9. Hukuk Dairesi 2011/50171 E. , 2014/3834 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İZMİR 9. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/10/2011
NUMARASI : 2011/218-2011/641
DAVA :Davacı, kalan maaş alacağı, ihbar tazminatı, asgari geçim indirimi alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılardan İ.. B.. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı İ.. B..na ait metro inşaatında diğer davalı şirket bünyesinde preje müdürü olarak olarak çalışırken iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek, ihbar tazminatı ile maaş ve asgari geçim indirimi alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı İ.. B.. vekili, davacının 21/07/2009 tarihli istifaname ve 24/07/2009 tarihli yazı ile İzmir Hafif Raylı Sistem 2. Aşama İkmal İnşaat Yapım işindeki proje müdürlüğü görevinden kendi isteği ile istifa ettiğini, diğer davalı B.. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. ile müvekkili belediye arasında işçi-işveren ilişkisi olmadığı gibi diğer davalı şirket ile de asıl işveren-alt işveren ilişkisinin de bulunmadığını, davalı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle Başkanlık makamının 13.08.2009 tarihli oluru ile sözleşmenin fesh edildiğini, davalı belediyesinin sorumluluğunun 4857 sayılı Yasanın 36. md’si gereği ücret alacağı olan işçilerin hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının 3 aylık tutarı ile sınırlı olduğunu, yüklenici şirketin davalı idareden hak ediş alacağı olmadığından davacının ücret alacağı olsa dahi davalı idareden talep etmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı B.. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şirketi davaya cevap vermemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, her iki davalının asıl işveren ve alt işveren olarak birlikte sorumlu bulundukları ve iş akdinin işveren tarafından feshedilmesi nedeni ile davacının ihbar tazminatı talebini yerinde olduğu, yine davacının maaş ve asgari geçim indirimi alacaklısı olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı İ.. B.. vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
İhale makamının işçilik alacaklarından sorumluluğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 36 ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre, anahtar teslimi suretiyle ihale edilen işlerde, kamu makamlarının fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatili alacakları yönlerinden sorumluluğu bulunmamaktadır (Yargıtay 9.H.D. 19.1.2010 gün 2009/12074 E, 2010/378 K.).
Somut olayda iki davalı arasında "İzmir Hafif Raylı Sistemi 2. Aşama İkmal İnşaatı Yapım İşi Sözleşmesi" yapılmış olup sözleşme konusu iş nedeniyle davalı İ.. B..nın asıl işveren olarak sorumlu tutulması hatalıdır.
Yukarıdaki ilke kararında da belirtildiği üzere 4857 sayılı Yasanın 36. maddesi uyarınca davalı Belediyenin her bir hak ediş dönemi ile ilgili olarak son 3 aylık ücretten sorumlu tutulabileceği ve diğer dava konusu alacaklardan sorumluluğunun bulunmadığı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 10/02/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.