Bölge Adliye Mahkemesi : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : Mersin 1. İş Mahkemesi

Dava, davacının Kuruma bildirilmeyen hizmet sürelerinin ve prime esas kazancının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kabulüyle, ilk derece mahkemesi hükmünün kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Dava, davacının, davalı şirkete ait Mersin’deki işyerinde Temmuz 1998 tarihinden iş akdinin feshedildiği 09/12/2014 tarihine kadar kesintisiz ve fasılasız olarak geçen ancak feri müdahil kuruma eksik olarak bildirilen çalışma sürelerinin tespiti ile bu tarihler arasındaki sigortalı olarak yatırılan eksik primlerinin tespiti istemine ilişkindir.
II-CEVAP
Davalı şirket vekili ile feri müdahil Kurum vekili davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, “1-Taraf vekillerinin yeniden rapor düzenlenmesi taleplerinin reddine,
2-Davanın kısmen kabulü ile, davacının davalı işyerindeki 01/06/2012 - 09/12/2014 tarihleri arasındaki hizmet süresinde prime esas gelirlerinde toplam 72.785,39 TL eksik bildirimi olduğunun ve kuruma bildirilmesi gerektiğinin tespitine, diğer hizmetleri ile birleştirilmesine,
Eksik bildirilen prim gün tespiti talebinin reddine, ” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili, hizmet tespiti talebinin sabit olduğunu, mahkemece toplanılan delillerin gerekçede tartışılmadığını beyanla istinaf talebinde bulunmuştur.
Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini beyanla istinaf talebinde bulunmuştur.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince “1- Taraf vekillerinin aşağıdaki bentler dışındaki istinaf taleplerinin esastan reddine,
2-HMK nun 353/b-2 maddesi uyarınca Mersin 1. İş Mahkemesinin 2017/304, 2018/313 E-K sayılı kararının kaldırılmasına,
3- Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine,
a-Hizmet tespitine ilişkin talebin reddine,
b-Prim tespitine ilişkin talebin kabulüne,
Davacının sigorta primine esas kazanç tutarlarının;
2012/06 Döneminde 2.466,42 TL
2012/07 " 2.611,33 TL
2012/08 " 2.598,79 TL
2012/09 " 2.598,79 TL
2012/10 " 2.598,79 TL
2012/11 " 2.605,06 TL
2012/12 " 2.283,10 TL
2013/01 " 2.418,91 TL
2013/02 " 2.427,24 TL
2013/03 " 2.427,24 TL
2013/04 " 2.435,57 TL
2013/05 " 2.435,57 TL
2013/06 " 2.418,91 TL
2013/07 " 2.538,54 TL
2013/08 " 2.538,54 TL
2013/09 " 2.538,54 TL
2013/10 " 2.547,21 TL
2013/11 " 2.547,21 TL
2013/12 " 2.538,54 TL
2014/01 " 2.725,81 TL
2014/02 " 2.725,81 TL
2014/03 " 2.734,48 TL
2014/04 " 2.730,14 TL
2014/05 " 2.730,14 TL
2014/06 " 2.734,48 TL
2014/07 " 2.987,09 TL
2014/08 " 2.996,09 TL
2014/09 " 2.987,09 TL
2014/10 " 2.987,09 TL
2014/11 " 2.987,09 TL
2014/12 " 349,23 TL
Eksik bildirildiğinin Toplam Prime esas gelir Farkının 79.248,78 TL olduğunun ve bu kazançların davacının prime esas gelirlerine eklenmesinin gerektiğinin tespitine, ” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili özet olarak, ücret konusunda e-mail çıktısının dikkate alınması gerektiğini, davacının davalı şirkette aralıksız ve fasılasız çalıştığını, bu nedenle çalışmalarının hak düşürücü süreye uğramadığını, davacı hakkında tahakkuk ettirilen Kıdem Tazminatı ücret bordrolarındaki imzanın davacıya ait olmadığının anlaşıldığını, bunun da işe giriş şeklinde bildirilen çalışmalarının haksız olduğu yönündeki iddialarını doğruladığını, dosyaya sunulan özlük dosyasında dahi davacının bildirimi yapılmayan dönemi için de Kıdem tazminatı bordrosu düzenlendiğini, sadece rapora göre hüküm kurulduğunu ve raporun da eksik inceleme ile düzenlendiğini belirterek ve resen gözetilecek diğer nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı işveren vekili özet olarak, davacı tarafça dosyaya sunulan tediye makbuzlarını kabul etmediklerini, buna göre yapılan hesaplamanın hatalı olduğunu, davalının imzasını içermeyen makbuzlar olduğunu, bunların dışında davacının prime esas kazanç yönünden iddiasının yazılı delil ile ispatlanamadığını, bilirkişi tarafından yapılan hesaplamanın da hatalı olduğunu belirterek ve resen nazara alınacak diğer nedenlerle davacının prime esas kazanç yönünden talebinin kabulüne dair verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
Feri müdahil Kurum vekili özet olarak, mevcut dosya içeriğine göre davacının prime esas kazanç iddiasının yazılı delil ile ispatlanamadığını, davacının çalışmalarının kesintili olması nedeniyle hak düşürücü süre itirazlarının bulunduğunu, davanın ispatlanamadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin tüm, davalı vekili ile feri müdahil Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Hizmet tespitine yönelik davalarda, 5510 sayılı Kanun 86. maddede (506 s. K m. 79), mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir. Bu nedenle sigortalının ücretinin ve davalı ...’na (Devredilen SSK) davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/409-413, 2010/480-523, 2011/608-649 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 200. (1086 sayılı HUMK m. 288) maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret alma iddialarının, yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret miktarı maddelerde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, usulüne uygun tutulan ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için veya bu miktar üzerinde olsa bile varlığı iddia edilen çalışma süresine ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgelerin bulunması halinde tanık dinletilmesi mümkündür (1086 sayılı HUMK m. 292; HMK m. 202). Eğer ispat sınırının altında kalan ücretler, yine işçinin imzası bulunan belgelere dayanıyorsa yine aksinin yazılı delillerle ispatlanması gerekecektir (HMK m. 201).
5510 sayılı Kanun 82. maddede (506 s. K. m. 78) prime esas günlük kazançların alt ve üst sınırlarının ne olacağı gösterilmiştir. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.
Somut olayda, davacının prime esas kazancının, dosyaya ibraz olunan Ücret Hesap Pusulaları ile Tediye Makbuzları karşılaştırılarak 2012 yılı Haziran ayı için 2.325,00-TL./Net tutar ile 2014 yılı Temmuz ayı için 3.014,78-TL/Net tutarların asgari ücrete oranlanarak elde edilen katsayının 2012 yılı Haziran ayı ile 2014 yılı Aralık ayı arasındaki tüm dönemlere teşmil edilmek suretiyle tespit edildiği anlaşılmakla; yukarıda öngörülen yönteme uygun inceleme ve araştırma yapılmaksızın istemin kabulüne karar verilmesi hatalı bulunmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden davalı vekili ile feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/2 maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Ltd. Şti.’ne iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıdan alınmasına, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16/09/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.