BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/2252 Esas 2021/1754 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2252 Esas
KARAR NO: 2021/1754 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2017/757 Esas - 2019/591 Karar
TARİH: 18/06/2019
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/12/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili, taraflar arasında tekstil ürünü alım satımına ilişkin akdedilen anlaşma uyarınca müvekkilinin sipariş ettiği mallara karşılık davalıya ileri tarihli toplam 300.000,00 TL bedelli 6 adet çek verdiğini, ancak davalının malları teslim etmediğini, bunun üzerine davalıya Erzurum ...Noterliği’nin 13/05/2016 tarih ... yevmiye sayılı ihtarnamesi gönderilerek sözleşmesinin feshedildiği bildirilerek çeklerin iade edilmesinin talep edildiğini, ancak davalı tarafça çeklerin iade edilmediğini ileri sürerek, dava konusu çekler nedeniyle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, taraflar arasında tekstil ürünü alım satımına ilişkin ticari ilişki olmadığını, menkul mal devrine ilişkin sözleşme bulunduğunu, müvekkilinin kiracı olarak bulunduğu adresteki işyerini tahliye ederek davacıya teslim ettiğini ve işyerindeki bir takım menkul malların davacıya devredildiğini, devredilen malların karşılığında ise dava konusu çeklerin müvekkiline teslim edildiğini, davacı tarafça sunulan faturanın da dava konusu çeklerle ilgisinin olmadığını, bu alışverişin müstakil olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 18/06/2019 tarih ve 2017/757 Esas 2019/591 Karar sayılı Kararı ile;" taraflar arasında davacının iddia ettiği gibi tekstil ürünü alım satımı konusunda sözleşme olduğunu teyit eder şekilde tekstil ürünü sipariş formu yada başkaca yazılı bir delilin bulunmadığı, davacının kendi ticari defterlerinde dahi bu yönde bir kaydın yer almadığı, davacının davacı şirketin faaliyet kapsamına tekstil faaliyetini şirketin 27.01.2016 tarihinde tescil ve ilan edilen ana sözleşmedeki tadil ile eklendiği, davacının iddiasının aksine taraflar arasında tekstil ürünü alım satımı konusunda bir ticari ilişki bulunmayıp taraflar arasında kiralamaya dayalı bir ilişkinin bulunduğu ve davalı tarafından dosyaya delil olarak sunulan davacı tarafça da imzalara itiraz edilmeyen delillere göre kiralamaya dayalı bir ilişkinin bulunduğu, davacının davalı tarafından boşaltılan yeri kiraladığı, bu yerdeki demirbaşlar ile birlikte teslimi hususunda davalı ile anlaşma yaptığı, demirbaşlar karşılığında çeklerin verildiği ve ödenmediği " gerekçeleri ile; "1-Davanın reddine," karar verilmiş ve verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Kuruluşu dâhi sözlü bir şekilde gerçekleşen ticari ilişkinin, dosyaya sunulan fatura kayıtlarından da görüleceği üzere geniş bir yelpaze içermediğini, bu sebeple siparişlerin yazılı olarak bildirilmemesi halinde bir kafa karışıklığına sebebiyet vermeyeceğini, bir telefon ile bu siparişlerin verilmesi ve hazırlanıp gönderilmesinin tabi olduğunu, Müvekkilinin taşınacağı iş yerinde kiracı olarak iş yerini kullanan davalının taşınmazı tahliye ederken kendisine ait menkulleri bıraktığını ve bu bırakılan menkullerin neler olduğunu belirtmek adına tutanak düzenlediğini, bu bırakılan mallar karşılığında müvekkilinin dava konusu çekleri verdiğinin iddia edildiğini, ancak tutanakların altına atılan imzanın müvekkiline ait olmadığını, Davalının faturalandırarak belgeledikleri 27/01/2016 tarih ve 5.693,00 TL bedelli alışverişi müstakil bir alışveriş olarak nitelendirdiğini, var olan ticari iş ilişkisini ispat için tanık dinletilmesi taleplerinin olduğunu, zira faturalandırılan alışverişin müstakil olmamakla beraber tam olarak teamül oluşturan iş ilişkisinin başlangıcı olduğunu, devamlılık şartının oluşmamasının sebebinin bizzat davalının üzerine düşen edimi ifa etmemesi olduğunu belirterek, hükmün kaldırılmasını ve davanın kabulünü istemiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, mal alımı nedeniyle avans olarak verildiği ancak bedelsiz kaldığı ileri sürülen çekler nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve çeklerin iptali istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı, çeklerin şifahi anlaşma uyarınca sipariş edilen mallara karşılık avans olarak verildiğini, ancak davalı tarafça mal teslimi yapılmadığını ileri sürmüş, davalı ise, taraflar arasında mal alım satımına ilişkin ticari ilişki olmadığını, tahliye edilen iş yerinde bulunan menkul malların devrine ilişkin sözleşme yapıldığını ve çeklerin de davalıya devredilen mallar karşılığında verildiğini savunmuştur.Kural olarak çek bir ödeme vasıtası olup, mevcut bir borcun tediyesi amacı ile verildiğinin kabulü gerekir. Yine alım-satım ilişkilerinde asıl olan peşin satış olup, mal ve bedelin aynı anda verildiğine ilişkin yasal karine mevcuttur. Bu durumda davacının çeklerin sipariş edilen mallara karşılık avans olarak verildiğini ve karşılığında mal teslim edilmediğini yazılı delille ispat etmesi gerekir, ancak bu yönde yazılı bir delil sunulmamıştır. O halde mahkemece davanın reddi yönünde verilen kararda bir isabetsizlik bulunmamakta olup, açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davacıdan alınması gereken 59,30.TL istinaf karar harcından, istinaf aşamasında peşin olarak yatırılan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansı varsa avansı yatıran tarafa iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK' nın 361/1. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay' da temyiz yolu açık olmak üzere 02/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.