9. Hukuk Dairesi 2013/15492 E. , 2014/1131 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 12. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/03/2013
NUMARASI : 2012/313-2013/97
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı, fazla mesai ücreti, hafta tatil ücreti, genel tatil ücreti, izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, görevsizlik kararı vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalılara ait evde davalıların çocuklarının bakımı ve ev hizmetlerinde çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından gerekçe gösterilmeksizin haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile kötü niyet tazminatı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve izin ücreti alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının gündelikçi olduğunu,ev işlerinde çalıştığını, çocuk bakıcılığı yapmadığını, bu nedenle uyuşmazlığın çözümünde genel görevli mahkemelerin görevli olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacının çocuk bakıcılığı yapmadığı, ev hizmetlerinde istihdam edildiği bu nedenle uyuşmazlığın çözümünde genel görevli mahkemelerin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 4 üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, işverenler ile işveren vekillerine ve işçilerine, çalışma konularına bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
İş Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde iş davalarına bakmak üzere bir asliye hukuk mahkemesi görevlendirilir. İş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesine açılan dava "iş mahkemesi sıfatıyla" açılmamış ise, mahkeme görevsizlik kararı veremez. Bu durumda asliye hukuk mahkemesi tarafından, verilecek bir ara kararı ile davaya "iş mahkemesi sıfatıyla " bakmaya devam olunur.
Davanın, İş Kanunu kapsamı dışında kalması halinde, Mahkemenin göresizliğine ve dosyanın görevli hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Davanın esastan reddi usule aykırıdır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1 inci maddesi uyarınca, İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında, iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözüm yeri iş mahkemeleridir.
4857 sayılı Yasanın 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca, “ev hizmetlerinde çalışanlar” hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. Ev hizmetlerinde aşçı, uşak, temizlikçi gibi işlerde çalışan işçi ile ev sahibi işveren ararındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine genel mahkemelerde çözümlenmesi gerekir. İş Kanunu kapsamı dışında bırakılan bu hizmetleri gören kimselerle bunları çalıştıranlar arasındaki hukukî ilişkilerde Borçlar Kanununun hizmet akdine ilişkin hükümleri uygulanır. Aile bireylerini evden alarak alışverişe, şehir içinde gezmeye götüren, boş zamanında ev ve eklentilerinde zamanını geçiren şoföründe ev hizmeti yaptığı ve iş kanunu kapsamında olmadığı kabul edilmelidir (Yargıtay 9.HD. 09.10.2008 gün ve 2007/27814 Esas, 2008/25988 K.).
Buna karşın evde hastaya bakan hemşire ve çocuk eğiticisi İş Kanunu kapsamında değerlendirilmelidir.
Somut olayda, mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacının çocuk bakıcılığı yapmadığı, ev hizmetlerinde istihdam edildiği bu nedenle uyuşmazlığın çözümünde genel görevli mahkemelerin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde taraflar arasında bir hizmet tespit davasının bulunduğu ve bu davanın sonuçlanmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece tanık dinlenmemiştir.
Davacının davalılara ait evde hangi işlerde çalıştığının tespiti için tanık dinlenmesi zorunludur. Yine taraflar arasında devam eden hizmet tespit davasının sonucu, iş bu davanın sonucunu etkileyebileceğinden o davanın sonucunun beklenmesi gerekir.
Bu nedenlerle, mahkemece tarafların göstereceği tanıklar dinlenmeli, hizmet tespit davasının sonucu beklenmeli, tüm deliller birlikte değerlendirilerek davacının davalılara ait evde hangi iş veya işlerde çalıştığı kuşkuya yer vermeyecek şekilde ortaya konmalı ve sonucuna göre bir karar verilmelidir. Bu hususlar yerine getirilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 22/01/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.