3. Hukuk Dairesi 2019/5029 E. , 2020/700 K.
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ... aralarındaki alacak davasına dair Nizip Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 31/03/2016 tarihli ve 2015/335 E.-2016/195 K sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 13/05/2019 tarihli ve 2017/8123 E.-20194427 K. sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalıya ait taşınmazı 01/06/2011 tarihinde kiraladığını, tüm masrafları karşılanmak suretiyle kiralananın pide fırını haline getirildiğini, davalının müvekkiline baskı yaparak kiralananı boşaltmasına neden olduğunu, 08/07/2013 tarihinde işyerinin davalıya teslim etmek zorunda kaldığını, imalatları söküp götürmesinin mümkün olmadığını belirterek faydalı ve zorunlu masrafların tespiti ile 29.365 TL alacağın tahsilini talep etmiş, talebini 40.215 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı, davacıya yapmış olduğu faydalı ve zorunlu masrafların bedelinin ödendiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 40.215,00 TL"nin davalıdan alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya verilmesine karar verilmiş, davalı vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 13/05/2019 günlü ve 2017/8123 Esas ve 2019/4427 Karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
İlama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi talep edilmiş olmakla yeniden yapılan incelemede;
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine ve HMK"nın 201. maddesi uyarınca, davalının senede karşı ileri sürdüğü iddiayı tanıkla ispat edemeyeceğinin anlaşılmasına göre, davalı tarafın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair düzeltme istemleri yerinde değildir.
2-)Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların vekâletsiz işgörme ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranda ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Kiraya verenin sorumluluğu zorunlu ve faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, inşaat imalatları yönünden, imalat ve tadilatların, hangi tarih esas alınarak değerinin tespit edildiği belirtilmediği gibi belirlenen imalat bedelinden kiracının kullanım süresi ile orantılı yıpranma payının da düşülmediği, yine makine ve ekmek üretim aksanlarının değerinin ise keşif tarihi itibariyle hesaplandığı anlaşılmıştır. Bu durumda Mahkemece kiracı tarafından yapılan imalatın, imal tarihleri itibariyle piyasa rayiçlerine göre değeri belirlenerek imalat bedellerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı bu defaki incelemeden anlaşılmakla karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairece verilen 13/05/2019 günlü ve 2017/8123 Esas ve 2019/4427 Karar sayılı ilamın kaldırılmasına ve belirtilen gerekçeyle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı tarafın sair karar düzeltme itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalı tarafın karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemizin 13/05/2019 günlü ve 2017/8123 Esas ve 2019/4427 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda açıklanan gerekçeler ile davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 04/02/2020 gününde oy birliği ile karar verildi.