20. Hukuk Dairesi 2016/13927 E. , 2019/2965 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ve ... mirasçılarından ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
1979 yılında yapılan kadastro sırasında ... köyü 4040 m2 yüzölçümlü 676 parsel sayılı taşınmaz narenciye bahçesi vasfı ile ... adına, 14040 m2 yüzölçümlü 677 sayılı parsel narenciye bahçesi vasfı ile ... adına, 2340 m2 yüzölçümlü 678 parsel sayılı taşınmaz narenciye ve zeytin bahçesi vasfı ile İbrahim Koç adına tespit edilmiş, komisyona yapılan itirazlar nedeni ile kadastro tutanakları kadastro mahkemesine devredilmiştir.
... köyünde bulunan 679 parsel sayılı taşınmaz ise; tarla vasfı ile tespit edilmiş ancak miktarı ve malik hanesi, taşınmazın asliye hukuk mahkemesinde davalı olduğu belirtilerek boş bırakılmış ve kadastro mahkemesine devredilmiştir.
676 ve 678 sayılı parsellerle ilgili asliye hukuk mahkemesinin 1979/200 Esas sayılı dava dosyasında davacılar ... ve ...tarafından tapu kaydına istinaden... ve ... köyü tüzel kişiliği aleyhine men"i müdahale davası açmışlar, yargılama sırasında kadastro çalışmaları yapıldığı ve dava konusu taşınmazlar için kadastro tutanağı düzenlendiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş ve dosya kadastro mahkemesine gönderilmiştir.
679 sayılı parselle ilgili asliye hukuk mahkemesinin 1979/199 Esas sayılı dava dosyasında davacı ...tarafından davalı ... köyü tüzel kişiliği aleyhine açılmış olan muarazanın ve müdahalenin men"i davasında da, dava konusu taşınmaz için kadastro tutanağı düzenlendiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş ve dosya Tapulama Mahkemesinin 1979/18-1982/20 Karar sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucu, taşınmazın tespit harici bırakılmasına dair verilen karar Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmiştir.
Kadastro sırasında ... köyü 677 sayılı parsel davalı ... adına tespit edilmiş, ... Yönetimi ile ... ve ... ve arkadaşlarının itirazı üzerine tapulama komisyonunca 766 sayılı Kanunun 29. maddesine göre, yetkisizlik kararı verilerek dosya kadastro mahkemesine gönderilmiş, 1980/59 Esas sayılı sıraya kaydedilen dosyanın 1980/26 Esas (temyize konu davanın bozma ilâmı öncesine ait esas numarası) sayılı dosya ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Davacılar ...ve arkadaşları 676 ilâ 679 sayılı parsellerle ilgili olarak; davacı ... 678 ve 679 sayılı parsellerle ilgili olarak tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine istinaden taşınmazların kadastro tespitinin iptali ile adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. ... köyü tüzel kişiliği de bu davalardan ayrı olarak ... Bakanlığı ve ... Yönetimini hasım göstererek yörede 1988 yılında 21 nolu ... Tahdit Komisyonunca yapılan ... kadastrosunun iptali ile 679 sayılı parselin mera olarak tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece, 679 sayılı parselle ilgili asliye hukuk mahkemesinin 1979/199 Esas sayılı görevsizlik kararı ile kadastro mahkemesine devredilen dosya haricindeki tüm davalar birleştirildikten sonra yargılama sırasında müdahil Kerim Durusoy 677 sayılı parselin 2 dönümünü tespitten sonra ..."ten satın alarak zilyetliğini devraldığını belirterek bu kısmın adına tescilini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davacılar ... Yönetimi ile ..."