12. Hukuk Dairesi 2016/12831 E. , 2016/13520 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değilse de;
Alacaklı tarafından .... İcra Müdürlüğü’nün 2011/3341 esas sayılı icra takip dosyasından kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile ilamsız icra takibine başlandığı, borçlunun icra dairesinin yetkisine itirazının .... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2015/49-119 sayılı 04.03.2015 tarihli ilamı ile kabul edilerek ... İcra Dairesinin yetkisizliğine, talep halinde dosyanın yetkili ... İcra Müdürlüğü’ne gönderilmesine karar verildiği, bu kararın 06.04.2015 tarihinde kesinleştiği, alacaklının 19.06.2015 tarihinde ... İcra Müdürlüğüne başvurarak dosyanın yetkili ... İcra Müdürlüğüne gönderilmesini talep etmesi üzerine, icra müdürlüğünce icra takip dosyasının yetkili ... icra müdürlüğüne gönderildiği, ... İcra Müdürlüğü’nün 2015/2573 esas numarasına kaydedildiği, borçlunun, alacaklının yetkili icra dairesine gönderme talebinin yasal sürede olmadığını ileri sürerek ... İcra Müdürlüğü’nün 2015/2573 E. sayılı dosyasında yapılan takibin iptali talebi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
İİK.nun 50. maddesi göndermesi ile icra takipleri hakkında da uygulanması gereken, HMK.nun 20. maddesi gereğince; görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi halinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Aksi takdirde, bu mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. Yukarıda belirtildiği üzere İİK.nun 50. maddesinde yapılan atıf nedeniyle bu kural icra takipleri hakkında da uygulanır. Ancak icra takip hukukunun kendine özgü kuralları ve özellikleri vardır. Bu nedenle HMK.nun icra takipleri hakkında uygulanırken takip hukukunun özellikleri dikkate alınmalı ve buna göre yorumlanmalıdır.
Bu maddeye göre davanın açılmamış sayılmasına yetkisizlik kararını veren mahkemece karar verilecektir. Ancak somut olayda yetkisizlik kararı icra mahkemesinin yetkisizliğine değil, icra dairesinin yetkisizliğine ilişkindir. İcra dairesi de hiç şüphesiz bir mahkeme değildir. Dolayısıyla mahkeme gibi karar veremez. Dolayısıyla HMK.nun 20. maddesinde öngörülen mahkeme tabirine icra dairesi girmez. Öte yandan yetkisizlik kararının kesinleşmesinden sonra alacaklının icra dosyasının yetkili icra dairesine gönderilmesini yetki itirazını kabul eden icra mahkemesine değil icra takip dosyasına yapması gerekir. Buna göre alacaklının icra takip dosyasının yetkili icra dairesine gönderilmesi talebi üzerine icra müdürü HMK.nun 20. maddesi uyarınca takibin açılmamış sayılmasına karar veremeyeceğine göre, yapması gereken talep doğrultusunda işlem yapmaktır. HMK.nun 20. maddesi ise yetkili icra dairesince borçluya yeniden ödeme emri tebliğ edilmesi üzerine şikayette bulunulması halinde o icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesince incelenerek değerlendirilecek bir husustur.
Somut olayda icra takip dosyasının incelenmesinde .... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2015/49-119 sayılı yetki itirazının kabulüne dair kararının 06.04.2015 tarihinde kesinleştiği, alacaklının ise, HMK. nun 20.maddesinde öngörülen iki haftalık yasal süre geçtikten sonra 19.06.2015 tarihinde .... İcra Müdürlüğü’ne başvurarak dosyanın yetkili icra dairesi olan ... İcra Müdürlüğü’ne gönderilmesini talep ettiği görülmüştür.
Bu durumda, yetki itirazının kabulü kararının kesinleşmesinden itibaren, alacaklı tarafça, HMK.nun 20. maddesinde öngörülen yasal süre içinde dosyanın yetkili icra dairesi olan ... İcra Müdürlüğü’ne gönderilmesi talep edilmediğinden, mahkemece, HMK.nun 20. maddesi uyarınca “takibin açılmamış sayılmasına” karar verilmesi gerekirken, takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, hükmün bu nedenle bozulması gerekir ise de anılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... . İcra Hukuk Mahkemesi"nin 27/01/2016 tarih ve 2015/75 E. 2016/23 K. sayılı kararının hüküm bölümünün birinci maddesinde yer alan “iptaline" sözcüğünün silinerek karar metninden çıkartılmasına, yerine "açılmamış sayılmasına" sözcüğünün yazılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), mahkeme kararı düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/05/2016 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy Yazısı :
6100 sayılı HMK"nun 20/1. maddesinde; “Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi hâlinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Aksi takdirde, bu mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.” denildiği, aynı kanunun 1. maddesinde ise “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir.” denildiği görülmüştür.
Somut olayda; borçlunun ... İcra Hukuk Mahkemesi"ne yaptığı yetki itirazına ilişkin kararın 06/04/2015 tarihinde kesinleştiği, dosyanın yetkili ... İcra Müdürlüğü"ne gönderilmesi talebinin HMK"nun 20. maddesinde belirtilen iki haftadan sonra 19/06/2015 tarihinde yapıldığı, yetkisizlik kararı üzerine takibe devam edilebilmesi için dosyanın süresinde yetkili İcra Müdürlüğü"ne gönderilmesinin takip şartı olduğu, HMK"nun 26. maddesi gereğince hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğundan ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği, şikayet konusu işlemin ... İcra Müdürlüğü dosyasında yapılan işlem olduğu, mahkemece dosya süresinde yetkili icra müdürlüğüne gönderilmediğinden taleple bağlı kalınarak takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
HMK"nun 20. maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yetkisizlik kararı üzerine dosya süresinde yetkili merciye gönderilmezse yetki itirazını kabul eden mahkeme başvuru üzerine davanın açılmamış sayılmasına karar verir. HMK."da ve İİK."nunda başka mahkeme tarafından bu kararın kaldırılacağına dair hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Mahkemelerin görevleri HMK."nun birinci maddesinde belirtildiği üzere kanunla düzenlenir ve bu husus kamu düzenine ilişkindindir. Davanın açılmamış sayılmasına karar verilirken icra dosyasının hangi icra müdürlüğünde bulunmasının hiçbir önemi bulunmamaktadır. Çünkü denetlenen konu icra dosyası değil mahkemenin kendisi tarafından verilen kararın yasada belirtilen sürede yerine getirilmesine ilişkindir. İcra takip dosyasının yasada belirtilen süreden sonra gönderildiği icra müdürlüğünde yapılan işlemin denetimi ise İİK"nun 4. maddesi gereğince işlemi yapan icra müdürünün bağlı bulunduğu İcra Mahkemesi"ne aittir. ... İcra Mahkemesi"nin denetlediği karar ise ... İcra Müdürlüğü"ünün yaptığı işlemdir. ... İcra Hukuk Mahkemesi"nin ... İcra Hukuk Mahkemesi tarafından verilen kararı inceleme ve denetleme yetkisi ve görevi bulunmamaktadır. Kendisine kanun tarafından yetki ve görev verilmeyen bir mahkeme başka mahkeme tarafından verilen kararı denetleyemez ve ortadan kaldıramaz. Bu husus HMK"nun 1. maddesi gereğince kamu düzenindendir.
Yukarıdaki nedenlerle yerel mahkemenin takibin iptaline yönelik kararı yasaya uygundur, onanması gerekirken çoğunluğun düzelterek onamaya ilişkin gerekçesine katılmıyorum.