BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/282 Esas 2021/1501 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20.HUKUK DAİRESİ

....
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

BAŞKAN : ... ...
ÜYE : ... ...
ÜYE : ... ...
KATİP : ... ...

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK
MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/07/2017
NUMARASI ...
DAVANIN KONUSU : YİDK Kararının İptali İle Hükümsüzlük

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 12/07/2017 tarih ve ... sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkili Şirketin 1995 yılında 11 banka tarafından kurulduğunu, kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, kart çıkaran kuruluşlar ile ... tarafından uygun görülen gerçek ve tüzel kişiler arasında her türlü bilgi ve belge alışverişini sağlamak üzere kurulup faaliyet gösterdiğini, davalılardan ... ve ......" buluş başlığını taşıyan,... sayılı patent başvurusunda bulunduğunu, söz konusu başvurunun incelemeli patent tesciline bağlandığının öğrenildiğini, anılan patent dosyasının incelenmesinde süreçteki birçok işlemin 551 sayılı KHK’ya aykırılık taşıdığının görüldüğünü, birinci olarak.... sayılı başvurunun birinci inceleme raporunun olumsuz geldiğini, raporun başvuru sahibine tebliğ edildiğini, 551 sayılı KHK’nın 62. maddesine aykırı biçimde başvurucuların ikinci incelemeyi talep etmediklerini, ikinci inceleme ücretini de yatırmadıklarını, .... bu durumda başvurunun geri çekilmiş sayılmasına karar verilmesi gerekirken bu yönde işlem yapmadığını ve başvurucuya üçüncü inceleme hakkı tanıdığını, ikinci olarak ... sayılı patent başvurusunun bir ve dört nolu istemlerinin 551 sayılı KHK’nın 6/1-b ve 6/4-a maddelerinde düzenlenen patent verilemeyecek konular ve buluşlar kapsamında bulunduğunu, üçüncü olarak.... sayılı başvurunun esaslı unsurunu teşkil eden.... BDDK veri tabanlarına erişim ve buradaki gizli bilginin kamuya açılması şeklindeki adımın 551 sayılı KHK’nın 80. maddesinde yer alan bir patent konusu kullanımın yasalara aykırı olamayacağı ve kanuni sınırlamalar ile sınırlı kalacağı şeklindeki açık düzenlemeye aykırı olduğunu tespit ettiklerini, patentin şekli eksikliklerine yönelik itirazda bulunduklarını, 551 sayılı KHK’nın 70 ve 71. maddesi kapsamı uyarınca patent verilmesi ile işlemlerin geçersizliği ve eksikliğini yapıldığı yere kadar geri dönülmesi, öncelikle ikinci incelemenin süresinde talep edilmemesi nedeni ile başvurunun geri çekilmiş sayılmasına karar verilmesi ve 551 sayılı KHK’ya aykırılık nedeni ile başvurunun reddi istemi ile itirazda bulunduklarını,... Başkanlığının kararı ile istemin reddedildiğini, bu karara karşı .... nezdinde itiraz ettiklerini fakat itirazın reddedildiğini, oysa kararın haksız ve hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, ..... sayılı kararının iptalini, anılan hükümlere aykırı olarak tescil edilen patentin hükümsüz kılınmasını ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., patent verilme sürecinin bir bütün olduğunu, başvurucunun üç inceleme hakkının bulunduğunu, bir inceleme hakkının atlatmasının diğerini sonlandırmadığını, 551 sayılı KHK’nın 62. maddesinde böyle bir durumda hakkın sona ereceğine ilişkin ilişkin bir hüküm bulunmadığını, bu nedenle 551 sayılı 172. maddesi hükmünün sürece uygulanma imkanını bulunmadığını, buluşun teknik yönünün olduğunu, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı bir halin bulunmadığını, 551 sayılı KHK’nın 80. maddesinin buluşa patent verilip verilmemesi ile ilgili değil tescil edilen patentin kullanılıp kullanılamayacağı ile ilgili bir duruma ilişkin bulunduğunu, şekli bir eksiklik olmadığından geriye dönülmesinin söz konusu olamayacağını, patentin ilk başvuru kapsamını aşması şeklinde bir durumun bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar ... ve ... vekili, Kurum kararının hukuka uygun olduğunu, başvuruda şekli bir eksiklik olmadığını, davacının buluş niteliğine yönelik itirazlarının bu kapsamda değerlendirilemeyeceğini, zaten davacının iş bu davadaki istemleri içerecek biçimde Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin... sayılı dosyasında....sayılı patentin hükümsüzlüğü istemli dava açtığını, müvekkillerinin üç inceleme haklarının bulunduğunu, ikinci incelemenin yapılmaması gerekçe gösterilerek patentin hükümsüz kılınmasının söz konusu olamayacağını, patentin başvuru kapsamını aştığı iddiasının doğru olmadığını, buluşun patent verilemeyecek konular içermediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davalılar ... ve ... aleyhine 03.08.2015 tarihinde Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin... sayılı patentin yenilik ve buluş basamağı kriterini taşımadığı, bir ve dört nolu istemlerinin