ün davasının kısmen kabulüne, diğer davacıların davasının reddine, 679 sayılı parselin ... yatağı, taşlık ve çalılık olarak tespit dışı bırakılmasına, 677 sayılı parselin 03/01/1983 tarihli krokideki (A) harfi ile gösterilen 7080 m2"lik kısmının ... vasfıyla Hazine adına, (B) harfi ile gösterilen 6960 m2"lik kısmının ... adına, 678 parselin ... adına, 676 parselin 13/03/1998 tarihli krokideki (A) harfi ile gösterilen 1796 m2"lik kısmının ... adına, (B) harfi ile gösterilen 2290,35 m2"lik kısmının ... mirasçıları adına tesciline, müdahil ..."un talebi tespitten sonraki satışa dayandığından müdahilliğinin reddi ile genel mahkemelerde dava açmakta muhtariyetine karar verilmiş, kararın ... İdaresi, Hazine, ... ile Mehmet Şevki Tokuş ve arkadaşları tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin, 29/04/2002 gün ve 2002/1637 - 3885 E.K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; "1) Hazine ve ... Yönetiminin temyiz itirazları bakımından;
676, 678 ve 679 sayılı parsellerin kadastro tespiti sırasında genel mahkemelerde dava konusu olmaları nedeni ile, malik haneleri açık olarak tespit edildiği ve genel mahkemelerdeki bu parsellere ilişkin dava dosyaları da görevsizlik kararıyla kadastro mahkemesine gönderildiğine göre tespit tutanaklarında malik isimlerinin belirlenmiş olmasının ya da yanlışlıkla tutanaklarının kesinleştirilmiş olmasının hukuken değer taşımayacağı gözönünde bulundurularak mahkemece res"en lüzum görülen diğer deliller de toplanarak taşınmazların gerçek hak sahipleri adına tescili gerektiği, 679 sayılı parselle ilgili olarak ... tahdidine itiraz davasının dahi açıldığı gözetilerek ve hudutlarında ... bulunması hasebiyle 676, 678 ve 679 sayılı parsellerin ... olup olmadığının araştırılması gerektiği, 677 sayılı parselle ilgili yapılan ... araştırmasının yeterli olmadığı, bu sebeple; 676, 677, 678 ve 679 sayılı parsellerin tamamı için; eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları, amenajman planının ilgili yerlerden getirtilip önceki bilirkişiler dışında refakate alınacak üç veya bir ... mühendisi ve fen elemanı aracılığıyla yeniden keşif yapılarak belgelerin çekişmeli taşınmazlar ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiğinin belirlenmesi, 6831 sayılı Kanunun 17. maddesi uyarınca taşınmazların ... içi açıklık niteliğinde olup olmadığının tespit edilmesi, yapılan bu araştırma sonucu 679 sayılı parselin ... sayılan yerlerden olmadığının saptanması durumunda 10/10/1987 tarihinde yürürlüğe giren 3402 sayılı Kanunun geçici 4. maddesi gözetilerek parselin 3402 sayılı Kanunun 18/1. maddesi gereğince Hazine adına tescilinini gerektiren tarım alanına dönüştürülmesi mümkün olan ya da ekonomik yarar sağlanabilecek türdeki taşınmazlardan olup olmadığının tartışılması gerektiği
2) Davacılar ...ve arkadaşlarının temyiz itirazları bakımından;
Davacıların dayanağı olan ve uygulanmayan Mart 1330 tarih 29 nolu tapu kaydının taşınmazlar başında yapılacak keşifte yöreyi iyi bilen yerel bilirkişi ve fen elemanı aracılığıyla 3402 sayılı Kanunun 20/C, 21, 32/3. maddeleri uyarınca zemine uygulanması,
3) Davalı ... vekilinin yönelik itirazları bakımından;
676 sayılı parselin (A) harfi ile gösterilen kısmı ve 678 sayılı parselle ilgili temyiz itirazlarının reddine;
677 sayılı parselle ilgili olarak, taşınmazın evveliyatında müşterek muris ..."e ait olduğu ve mirasının da taksim edilmediği yerel bilirkişilerce ifade edildiği, mahkemece 677 sayılı parselin (B) harfi ile gösterilen kesimi ... tarafından sağlığında ..."e hibe edildiği gerekçesiyle ... adına tesciline karar verilmişse de, diğer mirasçıları hibeyi kabul etmedikleri gibi hibeyi kanıtlamaya yeterli bir delilin dosyada olmadığı, bu durumda Hasan"ın mirasının taksim edilmemiş olduğu da gözetilerek kök muris ... adına anılan taşınmazla ilgili olarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının gerçekleştiğinin saptanması halinde tüm mirasçıları adına tesciline karar verilmesi” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucu;
