9. Hukuk Dairesi 2014/745 E. , 2014/2670 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, THY A.O. PR. 01.070.007 sayılı ortaklık prosedürünün dinlenme sürelerinin 13. madde İ fırkasında yapılan değişikliğin davalı tarafından TİS hükümlerine aykırı bir şekilde tek taraflı ve hukuka aykırı şekilde değiştirilmesinin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile bu konuda sataşmanın önlenmesine ve yapılan değişikliğin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; davalı işverenlikçe yürürlükte bulunan 22. dönem toplu iş sözleşmesi 19,20 ve 99 madde hükümlerine aykırı olarak THY AO PR. 01. 070.007 sayılı ortaklık prosedürünün dinlenme sürelerinin 13 madde İ fırkasında yapılan değişikliğin davalı tarafından TİS hükümlerine aykırı bir şekilde tek taraflı değiştirilmesinin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile bu konuda sataşmanın önlenmesine ve yapılan değişikliğin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ... İş Sendikası ile Türk Havayolları A.O. arasındaki 22. dönem toplu iş sözleşmesinin 31/12/2012 tarihinde sona erdiğini, 23 dönem TİS’ in ise 03/08/2012 tarihinde yürürlüğe girdiğini, davaya konu mevzuat değişikliğinin 23/07/2012 tarihinde uygulamaya konulduğunu, bu tarih itibariyle Hava İş Sendikası ile davalı arasında geçerli bir toplu iş sözleşmesinin bulunmadığını, ortaklık iç mevzuat hükmünün Mahkeme tarafından iptal edilmesinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak toplu iş sözleşmesini düzenleyen tarafların bir araya gelerek toplu iş sözleşmesi hükümlerinin değiştirmelerinin olanaklı olduğu, somut olayda TİS’ in hizmet akdi olarak devam ettiği süre içinde davalı işletme tarafından uçuş personeli için 36 saat olarak uygulanan dinlenme süresinin 24 saat olarak değiştirildiği, bu düzenlemenin işçi aleyhine olduğu, dinlenme süresinin yönetmelik hükümleri değiştirilmek suretiyle yeniden düzenlendiği, prosedüre uyulmadığı, sendikanın buna ilişkin görüşlerinin alınmadığı, davalı tarafından bu şekilde yapılan tek taraflı değişikliğin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne davalı Şirkette uygulanmakta olan PR.1.070.007 sayılı ortaklık Prosedürünün dinlenme süreleri 13.Madde (i) fıkrasında 31.07.2012 tarihinde yapılan değişikliğin iptaline karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun Toplu iş Sözleşmesinin Hükmü başlığını taşıyan 36/2. maddesinin "sona eren toplu iş sözleşmesinin hizmet akdine ilişkin hükümleri, yenisi yürürlüğe girinceye kadar, hizmet akdi hükmü (iş sözleşmesi hükmü) olarak devam eder" hükmü çerçevesinde yapılan değişiklik hizmet akdinin muhtevasına ilişkin bir hüküm olup, toplu iş sözleşmesinin ard etkisi gereğince ihtilafa konu prosedür değişikliğinin yapılabilmesi için 22. dönem TİS 20. Maddesinin “Personelin yönetmeliklerle belirlenmiş özlük haklarında aleyhte düzenleme yapılmaması esastır. Personelin hak ve menfaatlerini doğrudan ilgilendiren Ortaklık yönetmeliklerinde/prosedürlerinde yapılacak değişiklikler veya yeni yönetmelikler/prosedürler uygulamaya konulmadan önce sendikaya alındı belgesi veya kayıt karşılığı gönderilir” şeklindeki hükmü ile 19. Madde de yer alan “ İşveren, bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük süresi içinde personelin çalışma koşulları ile ilgili olarak yapacağı değişikliklerde sendikanın görüşünü alır. Sendika görüşünü 15 gün içinde bildirir.” hükümlerinin yürürlükte olduğu, uçuş personelinin 36 saat olan dinlenme süresini 24 saate indiren düzenlemenin ard etkisinin devam ettiği, ilgili TİS hükümlerine uyulmaksızın tek taraflı yapılan düzenlemelerin bağlayıcılığının bulunmadığı, TİS 20. Madde de yer alan “Bu süreç (15 + 3 = 18 gün) tamamlanmadan yürürlüğe konan, sendikanın olumsuz görüş bildirdiği değişiklikler Hava-İş üyesi çalışanları bağlamaz” hükmü gereğince, düzenlemenin Hava-İş üyesi çalışanları bağlamayacağı yönünde bir tespitle yetinilmesi gerekirken yazılı şekilde iptaline karar verilmesi hatalı ise de; bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün HMK"nın geçici 3/1. maddesi yollaması ile HUMK"nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ:
Hüküm fıkrasının tamamen silinerek, yerine;
1-Açılan davanın kabulü ile,
Davalı Şirkette uygulanmakta olan PR.1.070.007 sayılı ortaklık Prosedürünün dinlenme süreleri 13.Madde (i) fıkrasında 31.07.2012 tarihinde yapılan değişikliğin Hava-İş üyesi çalışanlarını bağlamayacağının tespitine,
2-Alınması gereken 24.30 TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 3.15 TL harcın davalı tarafça yatırılıp tamamlanmasına,
3-Davacı tarafından yapılan 340.00 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 1320,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine
Dair verilen karar, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı 8 gün içinde Yargıtay 9. Hukuk Dairesi nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/10/2013 " hüküm fıkrasının yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 30.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.