patent verilemeyecek konular arasında olduğu ve sanayiye uygulanabilirlik şartını karşılayacak teknik yönü bulunmadığı, kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı olduğunu, bu nedenle 551 sayılı KHK’nın 6/1-d ve 6/4-a maddeleri uyarınca hükümsüzlüğünün gerektiği, teknik anlamda bir unsurunun onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlilikte açık ve tam olarak tanımlanmadığı, başvuru kapsamını aştığı, gerekçelerine dayalı olarak hükümsüzlüğünün istendiği, anılan Mahkemenin 24.03.2017 günlü..... sayılı kararıyla patentin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verildiği ve henüz kararın kesinleşmediği, 6100 sayılı HMK’nın 110/1-I maddesi uyarınca aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olması halinde, sonradan açılan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği, iş bu dosyada davacı vekilinin, YİDK kararının iptali talebiyle birlikte.... sayılı patentin hükümsüzlüğüne karar verilmesi isteminde bulunduğu, iş bu davadaki hükümsüzlük nedenlerinin; ikinci inceleme yapılmadan üçüncü incelenin yapılmış olması; patentin bir ve dört nolu istemlerinin sanayiye uygulanabilir teknik nitelik taşımaması; patent verilemeyecek konuları içermesi; kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olması ile patentin ilk başvuru kapsamını aşması nedenlerine dayalı olduğu, iş bu davada, anılan patentin yeniliği ve buluş basamağının bulunmadığı iddiasının yer almadığı, Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin...sayılı dosyasında da ikinci inceleme yapılmadan üçüncü incelemeye geçildiğine yönelik iddia hükümsüzlük nedeni ile yapılmadığı, şu hale göre ..., sayılı patentin yenilik ve buluş basamağının bulunmaması dışında, patent verilemeyecek konuları içerdiği, teknik yönü bulunmadığı, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olduğu, başvuru kapsamının aşıldığı vakıaları bakımından iş bu davanın, Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin .... sayılı dosyasında aynı vakıalara dayalı hükümsüzlük istemiyle açılmış davanın derdest bulunması sebebi ile görülebilmesi mümkün bulunmadığı, bu sebeple hükümsüzlük davasının, anılan vakıalara dayalı talepler bakımından, dava şartı yokluğu sebebi ile usulden reddine karar verilmesi gerektiği, YİDK kararının iptali istemi yönünden ise derdestlik şartlarının bulunmadığı, 551 sayılı KHK hükümleri uyarınca bir başvurunun tescil sürecinin bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, 551 sayılı KHK'nın 42-63 maddeleri hükümlerinde belirtilen işlemlerde şekli eksiklik yapılır ve buna rağmen patent verilirse 551 sayılı KHK’nın 70. maddesi uyarınca üçüncü kişiler patentin verilmesine karşı.... nezdinde itirazda bulunabileceği, şayet şekli bir işlemin yerine getirilmediği tespit olunursa veya önemli bir şekli işlemde eksiklik yapılmış olduğu belirlenirse anılan eksikliğin yapıldığı sürece geri dönülür ve ondan sonra yapılmış olan tüm işlemler geçersiz kılınarak yeniden tekrar edileceği, davacı vekili.... sayılı patentin birinci inceleme raporunun başvurucuya tebliğ edildiğini, fakat süresi içerisinde ikinci inceleme yapılması isteminde bulunmadığını ve ikinci inceleme ücretini ödemediğini, bu nedenle patentin geri çekilmiş sayılmasına karar verilmiş sayılmasına karar verilmesi gerektiğini, buna karışılık 23.01.2015 tarihinde üçüncü inceleme talebinde bulunduğunu ve buna göre inceleme yapılarak patentin verildiğini, bunun şekli bir eksiklik olduğunu ileri sürdüğü, 551 sayılı KHK’nın 62. maddesi uyarınca patent başvusu sahibinin üç inceleme yapılmasını talep hakkı olduğu, bu kapsamda inceleme raporlarının kendisine tebliğinden sonra iki defa başvuruda değişiklik yapabilme yetkisi de bulunduğu, hüküm başvuru sahibine bu konuda bir yetki tanıdığı, buna göre inceleme raporunun düzenlenme sayısından yararlanma konusunda başvuru sahibinin seçim hakkı bulunmadığı, birinci inceleme raporunun başvurucuya tebliğinden sonra yasal süre içerisinde başvurucunun ikinci incelemeyi istememesi, sadece ikinci inceleme talep hakkından vazgeçtiği şeklinde yorumlanabileceği, çünkü hükümde başvurucunun istemde bulunmaması halinde patent başvurusunun geri çekilmiş sayılacağına ilişkin hak düşürücü nitelikte bir ibare bulunmadığı, aksine hak sahibinin bunun dışında bir inceleme daha yapılmasını isteme hakkını gösteren ibareler bulunduğu, bu nedenle anılan süreçte bir şekli eksiklik bulunduğunu kabul edilmesi mümkün olmadığı, ikinci inceleme yapılmadan üçüncü incelemenin yapıldığı nedenine dayalı YİDK kararının iptali isteminin kabulü bu nedenle mümkün olmadığı, öte yandan aynı sebeple davalılar adına tescil edilen patentin bu nedene dayalı olarak hükümsüz sayılması da hukuka uygun bulunmadığı, davacının ... kararının iptali