MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA


Davacı, Kurum tarafından iptal edilen Esnaf Bağ-Kur sigortalılığına ilişkin olarak ödediği primlerin isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm ve davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının Kurum tarafından iptal edilen Esnaf Bağ-Kur sigortalılığına ilişkin olarak ödediği primlerin isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.Dairemizin bozma ilamına uyan Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının kurum tarafından iptal edilen bağkur zorunlu sigortalısı dönemine ilişkin yapmış olduğu ödemelere karşılık 01/11/1982 - 31/10/1984 tarihleri arasında isteğe bağlı sigortalı sayılmasına karar verilmiştir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının ... Madeni Sanatkarlar Derneği kaydı esas alınarak 01/10/1972 tarihi itibariyle Bağ-Kur sigortalılık tescilinin yapıldığı, ilk prim ödemesini 02/01/1973 tarihinde yaptıktan sonra 14/02/1977-30/09/1983 tarihleri arasında prim ödemelerine devam ettiği, 25/05/1973 tarihinde yurtdışında çalışmaya başlaması sebebiyle 24/05/1973 tarihinde Bağ-Kur sigortalılığının sonlandırıldığı, bilirkişi raporu alındığı anlaşılmaktadır.Somut olayda, Mahkemece davacının 01/10/1972-24/05/1973 tarihleri arası bağkur sigortalılık süresi 7 ay 23 gün olup, hükme esas alınan 27/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda davacının isteğe bağlı sigortalılık süresini hesaplarken 2. basamağa yükseltilerek hesaplama yapıldığı anlaşılmıştır. Davacının 01/10/1972-24/05/1973 tarihleri arasında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olduğu sabit olup, bu döneme ilişkin olarak yapılması gereken prim ödemelerinden arta kalan prim miktarın karşıladığı, isteğe bağlı sigortalılık süresinin zorunlu sigortalılık süresinden arta kalan prim miktarının ödeme tarihlerinden sonra ileriye dönük olarak belirlenmesi doğrudur. Ancak davacının bağkur sigortalılık süresinde 1. Basamakta bekleme süresi gözetilmeksizin sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
1479 sayılı Kanun"un 50 ve 52. maddelerinin ilk halinde sigortalıların ödeyecekleri primlerin 12 basamaklı gelir tablosuna göre belirleneceği, basamakta bekleme süresinin 2 yıl olduğu, yazılı taleple ve prim ödemeye bağlı basamak yükseltileceği öngörülmüştür.
52. maddede, 06.03.1981 tarih ve 2423 sayılı Yasa ile yapılan değişiklik ile ilk beş basamakta bekleme süresi bir yıl olarak belirlenip, basamak yükseltilmesi bu basamaklarda prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın kendiliğinden Kurumca yapılacağı hüküm altına alınmış, altıncı basamaktan itibaren bulunduğu basamakta iki tam yılını doldurmadıkça ve yazılı talepte bulunmadıkça ve sırası dışında basamak yükseltilemeyeceği, altıncı basamaktan itibaren basamak yükseltmek için altı ay öncesine kadar olan prim ve her türlü borçların ödenmiş olmasının şart olduğu belirtilmiştir. Anılan maddenin 2. fıkrasında 20.06.1987 tarih ve 3396 s.y. 8 md. ile yapılan değişiklikte ise sigortalının, altı, yedi, sekiz, dokuz, on, onbir ve onikinci basamaklarda en az iki tam yılını doldurmadıkça, yazılı talepte bulunmadıkça ve sırası dışında basamak yükseltemeyeceği, altıncı basamaktan itibaren basamak yükseltmek için altı ay öncesine kadar olan prim ve her türlü borçların ödenmiş olmasının şart olduğu hüküm altına alınmıştır. 25.08.1999 tarihli 4447 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle, ödenecek primler ve bağlanacak aylıkların hesabında 24 basamaklı gelir tablosunun esas alınacağı, ilk 12 basamakta bekleme süresinin 1 yıl olup, talebe bakılmaksızın basamak yükseltileceği, sonraki basamaklarda bekleme süresinin 2 yıl olup yazılı taleple basamak yükseltme işleminin yapılacağı belirtilmiştir.Yapılacak iş; belirtilen yasal düzenlemelerin yürürlükte olduğu dönemlere göre basamakta bekleme süreleri gözetilerek ileri dönük isteğe bağlı sigortalılık süresinin basamağın kaç olması ve sürelerine ilişkin alanında uzman bilirkişiden rapor alınarak, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde bulundurulmaksızın kurulan hüküm usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine15/06/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.