Muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olarak açılan davada ....... Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
..... Mahkemesince, dava konusu edilen taşınmaz..... Bu nedenle HMK"nın 12. maddesi kapsamında....... kesin yetkili olacağı düşünülse de; HMK"nın 11. maddesi ile mirastan doğan davalarda, yetki hali özel olarak düzenlendiğinden yetkili mahkemenin tespiti bakımından HMK 11. madde hükmü esas alınmalıdır. HMK"nın 11/1. maddesi a bendinde "ölüme bağlı tasarrufun iptali" davasının murisin son yerleşim yerindeki mahkemede görüleceği ve 11/1. maddede bu yetkinin kesin olduğu düzenlenmiştir. Murisin ....... MERNİS sisteminden çıkartılan nüfus kaydına göre son yerleşim yeri "......HMK 114/1-ç maddesinde, yetkinin kesin olduğu hallerde, davanın yetkili mahkemede açılması dava şartı olarak düzenlenmiştir.
Dolayısıyla HMK"nın 11/1-a, 114/1-c ve 115/2. maddeleri kapsamında......kesin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
.....Mahkemesince ise dava keyfiyet itibariyle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Bu tür davalarda verilecek olası bir kabul hükmü taşınmazın aynında başka bir ifadeyle ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açacağından HMK"nın 12. maddesi gereğince taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması zorunludur. Her ne kadar.......Mahkemesince HMK"nın 11. maddesinin (kök murisin son yerleşim yerinin) uygulanacağından bahisle yetkisizlik kararı verilmiş ise de, yine aynı mahkemenin gerekçesinde işaret edildiği üzere taşınmaz ...... ilçesinde olup, yukarıda işaret edilen kanun maddesi gereğince davanın, taşınmazın bulunduğu mahal olan ...... Mahkemelerinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
HMK’nın 12. maddesine göre, taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. Aynı maddenin 3. fıkrasına göre, bu davalar birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde diğerleri hakkında da açılabilir. Anılan bu kural kesin yetki ve dava şartına ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden gözetilmesi gerekeceği kuşkusuzdur.
Diğer taraftan, HMK"nın 11. maddesinde mirastan doğan davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesinin kesin yetkili olduğu belirtilmiş ve bu kesin yetki kuralının uygulanacağı davalar maddenin (a) bendinde terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar, (b) bendinde terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı açılacak tüm davalar şeklinde sayılmış olup, taşınmazın aynına ilişkin davalardaki kesin yetki kuralı ise HMK"nın 12. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir.
Eldeki dava, muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı, kaynağını 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararından alan bir davadır. Eş söyleyişle, sağlar arası işlemin geçersizliği ileri sürülmektedir. Bu nedenle uyuşmazlığın dava konusu taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan ........Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İstanbul 25. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 25/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.