Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/8450 Esas 2022/288 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın usulden reddine dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalıların kendisini vekil tayin ettiğini, Eskişehir 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2013/716 Esas dosyasıyla açılan ortaklığın giderilmesi davasında davalıları temsil ettiğini, yargılama esnasında bir vekilden beklenen başta özen ve sadakat olmak üzere bütün yükümlülüklerini yerine getirdiğini, 03/04/2017 tarihli ..., 4. Noterliği’nin 08284 yevmiye nolu azilnamesiyle davalılar tarafından vekillikten haksız olarak azledildiğini, vekalet ücretlerinin kendisine ödenmediğini, davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca Sulh Hukuk Mahkemelerinde takip edilen davalar için vekalet ücretinin 660,00 TL olduğunu, karşı yan vekalet ücretine de hak kazanması nedeniyle akdi ve karşı yan vekalet ücreti olarak toplam 1.320,00 TL’nin kendisine ödenmediğini belirterek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan tahsilini talep etmiş, 24.09.2019 tarihli ön inceleme duruşmasında alacak talebinin 1.320,00 TL olduğunu belirtmiştir..
Davalı, davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmamıştır.
Mahkemece, dava konusu alacak miktarının 1.320,00 TL olması nedeniyle dava tarihi itibariyle ilçe tüketici hakem heyetine başvuru zorunluluğu getiren bir değer olduğu, davacı tüketici tarafından dava konusu alacak için il tüketici hakem heyetine başvurma zorunluluğu olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 26/11/2021 tarihli yazısında; belirlenen dava değeri üzerinden harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmesi, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosyanın işlemden kaldırılması, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek davanın görülmesi gerekirken harcı yatırılarak ortada usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığı halde, yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
Dava, ödenmeyen vekalet ücret alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, dava açıldıktan sonra eksik kalan harcın yatırılması için Harçlar Kanunu’na göre süre verilmesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'nun 73/2. maddesine göre; “Tüketici mahkemeleri nezdinde Bakanlık, tüketiciler ve tüketici örgütleri tarafından açılan davalar 2/7/1964 tarihli 492 Sayılı Harçlar Kanunununda düzenlenen harçlardan muaftır.” Ancak, tüketici olmayan kişiler harçtan muaf olmadıklarından anılan kanunun 27-28. maddelerine göre; harca tabi davalarda, her dava açılırken davacıdan bir başvurma harcı ve nisbi harca tabi davalarda nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır. Dava açılırken, harcın eksik alınmış olması halinde mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanununun 30 ve 33. maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve HUMK'un 409. maddesi (6100 sayılı yasanın 150. maddesi) uyarınca süresinde tamamlanarak yenilenmez ise açılmamış sayılmasına karar verilir.
Yine aynı Kanununun "Harç Ödenmeyen İşlemler" başlığını taşıyan 32. maddesinde ise, "Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak, ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır." hükmü getirilmiştir.
Kural olarak yargı harçlarının davanın açıldığı sırada ödenmesi gerekir. Harcı ödenmeyen dava dilekçesinin kabul edilip, mahkeme esas defterine kaydının yapılması halinde bahsi geçen Kanunun 30. ve 32. maddeleri gereğince ödenmesi gereken harç miktarının belirlenerek uygun bir sürede ödenmesi talep edilmelidir.
Somut olay değerlendirildiğinde; davacının tüketici olmadığı, dava açılırken harca esas değer olarak 500,00 TL gösterilip harcının yatırıldığı, ancak öninceleme duruşmasında alacak miktarını 1.320,00 TL olarak belirttiği, dava değerini 1.320,00 TL olarak gösterilmesi halinde de peşin harcın aynı oranda yatırılması gerektiği ve bu sebeple eksik yatırılan harcın olmadığı) anlaşılmaktadır. Mahkeme tarafından kanun yararına bozma yoluna başvurulabilecek nitelikte olan ve açıkça yürürlükteki hukuka aykırı bulunan bir karar verilmemiştir. Yasalara mutlak şekilde muhalefet edilmedikçe kanun yararına bozma kararı verilemez.
O halde mahkemece, eksik yatırılan harcın olmadığı anlaşıldığından davanın usulden reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun olduğundan Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına bozma talebinin reddi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığının kanun yararına bozma talebinin REDDİNE, dosyanın mahalline gönderilmek üzere Adalet Bakanlığı'na İADESİNE, 24/01/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.