Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/16737 Esas 2022/3215 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalı Hazine ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine ... (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 05.03.2021 tarihli ve 2020/9347 Esas, 2021/2045 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Davalı Hazine ve ... vekilleri tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi,gereği düşünüldü:

K A R A R

Mahkemece verilen önceki tarihli karar ... tarafından bozulmuş olup, bozma ilamında özetle; ”Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı, dava konusu taşınmazlar hakkında kadastro tesbitinden önce genel mahkemelerde açılmış dava bulunduğundan, 3402 sayılı Kanun'un 27 ve 28. maddelerine göre malik hanesi açık olarak tesbit tutanağı düzenlenmesi ve aynı Kanun'un 30/2. maddesi gereğince kadastro hâkiminin gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kimin adına tescil edileceğine karar vermesi gerektiği belirtilerek, davacının dayandığı ve 128 ada 1 parsele revizyon gören tapu kaydının ilk oluşumundan itibaren tüm tedavüllerini gösterir şekilde dosya arasına alınması, revizyon görüp görmediğinin ve taşınmazın bulunduğu köyde orman kadastrosu yapılıp yapılmadığının araştırılması, orman kadastrosu yapılmamış ise, eski tarihli ve 1980’li yıllara ait memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip yeniden keşif yapılarak, taşınmazın orman sayılan yerlerden olup olmadığının belirlenmesi, taşınmazların öncesinin orman sayılan yerlerden olduğunun saptanması halinde; ormanlardan tapu ve zilyetlik yoluyla yer kazanılamayacağından ve ormanlarda sürdürülen zilyetliğe değer verilemeyeceğinden taşınmazların orman niteliği ile Hazine adına tescili gerektiğinin düşünülmesi, taşınmazların orman sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, davacının dayandığı ve 128 ada 1 parsele revizyon gören Temmuz 1957 tarihli ve 3 nolu tapu kaydının yöntemince uygulanması, tapu kaydının güney sınırı orman okuduğundan ve güneyde 128 ada 29 nolu orman parseli bulunduğundan 3402 sayılı Kanun'un 20/c maddesi gereğince miktarı ile geçerli olarak kapsamının belirlenmesi, miktar fazlasının sınırdaki ormandan açıldığı kabul edilmesi, varsa zilyetlik tanıklarının taşınmaz başında dinlenmesi suretiyle, taşınmazlardaki zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl ve ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı açık yanıtlar alınması ve bundan sonra toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulması” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne, dava konusu ... İli Altınova İlçesi ... Köyü hudutlarında kain 128 ada 1 ve 124 ada 30 parsel taşınmazların tespit gibi tapuya tesciline; davalı ... (Mahalle olmakla ... ) tarafından, dava konusu 128 ada 1 ve 124 ada 30 parsel sayılı taşınmazlara yol yapılarak suretiyle müdahale edildiği ancak dava aşamasında müdahale terk edilerek yolun dava konusu taşınmazlar dışından geçirildiği ve böylece müdahalenin men'i davası konusuz kaldığından, müdahalenin men'i davası yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle, ... (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 05.03.2021 tarihli ve 2020/9347 Esas, 2021/2045 Karar sayılı ilamıyla hüküm onanmış olup, onama ilamına karşı davalı Hazine ve ... vekilleri tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
1. Çekişmeli taşınmazlardan 128 ada 1 parsel yönünden; dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve ... ilâmında açıklanan gerektirici sebeplere göre yerinde olmayan ve HUMK'un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddine, karar vermek gerekmiştir.
2. Çekişmeli 124 ada 30 parsel sayılı taşınmaz yönünden karar düzeltme istemlerine gelince;
Mahkemece, dava konusu 124 ada 30 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı kapsamı dışında orman sınırları dışında kaldığı ve davacıların kullanımda olduğu gerekçesiyle adlarına tesciline karar verilmiş ise de bilirkişi raporları denetlenmeden, eksik inceleme ile hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Şöyle ki;
Çekişmeli taşınmazın bilirkişi raporunda A harfi ile gösterilen 4.002,52 metrekare yüzölçümündeki bölümünün öbek halinde meşe ağaçları ile kaplı olduğu açıklanmış olup taşınmazın bu bölümündeki ağaçların yaşı ve taşınmazın evveliyatı hakkında bir araştırma yapılmamış, taşınmazın orman sayılmayan yerlerden olduğu kabul edilse dahi kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durulmamıştır.
Hâl böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için, Mahkemece, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalıdır.
Ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazı sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişiden taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır. Kararın yukarıda açıklanan gerekçeyle bozulmasına karar verilmesi gerektiği halde, onanmasına karar verilmesinin doğru olmadığı bu defaki incelemede anlaşıldığından, davalılar Hazine ve ... vekillerinin karar düzeltme taleplerinin 1086 sayılı HUMK'un 440-442 maddeleri uyarınca kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle 128 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden karar düzeltme istemlerinin reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Hazine ve ... vekillerinin karar düzeltme taleplerinin kabulü ile ... (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 05.03.2021 tarihli ve 2020/9347 Esas, 2021/2045 Karar sayılı onama ilamının 124 ada 30 parsel sayılı taşınmaz yönünden KALDIRILMASINA, Yerel Mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalı ... Başkanlığına iadesine, 04.04.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.