3. Hukuk Dairesi 2013/13520 E. , 2013/16764 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen menfi tesbit davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili, davacı şirket hakkında kaçak elektrik kullandığı iddiasıyla 13.10.2010 tarih ve 12852 nolu kaçak tespit tutanağı düzenlediğini ve buna istinaden yüksek miktarda faturalar tahakkuk ettirildiğini, davacının kaçak elektrik kullanmadığını ileri sürerek, davacının 13.10.2010 tarih ve 12852 nolu .... nedeniyle borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının elektrik panosunun mühürlerini sökmek suretiyle....n 13 ncü maddesine göre kaçak elektrik kullandığı, yaptırılan bilirkişi incelemesine göre davacı tarafın kullandığı kaçak elektrik bedelinin toplam 1.452,47.TL, kaçak ek tahakkuk bedelinin ise 53.244,68.-TL olarak tespit edildiği, davalı ...’ın kaçak elektrik kullanımı nedeniyle tahakkuk ettirdiği bedelin 6.357,90.-TL, ek kaçak tahakkuk bedelinin ise 103.621,80.-TL olduğu, bu suretle davalı ...’ın 4.905,43.-TL ek tahakkuktan dolayı da 50.377,12.-TL fazla bedel talebinin olduğu gerekçesiyle, davacının davasının kısmen kabulü ile.... 13.19.2010 tarih ve 12852 fatura nolu davacı şirket hakkında tahakkuk ettirilen 15.02.2011 son ödeme tarihli kaçak elektrik faturası nedeni ile davacının davalı kuruma 1.452,47.-TL, ek tahakkuk nedeniyle 53.244,68-TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacının kaçak elektrik kullanımı nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
....
Somut olayda; davacı şirketin 24.05.2000 tarihli abonelik sözleşmesi ile ticari aboneliği olduğu, davacı şirket hakkında düzenlenen..... 09.12.2010 tarihli raporu ile,... bozuk olduğunun ve numaratöre müdahale edildiğinin tespit edildiği, bu tespit doğrultusunda 13.10.2010 tarihli.... düzenlendiği, davacı aleyhine 20.10.2009-07.10.2010 tarihleri arası dönem için, kaçak elektrik kullanımı nedeniyle 6.537,90 TL tahakkuk ve 103.621,80 TL ek tahakkuk yapıldığı anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün halinde değerlendirildiğinde, davacının eylemi tutanak tarihinde yürürlükte bulunan..... Hizmetleri Yönetmeliğinin 13. maddesi hükmünde kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak tanımlanmıştır. Bu durumda davacının eyleminin kaçak elektrik enerjisi tüketimi olduğu ve anılan yönetmelik hükümlerine göre kaçak elektrik bedeli hesabı yapılması gerektiği kuşkusuzdur.
Yargılama sırasında düzenlenen 03.07.2012 tarihli ..... oluşan üçlü Bilirkişi Raporunda; abonenin sayaca ve ....mühürlerine müdahale ederek kaçak elektrik kullandığı ve bu kullanım nedeniyle kaçak elektrik bedelinin 110.159,70 TL olduğu, menfi tespit davasının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Davacı şirket yetkililerinin elektrik hırsızlığı nedeniyle Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yargılanması sırasında düzelenen 16.03.2012 tarihli .... oluşan üçlü Bilirkişi Raporunda; kaçak elektrik bedelinin 1.767,3 TL, kaçak ek tahakkuk bedelinin 44.664,65 TL olmak üzere toplam kaçak elektrik kullanım bedelinin 46.432,03 TL olduğu kanaatine varılmıştır.
Mahkemece hükme esas alınan 13.03.2013 tarihli üçlü Bilirkişi Raporunda ise; kaçak elektrik tüketim bedelinin 1.452,47 TL, kaçak ek tahakkuk bedelinin 53.244,68 TL olduğu belirtilmiştir.
Mahkemece benimsenerek hükme dayanak alınan 13.03.2013 tarihli bilirkişi raporu ile daha önce alınan 03.07.2012 ve 16.03.2012 tarihli bilirkişi raporlarının çeliştiği, bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeden hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
HUMK.nun 275. ve devamı maddelerinde "bilirkişilik" müessesesi düzenlenmiş olup, anılan maddede mahkemenin çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar vereceği düzenlendikten sonra 286.maddede de bilirkişinin oy ve görüşünün hakimi bağlamayacağı düzenlenmiş ise de işin çözümünde teknik bilgi ve birikimin gerekliliğine inanılarak bilirkişi incelemesi yaptırıldığına göre verilen raporlar çelişkili ise mahkeme HUMK.nun 283.maddesi hükmüne dayalı olarak, bilirkişiden açıklama ya da ek rapor isteyebileceği gibi 284.maddesi hükmüne dayalı olarak yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak yeni bir rapor alabilir.
Aynı ilkeler 6100 sayılı HMK beşinci bölümünde "bilirkişi incelemesi" ismi altında ve 266-287.maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Bilirkişi raporu kural olarak hâkimi bağlamaz. Hâkim raporu serbestçe takdir eder. Hâkim, raporu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir. Bilirkişi raporları arasındaki çelişki varsa hakim çelişkiyi gidermeden karar veremez.
... ./..
-3-
Bu durumda mahkemece, talimat yoluyla .... aracılığıyla, önceki bilirkişiler dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifeti ile raporlar arasındaki çelişkileri de giderecek biçimde rapor alınarak, hasıl olacak sonuç dairesinde hüküm tesis edilmesi gerekirken, birbiriyle çelişen raporlardan 13.03.2013 tarihli rapora itibar edilerek, raporlar arasındaki çelişki giderilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı görülmüş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
Davalı vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazları bozma nedeni de dikkate alınarak, bu aşamada değerlendirilmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.