istemine dayanak yaptığı; buluşun teknik yönü bulunmadığı, patent verilemeyecek konuları içerdiği, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olduğu ve ilk başvurunun kapsamını aştığı yönündeki iddialar veya hukuki nedenler patentin verilmesinden sonra 551 sayılı KHK’nın 70 ve 71. maddeleri kapsamında şekli eksiklik olarak kuruma itiraz nedeni olarak ileri sürülebilecek nitelikte olmadığı, davacının ileri sürdüğü bu nedenlerin, sadece ve sadece tescil edilen patentin hükümsüzlük gerekçesi olarak ileri sürülebileceği, şekli süreçleri tamamlayıp tescil edilen bir patentin bu sebeplere bağlı olarak tekrar idari sürece geri götürülüp tartışılması 551 sayılı KHK’daki patent sistemine uygun olmadığı, dolayısı ile davacının anılan nedenlere dayalı yaptığı itirazın reddine dair YİDK kararı bu yönden hukuka uygun bulunduğu gerekçesi ile YİDK kararının iptali yönünden, mecburi dava arkadaşı olan davalılara karşı açılan dava bakımından davanın reddine, hükümsüzlük istemiyle davalılar ... ve ...’ye karşı açılan dava yönünden;.... sayılı patentin yenilik ve buluş basamağının bulunmama dışında, patent verilemeyecek konuları içerdiği, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olduğu, başvuru kapsamının aşıldığı vakıalarına dayalı hükümsüzlük davasının aynı nedenlere dayalı aynı taraflar arasında aynı patentin hükümsüzlüğü istemiyle dava tarihinde derdest bir dava bulunması sebebiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, “İkinci inceleme yapılmadan üçüncü incelemeye geçildiği” yönündeki isteme dayalı hükümsüzlük davasının reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde, davada derdestlik itirazının ileri sürülmesinin mümkün bulunmadığını, davaların taraflarının, konularının ve dava sebeplerinin faklı bulunduğunu, konunun teknik ve özel bilgiyi gerektirmesine rağmen mahkemenin dosyada bilirkişi incelemesi yapmadan karar vermesinin yerinde olmadığını, ikinci inceleme talep edilmeksizin üçüncü incelemenin talep edilebileceği ve başvurucunun inceleme sayısından yararlanma hususunda KHK'dan doğan bir seçim hakkına sahip olduğu yönündeki tespitlerin yerinde bulunmadığını, birinci inceleme raporunun tebliğinden sonra başvuru sahibinin ikinci incelemeyi talep etmemesine rağmen üçüncü incelemeyi talep etme hakkının olmadığını, hükümsüzlük davasının görüldüğü Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde alınan bilirkişi raporlarında patentin hükümsüz kılınması gerektiği sonucuna varıldığını, dava konusu patentin KHK'nın 80. maddesine aykırı olduğuna ilişkin somut itirazların gelişi güzel şekilde reddedildiğini, bu buluşun tescil edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, dava konusu patentin 3. inceleme öncesinde yapılan değişiklikler ile ilk başvuru kapsamını aşmış olmasına rağmen bu hali ile tescil edilmesinin hukuka uygun bulunmadığını, müvekkilleri aleyhine iki adet vekalet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, YİDK kararının iptali ile hükümsüzlük istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davalılar ... ve ... aleyhine 03.08.2015 tarihinde Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin... sayılı dosyasında...tin hükümsüzlüğünün istendiği, anılan Mahkemece patentin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verildiği ancak kararın kesinleşmediği, 6100 sayılı HMK’nın 110/1-I maddesi uyarınca aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olması halinde, sonradan açılan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği, ... sayılı patentin yenilik ve buluş basamağının bulunmaması dışında, patent verilemeyecek konuları içerdiği, teknik yönü bulunmadığı, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olduğu, başvuru kapsamının aşıldığı vakıaları bakımından iş bu davanın, Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin.... sayılı dosyasında aynı vakıalara dayalı hükümsüzlük istemiyle açılmış davanın derdest bulunması sebebi ile görülebilmesi mümkün bulunmadığı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin ... Karar ve 08/06/2015 tarihli kararının da bu yönde olduğu, 551 sayılı KHK’nın 62. maddesi uyarınca patent başvusu sahibinin üç inceleme yapılmasını talep hakkının bulunduğu, ikinci inceleme yapılmadan üçüncü incelemenin yapıldığı nedenine dayalı .... kararının iptali ve hükümsüzlük talebinin yerinde olmadığı, YİDK kararının hukuka uygun bulunduğu, hükmedilen yargılama giderlerinde de hukuka aykırılık olmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından, davacı tarafça istinaf başvurusunda yatırılan 54,40 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 4,90 TL'nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 25/11/2021 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/12/2021

....