sayılı Kurul kararının 5. maddesinin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendine aykırı olduğundan bahisle, anılan Kanun'un 19. maddesinin yedinci fıkrası ve Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. Maddesi Uyarınca 2016 Yılında Uygulanacak Para Cezaları Hakkında Tebliğ uyarınca her bir denetim için ayrı ayrı olmak üzere toplam 169.150,00-TL (84.575,00-TL + 84.575,00-TL) idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının … tarihli denetime yönelik kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; bayilik lisansı ile faaliyet gösteren davacıya ait akaryakıt istasyonunda, otomasyon sistemi sağlıklı ve doğru çalışmadığı hâlde akaryakıt hareketine konu eylemin gerçekleştirildiğinin ve bu durumun 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 1240 sayılı Kurul kararının 5. maddesinin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine aykırı olduğunun sabit olduğu; ancak, davalı idare tarafından idarî para cezasının hangi nedenle üst sınırdan verildiğinin somut bilgi ve belgelerle ortaya konulamadığı, ayrıca bu konuda herhangi bir açıklama da getirilmediği göz önününde bulundurulduğunda, herhangi bir kriter gözetmeksizin salt takdir yetkisinden hareketle Kanun'da öngörülen üst sınırdan idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararının … tarihli denetime yönelik kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce; 5015 sayılı Kanun kapsamında belirlenmiş olan fiillerin ihlâli hâlinde uygulanacak olan idarî para cezalarının miktarının ve/veya aralığının tespitinde, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 17. maddesinde yer alan kural da göz önünde bulundurulmak suretiyle, fiilin ağırlığı, failin kusuru ve ekonomik durumu gibi etkenlerin, idarenin takdir yetkisinin gerekçesi ve aynı zamanda da yargısal denetimde hükme dayanak oluşturacak temel ve kaçınılmaz ölçütler olacağı, başka bir ifadeyle, idarî para cezaları için 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin yedinci fıkrasında idareye takdir yetkisi sağlayan aralığın, fiilin ağırlığı, failin kusuru gibi ölçütler esas alınarak, idarî para cezasının üst sınırdan mı yoksa altı sınırdan mı uygulanacağının belirlenmesini sağlayacağı; bu durumda, davacı tarafından otomasyon sistemi arızalı olduğu dönemde akaryakıt hareketine konu eylemde bulunulduğu, bu surette mevzuatla yasaklanmış şekilde ticari faaliyetin yürütülmeye çalışıldığı anlaşıldığından, davalı idarece 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin yedinci fıkrasında belirlenen üst sınırdaki tutar üzerinden takdir yetkisi kullanılarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka, adalete, hakkaniyete ve ölçülülük ilkesi ile 5015 sayılı Kanun'un amaçlarına aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmadığı sonucuna varılarak, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesi'nce verilen istinaf başvurusuna konu kararın kaldırılmasına, esastan incelenen davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hiçbir somut gerekçe gösterilmeksizin idarî para cezasının üst sınırdan uygulanmak suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği, Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 07/04/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.