21. Hukuk Dairesi 2019/5212 E. , 2019/7893 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, talep edildiği halde iade edilmeyen işveren hissesi sigorta priminin %5 puanlık Hazine teşvikinin davalı Kurumdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar vermiştir.Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, 6111 sayılı Kanun"un Geçici 8"inci maddesi uyarınca 01/03/2011 tarihi sonrasında 5510 sayılı Kanun"un 81/1-(ı) bendi ile işverene sağlanan teşvikten yararlanma başvurusunun işleme alınması gerektiğinin tespitine, aksine Kurum işleminin iptali istemine, fazladan ödenen primlerin iadesine ilişkindir.Mahkemece, 09/04/2018 tarihli kararda, 01/04/2018 tarihinde yürürlüğe giren 7103 sayılı Yasa"nın 70. maddesiyle düzenlenen 5510 sayılı Yasa"nın Ek 17. maddesine göre davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiştir.
Dairemizin 29/11/2018 tarihli ilamında, yargılama aşamasında yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın Ek 17. Maddesine göre Kuruma başvuru olup olmadığının araştırılması, başvuru var ise ve Kurum tarafından talebin kabul edilmemesi halinde işin esasına girilerek karar verilmesi hususuna değinilerek bozmaya karar verilmiştir.Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ve bu defa 26/06/2019 tarihli kararda, son dönemdeki emsal uygulama ve kararlara göre 5510 sayılı Yasa"nın Ek 17. Maddesi kapsamında, başkaca araştırma yapılmasına yer olmaksızın karar verilmiştir.
27.03.2018 günlü 30373 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7103 sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 70.maddesi ile 5510 sayılı Yasa’ya eklenen Ek 17.maddesi ile prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanabileceği halde yararlanmayan işverenlere belirlenen şartlarda prim teşviki, destek ve indiriminden istifade etme imkanı tanınmıştır. Ek 17.maddede aynen; “Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin olmak üzere tüm şartları sağladığı halde bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yararlanılan prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler tarafından en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.Bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar, maddenin yürürlük tarihinden önce talepte bulunanlar için maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından, yürürlük tarihinden sonra talepte bulunanlar için ise, talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kanuni faiz esas alınmak suretiyle hesaplanarak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak üç yıl içinde ödenir. Ödeme, öncelikle bu Kanunun 88 inci maddesinin on dört ve on altıncı fıkralarına göre muaccel hale gelmiş prim ve her türlü borçlardan, sonrasında ise ilgili kanunlar uyarınca yapılandırma veya taksitlendirme de dâhil olmak üzere müeccel haldeki prim ve her türlü borçlarından mahsup yoluyla gerçekleştirilir. Ancak, üç yıl sonunda ilgili kanunları gereği yapılandırılma veya taksitlendirilme sebebiyle vadesi gelmemiş taksit ödemelerinden peşinen mahsup edilir. Kuruma borcu bulunmayan işverenlere altı ayda bir eşit taksitlerle iade yapılır.
Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar üçüncü fıkra hükümlerine göre mahsup veya iade edilir. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilir. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılır ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilir. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmaz ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılır." şeklinde düzenleme getirilmiştir.Somut olayda, bozma ilamında belirtildiği şekilde, 7103 sayılı Yasa"nın 70. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"ya eklenen Ek 17. maddesi kapsamında, davacının kuruma başvuruda bulunup bulunmadığının araştırılması, Yasa kapsamında değerlendirmenin yapılması, başvurunun bulunması ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından talebin kabul edilmemesi halinde işin esasına girilerek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bozma ilamındaki hususların yerine getirilmemesi ve yazılı şekilde hüküm tesisi usule ve yasaya aykırı olmuştur.O halde davacı şirket vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre, davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 18/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.