10. Hukuk Dairesi 2015/9593 E. , 2015/11693 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmda belirtildiği şekilde davanın ... hakkında husumetten reddine, diğer davalılar hakkında ise davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, 2007 Mart ile 09.06.2008 tarihleri arasında davalı işverenler nezdinde geçen çalışmalarının tespitini istemiştir. Davacının hizmet cetvelinde, 14.12.2007 - 01.04.2008 tarihleri arasında dava dışı 11267123 sicil numaralı işyerinden, 12.06.2008 - 04.03.2009 ve 05.03.2009 - 21.05.2009 tarihleri arasında ise davalı şirket ...’nden bildirimleri bulunmaktadır. Mahkemece, davanın... yönünden kabulüne, ... tarafından husumetten reddine karar verilmiştir. Davacının, talep konusu dönemde başka işyerinden bildirim yapıldığı, bu dönemle ilgili çalışmanın fiili olup olmadığının araştırılmadığı anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı ...Kanunu’nun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere , “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar , kamu düzenine ilişkin olduğundan , özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda , hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi , temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda; davacının, talep konusu dönemde kesintisiz olarak davalı işyerlerinde çalışıp çalışmadığı noktasında; Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Davacının, 14.12.2007-01.04.2008 tarihleri arasında dava dışı ...-Ankara adresinden bildirimlerinin yapılması karşısında, davacının, bu işyerindeki çalışmalarının fiili olup olmadığı araştırılmalı, bunun için, dava dışı şirketten davacının çalışmaları ile ilgili tüm belgeler puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın davacıya aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı, gerekirse bu işyerinin yetkilisi ve dönem bordrosunda ismi bulunanlardan kanaat edinmeye yetecek kadarı re"sen belirlenerek dinlenmeli, dava dışı bu şirket ile davalı şirket arasında bir bağ olup olmadığının tespiti için ticaret sicil kayıtları, Kurum kayıtları getirtilerek irdelenmeli, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde , davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.