Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/8336 Esas 2022/1088 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar; davalı kiracının kiralananda bulunan imalatları sökmek suretiyle zarar verdiğinin Akçaabat Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/8 D.İş. Sayılı dosyası ile tespit edildiğini ileri sürerek; tamir süresinin tespiti ile fazlaya dair talep ve hakları saklı kalmak suretiyle 100 TL kira alacağı ile meydana gelen zarar için 1.000 TL tazminatın tahsilini talep etmişlerdir.
Davalı; tahliye sırasında götürülebilecek nitelikteki imalatları söktüğünü, binaya zarar vermediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; ıslah talebi dikkate alınarak davanın kabulü ile iş yerinin yapım süresinin 30 gün olduğunun tespitine, 65.860 TL ile bir aylık net kira bedeli olan 14.000 TL'nin 05/12/2012 tarihi itibarıyla yasal faizi ile davalıdan tahsiline dair verilen karar, davalının temyizi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesince verilen 24/03/2016 tarihli ve 2015/6904 E., 2016/2371 K. sayılı kararla; bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, sözleşmenin özel şartlar 3. maddesi gereğince araştırma, inceleme ve keşif yapılmadığı, sözleşmenin özel şartlar 3. maddesi uyarınca kiracının söküp götürebileceği yapıların belirlenerek, taşınmazda meydana gelen zararın olağan kullanım mı yoksa hor kullanma sonucu mu olduğu tespit edilerek, yıpranma payları da düşülerek tespit tarihindeki değerinin belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulü ile iş yerinin yapım süresinin iki ekip ile 7 gün olduğunun tespitine, bir aylık net kira bedeli olan 14.000 TL ve 7.050 TL'nin 05/12/2012 tarihi itibariyle yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair verilen karar, tarafların temyizi üzerine, Dairece verilen 11/12/2018 tarihli ve 2018/5349 E., 2018/12633 K. sayılı kararla; taraflar arasında imzalanan 01/05/2001 başlangıç tarihli ve on yıl süreli kira sözleşmesinin özel şartlar 3. maddesinde; "boş işyerini markete dönüştürmek için yapılacak olan tadilat ve masraflar kiracıya aittir. Tahliye esnasında taşınabilenler kiracı tarafından alınabilir.
Taşınmaz olanlar ve sökülmesi ile tahrip olacak yada binaya zarar verecek olanlar mal sahibine kalır. Bunlar için bedel talep edilmez" şeklinde düzenleme bulunduğu, hükme esas alınan 22/03/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda; asma tavan ve giriş kapısının sökülmesinin taşıyıcı sisteme zarar vermeyeceği, elektrik sisteminin sökülmesinin ise sözleşmenin 3. maddesine göre istenemeyeceği belirtilerek bu kalemler yönünden hesaplama yapılmamış ise de; bilirkişilerin bu değerlendirmesinin sözleşmenin 3. maddesine uygun olmadığı, zira, 3. maddede sadece taşınabilir tadilatların götürülebileceği ve sökülmesi ile tahrip olacak ve binaya zarar verebilecek tadilatların götürülemeyeceğinin belirtilmesi karşısında, bahsi geçen kalemlerin eski hale getirme kapsamında tazmini gerektiği, bahsi geçen kalemler yönünden eski hale getirme bedelinin hesaplatılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği, kabule göre de; ilk verilen hükümde dayanılan bilirkişi raporunda; asma tavan ve elektrik tesisatının yenilenmesi gibi tamir kalemleri nedeniyle tamir süresi 1 ay olarak öngörülmüş iken, hükme esas alınan 22/03/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda; bahsi geçen kalemler tazminat hesaplamasında dikkate alınmadığı için tamir süresinin de 7 gün olarak belirlendiği, tamir süresinin yapılacak işlere göre değişeceği dikkate alınmadan yazılı şekilde karar verilmesinin de doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne, sözleşmeye aykırı teslimden doğan 29.309,05 TL’nin 05/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, iş yerinin yapım süresinin 25 gün olduğunun tespitine, 14.000 TL kira bedelinin 05/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; tarafların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09/05/1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
Mahkemece uyulan 11/12/2018 tarihli bozma kararında, asma tavan, giriş kapısı ve elektrik sistemlerinin sökülmesi yönünden yapılan değerlendirmenin sözleşmeye uygun olmadığı, bu kalemlerin eski hale getirme kapsamında tazmini gerektiğinin belirtilmesi nedeniyle elektrik sistemi tavan aydınlatması imalatı bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, bu kalem yönünden talebin reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3) İlk bozma kararında; taşınmazda meydana gelen zararın tespit tarihindeki değerinin belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtildiği halde, zararın tazmine yönelik olarak dava tarihinin esas alınması suretiyle hesaplanan bedele hükmedilmesi doğru değildir.
Bundan ayrı hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kiralananın tamiri için gereken süre 25 gün olarak belirlendiğine göre, 25 günlük kira bedelinin tahsiline karar verilmesi gerekirken bir aylık kira bedeline hükmedilmesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının ve davalının sair temyiz itirazlarının reddine, HUMK'nın 428. maddesi gereğince hükmün ikinci bentte açıklanan nedenle davacı, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/02/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.