MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, dava dilekçesinde özetle; davalı borçluya mecurunu kiraladığını, davalı tarafından mecura zarar verildiğini, ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/131 D. İş sayılı dosyası ile mahkemece yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda 3.510.-TL hasar olduğunun tespit edildiğini, zararın tahsili için başlatılan ... 2. İcra Dairesinin 2008/11129 esas sayılı icra takibi üzerine davalının borca itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline, takibin devamına ve davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, cevap dilekçesinde özetle; davacının dava konusu işyerini 01.06.2006 tarihinde kiraladığını, iş yerini kiraladıktan sonra tahliyesi konusunda davacı taraf ile anlaşıldığını buna ilişkin ibraname düzenlendiğini, davacı tarafın ibranameyi oğlu ... ile birlikte imzaladığını, buna karşılık 2.000.-TL"lik çeki davacının oğlu ..."ye imza karşılığı teslim ettiğini belirterek davanın reddine davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davalının 3.510.-TL (30.06.2008 tarihli bilirkişi heyeti) zarar tespiti bedeli, 536,92.-TL ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/131 D.İş sayılı dosyasındaki keşif ve bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 4.046,92.-TL asıl alacak, 147,71.-TL faiz bakımından borçlu olduğu gerekçesiyle davalı tarafın ... 2. İcra Müdürlüğünün 2008/11129 esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın 4.046,92.-TL asıl alacak, 147,71.-TL faiz olmak üzere toplam 4.194,63.-TL üzerinden iptaline, takibin bu miktar üzerinden devamına, alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, davalı tarafın temyizi üzerine hüküm; Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2014/9134 E 2015/6824 K sayılı ilamıyla; mahkemece, tespit dosyasındaki bilirkişi raporu hükme esas alınarak istemin kısmen kabulüne karar verildiği, kiralayanın başvurusu üzerine tek yanlı olarak yaptırılan ve hüküm kurmaya elverişli ve yeterli görülmeyen tespit bilirkişisi raporuna göre karar
verilmesinin doğru olmadığı, öte yandan “Dükkanın teslim tutanağı ve ibraname” başlıklı 1.6.2008 tarihli tutanak içeriğinde; “ V.K No: ... nolu çek gününde çekilmek üzere ...’ye verilmiştir. Bu çeki babam ...(Kiralayan) adına teslim aldım.” şeklinde açıklama olup söz konusu çekin hangi amaçla kiralayana verildiğinin, çek bedelinin hor kullanım nedeniyle verilen zararın karşılığı olup olmadığının belirlenmesi gerektiği, bu durumda mahkemece gerektiğinde yeniden keşif yapılmak suretiyle bilirkişiden rapor alınarak, kiralananda oluşan hasarın normal kullanım ya da hor kullanma sonunda mı olduğunun saptanması, hor kullanma sonucunda oluşan hasar bedelinden gerekirse normal kullanımdan kaynaklanan yıpranma bedeli de düşülerek davacının uğradığı zararı belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek bilirkişi raporu aldırılmış, ancak bilirkişilerce bozma ilamının kapsamı dışında kalan ibranameye dayalı olarak davacının talepte bulunamayacağı belirtilmiş, mahkemece bu rapor hükme esas alınarak bozma ilamında değinilen çek bakımından da değerlendirme yapılmaksızın ibranameye dayalı olarak davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Somut uyuşmazlık, davacının davalıdan kiralananın hor kullanımından kaynaklı tazminat talep edip edemeyeceği hususundadır.
Mahkemece her ne kadar bozmaya uyma kararı verilmiş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilememiştir.
Kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması üzerine, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.) Mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep (kazanılmış) hak doğmuştur. Bu kazanılmış hak yeni bir hükümle ortadan kaldırılamaz.
Bozulan bir hükmün, bozma sebepleri dışında kalan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle; kesinleşen kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Zira, kesinleşmiş olan kısımlar, lehine olan taraf yararına bir usulü müktesep hak teşkil eder.
Somut olayda;bozma ilamında 2.000,00 TL bedelli çekin hangi amaçla kiralayana verildiğinin, çek bedelinin hor kullanım nedeniyle verilen zararın karşılığı olup olmadığının belirlenmesi, gerektiğinde yeniden keşif yapılmak suretiyle bilirkişiden rapor alınarak, kiralananda oluşan hasarın normal kullanımdan mı hor kullanımdan mı olduğunun saptanması, hor kullanma sonucunda oluşan hasar bedelinden normal kullanımdan kaynaklanan yıpranma bedeli de düşülerek davacının uğradığı zararın belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu durumda mahkemece; bozma ilamı doğrultusunda alanında uzman bilirkişilerden rapor alınarak talep edilen hasar kalemlerinin her biri için ayrı ayrı olağan kullanımdan mı yoksa hor kullanmadan mı kaynaklandığına ilişkin değerlendirme yapılarak, normal kullanımdan kaynaklı yıpranma payı da hesap edilerek tespit edilen tazminattan düşülmesi, ayrıca bozma ilamında belirtildiği üzere davalı tarafça davacıya verildiği iddia edilen çek bakımından da
değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken uzmanlık alanı dışında görüş bildiren hatalı bilirkişi raporuna dayalı olarak ve bozma gerekleri yerine getirilmeksizin, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK" un 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK" un 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 20/01/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.