MAHKEMESİ:İş Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
Dava, davacının 01.01.1985 tarihinden askere sevk edildiği tarihe kadar davalı işyerinde çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde " 1-Davacının davasının kabulü ile, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01/01/1985 tarihi olduğunu tespitine, davacının ... sicil numaralı iş yerinde; -01/01/1985 - 31/12/1985 tarihleri arasında 360 gün, -01/01/1986 - 02/09/1986 tarihleri arasında 242 gün, süreyle ve asgari ücretle yapmış olduğu ve ..."ya bildirilmeyen çalışmalarının sigortalı sayılmasının tespitine," karar verilmiştir.Bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Mahkemenin, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 06/03/2002 gün ve 1/119-135 sayılı kararında da belirtildiği üzere; bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar ve mahkemenin bozma kararı doğrultusunda işlem yapma ve hüküm verme yükümlüğü vardır. Bu ilke Usul Kanunu"nun dayandığı ana esaslardan olup kamu düzeni ile ilgilidir. Yargıtay"ın bozma kararına uymuş olan mahkemenin, bu uyma kararı ile bağlı olup bozma gereğince değerlendirme yaparak yeni hükümünü tesis etme zorunluluğu vardır.
Hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işyerinin sahibi olan gerçek ya da tüzel kişi işveren, Sosyal Güvenlik Kurumu ile zorunlu dava arkadaşıdır.
Somut olayda, Dairemizin 03/11/2015 tarih 2014/26274 E. 2015/19428 K. sayılı ilamı ile gerçek işverenin tespiti yönünden karar bozulmuş ise de yerel mahkemece yine hizmetin geçtiği işveren gerçek ve/veya tüzel kişi tespit edilmeden eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.Yapılacak iş; davalı işverenin kim olduğuna dair davacı ve tanıkların beyanlarını almak, ..." un işyeri ünvanı olduğu açık olup işveren gerçek ve/veya tüzelkişinin kim olduğunun tespiti açısından ... işyeri kayıtlarında ... sicil numaralı işyerinin kimin adına kayıtlı olduğunu davalı kurumdan sormak, davalı kurum tarafından gönderilen bir takım belgelerde işveren ... olarak belirtidiğinden ... isimli ihtilaflı tarihlerde ve ilgili işyerinin bulunduğu yerde vergide kayıtlı kişileri vergi dairesinden sormak, işyerinin çalışma izni ve ruhsatı ile elektrik-su-telefon aboneliğinin bulunup bulunmadığını ilgili belediye, PTT müdürlüğünden sormak, işyerleri kira ise kira sözleşmesini temin etmek suretiyle işyeri sahip/ sahiplerini tespit ederek davalı olarak gösterilmesi için davacıya süre vermek, gerçek veya tüzel kişi olan işverenin usulünce davaya dahil edilmesinden sonra işin esasını incelemekten ibarettir.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davalı kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.