3. Hukuk Dairesi 2013/19810 E. , 2013/18076 K.
"İçtihat Metni"
Davacı ... ile davalılar ... vs. aralarındaki ecrimisil davasına dair ............... ....Asliye ... Mahkemesinden verilen 06.03.2012 günlü ve 2003/608 E.-2012/149 K.sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen ....02.2013 günlü ve 2013/18165 E.- 2013/2397 K.sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dilekçesinde; müvekkili olan davacının dava konusu taşınmazın hissedarı olduğunu, davalıların söz konusu hisseli taşınmaza davacının rızası ve muvafakatı olmaksızın binalar inşa ettiklerini ve bu binaları turizm amaçlı olarak kiraya vermek suretiyle haksız kazanç elde ettiklerini beyan ederek, davalıların davaya konu taşınmaz üzerindeki haksız ve yasaya aykırı işletmelerden elde ettikleri gelirden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1998 yılı için 1000 Amerikan Doları, 1999 yılı için 1500 Amerikan Doları, 2000 yılı için ....000 Amerikan Doları, 2011 yılı için 4500 Amerikan Doları, 2002 yılı için 9000 Amerikan Doları ve 2003 yılı için ....500 Amerikan Doları olmak üzere 31.500 Amerikan Doları ecrimisilin 25000 Amerikan Dolarının 30.05.2003 tarihinden, 6500 Amerikan Dolarının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının, imar uygulaması ile davaya konu taşınmazda paydaş haline geldiğini, taşınmazdaki binaların ise imardan önce taşınmazın maliki olan davalı ... tarafından inşa ettirildiğini, bu nedenle davacının bedelini ödemedikçe binaların kullanımı nedeniyle hak talep edemeyeceğini, ayrıca taşınmazda paydaş olmayıp sadece işletme sahibi bulunan davalı ...’e husumet yöneltilmesinin doğru olmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, ....07.1998 ila 30.05.2003 tarihleri arasındaki dönem için talep edilebilecek ecrimisili belirleyen bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle, 30.05.2003 ila ....07.2003 tarihleri arasındaki döneme ait ecrimisil re"sen hesaplanmış ve davanın kısmen kabulü ile 34.198,82 TL ecrimisilin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Verilen bu kararın temyizi üzerine Dairemizin 2012/18165 E. ve 2013/2397 K. sayılı ilamı ile "Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, ........1950 gün ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararı’nda “Başkasının gayrimenkulünü haksız olarak zapt edip kullanmış olan kötü niyetli kimsenin o gayrimenkulü haksız olarak elinde tutmuş olmasından doğan zararları ve elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği semereleri tazminle mükellef olduğu” sonucuna varılmıştır. Nihayet 04.06.1958 gün ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararı ile de ecrimisil, tazminat olarak nitelendirilmiştir. Bu kararın gerekçesinde ecrimisil davalarının Türk Kanunu Medenisi’nin 908.maddesine (TMK.md.995) dayanan bir tazminat davası olduğu belirtilmiştir.
Bu tür davalarda hakim, gerçek ecrimisil miktarını tayin ve tesbit edebilmek için re"sen hareket etmek zorundadır. Bu doğrultuda yerleşen dairemiz uygulamasına göre, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde; öncelikle taraflardan emsal göstermeleri istenmek suretiyle benzer yerlerin kira sözleşmeleri getirtilmeli, sonrasında bilirkişi kurulu ile birlikte davaya konu taşınmaz ve emsaller incelenmeli, taşınmazın büyüklüğü ve çevre özellikleri de nazara alınarak dava konusu ilk dönemde arsa olarak serbest koşullarda getirebileceği kira parası rayice göre belirlenmeli, sonraki dönemler için ise, ilk dönem için belirlenen miktara TÜİK."ce yayımlanan ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak koşuluyla ecrimisil hesabı yapılmalıdır.
Somut olayda ise; ecrimisil miktarının tayini için mahkemece 09.....2004 ve 04.05.2007 tarihlerinde iki ayrı keşif icra edildiği, bilirkişi raporlarının yeterli görülmemesi üzerine istinabe yoluyla ... ....Asliye ... Mahkemesinden bilirkişi incelemesinin yaptırılmasının istenildiği ve bilirkişilerce dava dosyası üzerinde yapılan inceleme ile hükme esas alınan raporun tanzim edildiği anlaşılmaktadır. Bu durum, bilirkişinin görev konusu ile ilgili olarak dava konusu taşınmaz üzerinde inceleme yapmasının zorunlu olduğunu belirten yukarıdaki yerleşik yargısal ilkeye aykırıdır." gerekçesi ile bozulmuş, bozma kararımız üzerine davalı vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
Somut olayda, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere, taşınmaz üzerinde bulunan yapıların davalılar tarafından imar uygulaması öncesinde yapıldıkları ve davacının da imar uygulaması neticesinde taşınmaza paydaş olduğu ihtilafsızdır.
İmar Kanunun ....maddesine göre; üzerinde bina bulunan hisseli parsellerde şuyulandırma sadece zemine ait olup, şuyunun giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır. Bu halde bina yapana aittir. Ayrıca yerleşik ... uygulaması ve HGK"nun ........2004 tarih 2004/...-662-655 sayılı kararı uyarınca bina bedeli ödenmedikçe, yapı sahibinin kullanımı haksız sayılamaz ve ecrimisil istenemez.
Bu bağlamda; mahkemece, bu ilke ve esaslar gözetilerek, davacının taşınmaz üzerinde bulunan ... adet bina dışında başkaca yer kullanıp kullanmadığı ve bu yöne ilişkin talebinin bulunup bulunmadığı araştırılıp, İmar Kanunu"nun yukarıda bahsedilen ....madde hükmü de dikkate alınıp, değerlendirilerek, önceki bozma gerekçemiz de dikkate alınarak yapılacak yargılama neticesinde hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan bu nedenlerle; önceki bozma kararımıza yeni bir bozma gerekçesi eklenmiştir.
Bu itibarla yukarıda belirtilen gerekçeye binaen karar düzeltme talebinin kabulü ile, Dairemizin ........2013 günlü ve 2012/18165 E.-2013/2397 K.sayılı bozma kararına yeni bir bozma sebebi eklenmesine, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, ........2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.