Davacılar ... ve arkadaşları ile davacı ... Yönetiminin davasının reddine, davacılar ... Köyü Tüzel Kişiliği, ... Toydemir ve ...haklarında verilen mahkemenin 25/06/1999 gün ve 1982/26 E. - 1999/103 K. sayılı dosyası temyiz edilmeksizin kesinleştiğinden bu davacılar hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
Davacı ..."ün davasının kısmen kabulüne,
679 parsel sayılı 11260 m2 yüzölçümündeki taşınmazın aktif dere yatağı niteliğiyle tespit harici bırakılmasına, 678 parsel sayılı 2340 m2 yüzölçümündeki taşınmazın tarla vasfıyla ...oğlu... adına tapuya kayıt ve tesciline, 676 parsel sayılı 4040 m2 yüzölçümlü taşınmazda; fen bilirkişi..."in krokili raporunda; (A) harfi ile gösterilen 1796 m2"lik bölümünün Hasan oğlu ... adına, (B) harfiyle gösterilen 2290,35 m2 bölümünün ise tamamı 4 pay kabul edilerek; 1"er paylarla ..., ..., ... ve ... adlarına tapuya kayıt ve tesciline, 677 parsel sayılı 14040 m2 yüzölçümündeki taşınmazın Hasan oğlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm taraflardan yalnızca davacı ... Yönetimi tarafından 677 sayılı parsele yönelik olarak temyiz edilmekle Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin, 07/05/2015 gün ve 2014/8416-3784 E.K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “677 sayılı parselle ilgili yapılan ... araştırmasının yeterli olmadığı, bozma öncesi ve sonrasında alınan raporlar arasında çelişki olduğu bu sebeple; 1963 tarihli memleket haritasının yapımına esas hava fotoğrafı da bulunduğu yerden getirtilip önceki bilirkişiler dışında refakate alınacak üç ... mühendisi ve fen elemanı aracılığıyla yeniden keşif yapılarak belgelerin çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiğinin belirlenmesi, bozma kararı öncesi eylemli ... olduğu gerekçesi ile ... vasfı ile tesciline karar verilen (A) harfi ile gösterilen kısmının 677 parsel çapı içinde kalıp kalmadığı husunda fen bilirkişiden koordinatlı ve ölçekli kroki alınması, ... vasfı ile tesciline karar verilen kısmın 677 parsel çapı dışında kaldığı belirlendiği takdir de; bu kısım kesinleşmemiş ... tahdit haritasında 2/B alanı olarak gösterildiğinden ve dava sırasında yapılan ... kadastrosu ve 2/B uygulaması kesinleşmemiş olduğundan, taşınmazın 2/B niteliği kazanıp kazanmadığının araştırılması” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucu; davacı ... Yönetimi ve ... (varislerinin) davasının kısmen kabulüne, 677 sayılı parselin kadastro tespitinin iptaline, fen bilirkişi İbrahim Kurum"un 20/04/2016 Hakim havale tarihli raporuna ekli krokide (B) harfi ile gösterilen bölümün ... mirasçıları adına, (A) ve (C) harfleri ile gösterilen bölümün ise ... vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ve ... mirasçılarından ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, arazi kadastrosuna itiraz davası iken, yargılama sırasında ... kadastrosunun geçmesi ve ayrıca ... kadastrosuna da itiraz edilmesi nedeni ile ... kadastrosuna itiraz davası niteliğini de kazanmıştır.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olduğuna göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 7139 sayılı Kanununun 33. maddesi uyarınca ... Yönetiminden ve 19.01.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6099 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3402 sayılı Kanuna eklenen 36/A maddesi gereğince davalılardan onama harcı alınmasına yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 29/04/2019 gününde oy birliği ile karar verildi.