4. Hukuk Dairesi 2019/141 E. , 2019/2548 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... Elektrik Dağıtım AŞ Genel Müdürlüğü vekili Avukat ... tarafından, davalı Ekonomi Bakanlığı aleyhine 12/08/2019 gününde verilen dilekçe ile alacak istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15/03/2018 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, indirimli tarifeden faydalanan dava dışı 3.kişi tarafından açılan davada kabul edilip ödenen paranın rücuen tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, turizm teşvik belgesi sahibi olan dava dışı şirkete, davalı ... Müsteşarlığının yazısı üzerine indirimli tarife yerine normal tarife uygulanması nedeniyle dava dışı şirketin açtığı dava sonunda, normal tarife ile indirimli tarife arasındaki farkı ödemek zorunda kaldığını, bu suretle zarara uğradığını belirterek, dava dışı şirkete ödediği tutarın ödemeye neden olan davalıdan rücuen alınmasını istemiştir.
Davalı ..., davanın süresinde açılmadığından alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece ilk kararında konu ile ilgili yasal düzenlemeler uyarınca turizm belgeli yatırım ve işletmelere indirim tarifesi uygulanmasından doğan farkın Hazine tarafından karşılanması gerektiğinin bilirkişi raporu ile belirlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; tarafların temyizi üzerine Dairemizce 02/11/2017 gün, 2015/14366 esas, 2017/6725 karar sayılı ilam ile karar bozulmuştur. Bozma ilamında; 08/06/2011 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 637 sayılı Ekonomi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"nin Geçici 2. maddesinin 6. fıkrası gereği Hazine Müsteşarlığı"nın her türlü borç ve alacakları hiçbir işleme gerek kalmaksızın Ekonomi Bakanlığına devredildiğinden, mahkemece, Ekonomi Bakanlığının usule uygun biçimde davaya dahil edilip taraf teşkilinin sağlandıktan sonra davaya devam edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama üzerine; Hazine Müsteşarlığını temsile yetkili olan davalı vekilinin aynı zamanda Ekonomi Bakanlığını da temsile yetkisi olması sebebiyle husumet Ekonomi Bakanlığına yöneltilerek taraf teşkili sağlanmış; davacının turizm belgeli yatırım ve işletme kapsamında olup indirim tarifesinden yararlanması gerektiği sabit olduğundan, indirim uygulanmayan döneme ilişkin davacının davalı Ekonomi Bakanlığına yönelik davasının kabulüne karar verilmiştir.
Rücu hakkı başkasına ait borcu yerine getiren kişinin mal varlığında meydana gelen kaybı gidermeye yönelen tazminat niteliğinde bir talep hakkıdır. Davacının mal varlığındaki eksilme ödeme tarihlerinde gerçekleşmiştir. Davacı, ödeme tarihi itibariyle fiil ve faili bildiği gibi zarar da tam anlamıyla gerçekleşmiştir. Davanın niteliğine göre zamanışımının başlangıç tarihi zarara neden olan haksız fiil tarihi olmayıp zararın zarar görene ödendiği tarihtir. Çünkü ortaya çıkan zararı ödeyen kişi ancak bu ödeme tarihinden sonra talep edebilme hakkında kavuşur ve bu süre bir yıldır.
Somut olayda, davacı şirket tarafından üçüncü şahsa yapılan son ödeme tarihi 23/03/2007 olup davanın açılma tarihi ise 12/08/2009"dur. Şu durumda, yerel mahkemece, rücuen tazminat davalarında zamanışımı süresinin bir yıl olduğu, zamanaşımı süresinin ödeme tarihinden başlayacağı ve davanın açıldığı tarih itibariyle 1 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gözetilmeksizin davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA 02/05/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.