MAHKEMESİ : İZMİR 9. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/10/2011
NUMARASI : 2011/219-2011/642
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ile asgari geçim indirimi alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılardan İ.. B.. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı İ.. B..na ait metro inşaatında diğer davalı şirket bünyesinde ölçme şefi olarak olarak çalışırken iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile yılılk ücretli izin ve asgari geçim indirimi alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı İ.. B.. vekili, davalı B.. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. ile müvekkili Belediye arasında yapılan İzmir Hafif Raylı Sistem 2. Aşama İkmal İnşaat Yapım işine ilişkin sözleşmenin istisna akdi olduğunu, davacı ile davalı belediye arasında işçi-işveren ilişkisi olmadığı gibi diğer davalı şirket ile de asıl işveren-alt işveren ilişkisinin de bulunmadığını, davalı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle Başkanlık makamının 13.08.2009 tarihli oluru ile sözleşmenin feshedildiğini, hak edişi olmadığı gibi tam aksine davalı Belediyenin yüklenici davalı firmadan alacağının bulunduğunu, davalı Belediyesinin sorumluluğunun 4857 sayılı Yasanın 36. maddesi gereği 3 aylık tutarı ile sınırlı olduğunu, davacının davasını işçisi olduğu diğer davalı şirkete yöneltmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı B.. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şirketi davaya cevap vermemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, her iki davalının asıl işveren ve alt işveren olarak birlikte sorumlu bulundukları ve iş akdinin işveren tarafından feshedilmesi nedeni ile davacını kıdem ve ihbar tazminatı talebini yerinde olduğu, yine davacının yıllık izin ve asgari geçim indirimi alacaklısı olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı İ.. B.. vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
İhale makamının işçilik alacaklarından sorumluluğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 36 ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre, anahtar teslimi suretiyle ihale edilen işlerde, kamu makamlarının fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatili alacakları yönlerinden sorumluluğu bulunmamaktadır (Yargıtay 9.H.D. 19.1.2010 gün 2009/12074 E, 2010/378 K.).
Somut olayda iki davalı arasında "İzmir Hafif Raylı Sistemi 2. Aşama İkmal İnşaatı Yapım İşi Sözleşmesi" uyarınca davalı İ.. B..nın asıl işveren olarak sorumlu tututulması hatalıdır.
Yukarıdaki ilke kararında da belirtildiği üzere 4857 sayılı Yasanın 36. maddesi uyarınca davalı Belediyenin hak ediş dönemi ile ilgili olarak son 3 aylık ücretten sorumlu tutulabileceği ve diğer dava konusu alacaklardan sorumlu tutulamacağı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10/02/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.